محمد حائری شیرازی استاد حوزه و دانشگاه در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده است، نوشت: واقعه عاشورا نه تنها به خاطر ایستادگی و شهادت امام حسین(ع) و یاران با وفای ایشان شناخته می‌شود، بلکه نقش زنان در این نهضت نیز بسیار برجسته و تاثیرگذار است. زنان از طبقات مختلف اجتماعی در این قیام حضوری فعال و موثر داشتند و پیام‌هایی برای حقوق زنان و نقش آن‌ها در جامعه به همراه داشتند. این یادداشت به بررسی حضور و نقش زنان در واقعه عاشورا و پیام این همبستگی برای حقوق زنان و نقش آن‌ها در جامعه می‌پردازد.

نقش و تأثیر زنان در نهضت عاشورا

حضرت زینب (س)، خواهر امام حسین (ع)، یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های نهضت عاشورا بود. او با شجاعت و فصاحت در کلام خود، پس از شهادت برادر و یارانش، مسئولیت رهبری و حمایت از بازماندگان و اسیران این قافله را بر عهده گرفت. خطبه‌های او در کوفه و در دربار یزید، نه تنها پیام عاشورا را به گوش جهانیان رساند بلکه نقش زنان در مقاومت و ایستادگی را برجسته ساخت.

امام زین‌العابدین (ع) در مورد ایشان می‌فرماید: «اِنـَّها کانَتْ تُقَسِّمُ ما یُصیبُها مِنَ الطَّعامِ عَلَی الاَْطْفالِ لاَِنَّ الْقَوْمَ کانُوا یَدْفَعُونَ لِکُلِّ واحِدٍ مـِنّا رَغیفا مِنَ‌ الْخُبْزِ‌ فِی الْیَوْمِ وَاللَّیْلَةِ؛ عمه‌ام زینب در مدت اسارت، غذایی را که به عـنوان سهمیه و جیره می‌دادند، بین بچه‌ها تقسیم می‌کرد، چون آن‌ها در هر شبانه‌روز به هر یک‌ از ما یک قرص نان می‌دادند».

حضرت رباب

رباب، همسر امام حسین(ع)، نمونه‌ای دیگر از زنان شجاع در واقعه عاشورا بود. رباب دختر امرء القیس شاعر معروف عرب بود. پدرش در روزگار خلیفه دوم از آیین مسیحیت دست کشید و به دین اسلام گروید. او با تحمل سختی‌ها و مصائب، نشان داد که وفاداری به اصول و ارزش‌های انسانی و دینی تا چه اندازه می‌تواند عمیق و تاثیرگذار باشد. حضور او در کنار امام حسین(ع) و پشتیبانی از او، نشان‌دهنده همبستگی خانوادگی و اهمیت نقش زنان در نهضت‌های اجتماعی و دینی است.

ام وهب

ام وهب، مادر وهب بن عبدالله، یکی دیگر از زنانی بود که با شجاعت و ایمان خود در نهضت عاشورا شرکت کرد. او پسر جوان خود را برای جنگیدن در کنار امام حسین (ع) تشویق کرد و پس از شهادت او، با شجاعت به میدان رفت تا پیکر پسرش را بازگرداند. این اقدام او نمادی از ایثار و فداکاری زنان در راه حق و عدالت است.

پیام همبستگی زنان در عاشورا برای حقوق زنان و نقش آن‌ها در جامعه

حضور زنان از قومیت‌ها و طبقات مختلف اجتماعی در نهضت عاشورا، پیام‌های مهمی برای حقوق زنان و نقش آن‌ها در جامعه دارد. این حضور نشان می‌دهد که زنان، نه تنها در مواقع بحران و مبارزه، بلکه در تمامی عرصه‌های اجتماعی و دینی می‌توانند نقش‌هایی تاثیرگذار و برجسته ایفا کنند. پیام همبستگی زنان در عاشورا به ما یادآوری می‌کند که زنان باید به عنوان همکاران و همیاران فعال در جامعه شناخته شوند و حقوق و جایگاه آن‌ها به رسمیت شناخته شود.

واقعه عاشورا به ما یادآوری می‌کند که زنان نقش‌های بسیاری در ساختن و تقویت جوامع دارند. شجاعت و فداکاری زنان در عاشورا، نمادی از توانمندی و ظرفیت‌های بی‌نظیر آن‌ها است. جوامع امروزی باید از این درس‌ها بهره‌مند شوند و با احترام به حقوق زنان، شرایطی فراهم کنند که زنان بتوانند به طور کامل و موثر در تمامی عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شرکت کنند.

نقش زنان در نهضت عاشورا، به ویژه شخصیت‌هایی مانند حضرت زینب (سلام الله علیها)، حضرت رباب و ام وهب، نشان‌دهنده اهمیت و تاثیرگذاری زنان در مبارزه با ظلم و بی‌عدالتی است. این حضور و فداکاری‌ها پیام‌های ارزشمندی برای جوامع امروزی دارد. با توجه به این درس‌ها، می‌توانیم به تقویت حقوق زنان و نقش آن‌ها در جامعه بپردازیم و از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های آنان برای ساختن جامعه‌ای عادلانه‌تر و انسانی‌تر بهره‌مند شویم.

واقعه عاشورا به ما یادآوری می‌کند که زنان در هر دوره‌ای می‌توانند نقش‌های مهم و تاثیرگذاری ایفا کنند و با شجاعت و ایمان خود، تغییرات بزرگی در جامعه ایجاد کنند. با پذیرش و احترام به این نقش‌ها، می‌توانیم جامعه‌ای پویاتر، عادلانه‌تر و متحدتر بسازیم.

انتهای پیام