به گزارش ایسنا، مالیاتها در کشورهای پیشرفته تأمینکننده بودجه مورد نیاز دولت برای اداره کشور هستند. این مبالغ در راستای رشد و توسعه کشور و ارائه خدمات به مردم به کار گرفته میشوند. بسیاری از کشورهای دنیا به درآمدهای نفت و گاز دسترسی ندارند و تنها از محل مالیات کشور را اداره میکنند.
ایران طی سالیان طولانی به درآمدهای نفتی وابسته بوده و در بودجهریزی به این منبع درآمدی تکیه کرده است، در حالی که درآمدهای نفتی ناپایدار هستند و تحت تأثیر عواملی همچون تحریم، همهگیریها، تحولات بینالمللی و... کم و زیاد میشوند. به همین دلیل منبع مطمئنی برای بودجهریزی محسوب نمیشوند.
طی سالیان گذشته برداشتن تکیه گاه اقتصاد کشور از درآمدهای نفتی و متمرکز شدن بر درآمدهای پایداری مانند مالیات در دستور کار بوده است اما تنها در دولت سیزدهم اقدامات عملی در این زمینه انجام شد. طی سه سال گذشته، مقابله با فرار مالیاتی و دریافت مالیات حقه از همگان در دستور کار قرار گرفت.
بر اثر اصلاحات صورت گرفته در نظام مالیاتی کشور شاهد افزایش درآمدهای مالیاتی دولت بودیم و این درآمدها در بخشهای زیرساختی و امور زیربنایی به کار انداخته شد. اختصاص بخشی از درآمدهای مالیاتی به شهرداریها و حوزه بهداشت و درمان در همین چارچوب قابل توجه است.
مالیات جزو بهترین منابع درآمدی دولتها محسوب میشود و کشورهای پیشرفته حساب ویژهای روی این منبع درآمدی باز میکنند، به نحوی که فرار مالیاتی یک ضدارزش در این کشورها محسوب میشود و پرداخت مالیات تبدیل به یک فرهنگ شده است.
به زعم کارشناسان، راه طولانیای در حوزه اصلاح نظام مالیاتی کشور پیش رو داریم. در این زمینه باید به فرهنگسازی بپردازیم. با این حال، گامهای اولیه و اساسی در دولت سیزدهم برداشته شد.
شفاف سازی محل هزینه درآمد مالیاتی اقدام خوبی است
سیدمجتبی رضوی، کارشناس اقتصادی در خصوص تلاش دولت سیزدهم در حوزه تبیین مصارف مالیات و مشارکت دادن مالیاتدهندگان در تعیین محل هزینهکرد درآمدهای مالیاتی کشور با اشاره به این موضوع که توجه دولت به این امر که محل هزینهکرد مالیاتها مشخص باشد و به اطلاع مردم برسد، موضوع مهمی است، تصریح کرد: این که دولت دغدغه داشته باشد مالیاتدهندگان را به اقناع و توجیه برساند که درآمدهای مالیاتی در جای مناسبی هزینه میشود، از اهمیت بالایی برخوردار است. هر دولتی که این موضوع در دستور کارش باشد، قطعاً اقدام خوبی را مدنظر دارد.
وی ادامه داد: دولت سیزدهم وضعکننده این تئوری است که مالیاتدهندگان در تعیین محل هزینهکرد مالیاتها مشارکت داشته باشند و بدانند که درآمدهای مالیاتی در کجا هزینه میشوند. این مسئله یک مزیت برای دولت مورد بحث محسوب میشود.
رئیس خانه صمت مازندران خاطرنشان کرد: این که مالیاتدهندگان اطلاع داشته باشند درآمدهای مالیاتی در چه حوزهای به کار میافتد، اقدام مثبتی است و مشارکت دادن آنها در این امر نیز مثبت ارزیابی میشود. اما باید یک سری ملاحظات را در اجرای این مصوبه مدنظر داشته باشیم. نباید این مسئله به نحوی باشد که در امور دولت مداخله شود.
رضوی گفت: دولت باید به لحاظ عملیاتی به نحوی اقدام کند که شهروندان به طور اعم و شهروندانی که مالیات بیشتری میپردازند به طور اخص به این توجیه و اقناع برسند که درآمدهای مالیاتی در محل مناسبی هزینه میشود.
در کشورهای پیشرفته تأمین هزینههای دولت از طریق دریافت مالیات است
وی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته تأمین هزینههای دولت از طریق دریافت مالیات انجام میشود. بنابراین، دریافت مالیات حقه از همگان متناسب با درآمدشان یک اصل پذیرفته شده است. همچنین تلاش در راستای تبیین مصارف مالیات و محل هزینهکرد درآمدهای مالیاتی نیز اهمیت بالایی دارد.
رئیس خانه صمت مازندران خاطرنشان کرد: طی سالیان دراز با فروش منابع نفت و گاز کشور را اداره کردهایم. در دولت سیزدهم به سمت تکیه بر درآمدهای مالیاتی رفتیم و از اتکای خود به درآمدهای نفتی کاستیم.
شفافیت مالیاتی باعث افزایش انگیزه مردم میشود
رضوی گفت: به درستی دولت سیزدهم موضوع روشنگری مردم را در زمینه محل هزینهکرد درآمدهای مالیاتی در دستور کار قرار داده است. اگر این کار انجام نشود، مالیاتدهندگان انگیزه لازم را برای پرداخت مالیات نخواهند داشت و به مشکل می-خوریم.
وی ادامه داد: این موضوع مهمی است که در بودجههای سالانه که به مجلس ارائه میشود، هزینه در بخشهایی که از نظر مردم ضروری نیست، حذف شود. دولت سیزدهم در جهت تخصیص درآمدهای مالیاتی پرداختی مردم برای توسعه زیرساختی کشور و بهبود رفاه حال مردم تلاش کرد. مکانیسم اصلی دریافت مالیات این است که در بازتوزیع ثروت در کشور و افزایش عدالت اجتماعی موثر باشد. در شرایطی که پردرآمدها هدف مالیاتستانی قرار میگیرند و مقابله با فرار مالیاتی داریم و درآمدهای مالیاتی را در امور زیربنایی به کار میاندازیم، در واقع بازتوزیع ثروت در کشور اتفاق میافتد.
رئیس خانه صمت مازندران خاطرنشان کرد: نیاز است مالیاتستانی از همگان با دقت در دستور کار باشد. هر کسی که در کشور کار اقتصادی انجام میدهد و سودی کسب میکند، باید مالیات بپردازد و سهمی در آبادانی کشور داشته باشد.
انتهای پیام
نظرات