مجید زارعی ۸ تیر در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: وجه ممیز نظام‌های سیاسی دموکراتیک از غیر دومکراتیک را "میزان و فرایند مشارکت سیاسی" تعیین می‌کند و نوع شعار و محتوای آن، بستر مشارکت شهروندان را برای خلق این مهم به همراه دارد.

وی افزود: انتخابات عصاره مردم سالاری در هر حاکمیت است و در بستر انتخابات احزاب سیاسی، همانند یک شرکت بزرگ تجاری خود را با شیوه های گوناگون در معرض تبلیغ و کسب رای مردم قرار می دهند و توده ها نیز به عنوان خریدار اصلی ایده‌ها و چهره‌های جریان سیاسی، در این عرصه نقش آفرینی می کنند.

زارعی افزود: این ایام شاهد روزهای همایش، میزگرد، مناظره، جلسه، هم اندیشی و نشست های صمیمانه، از جانب کاندیداها با اقشار مختلف مردم بودیم، از نمایندگان اتحادیه های کارگری و کارمندی و صنوف گرفته تا دانشجو و غیره، خلاصه همه به دنبال جایگاه و سهم خود در دولت آینده‌اند که البته ماحصل این نشست ها هم نهایتا در قالب شعارهایی خلاصه می شود که هر چهار سال یک بار بر سر زبان ها می افتد و اندکی بعد از وقوع واقعه دچار استحاله می‌شود و جای خود را به واقع بینی و غنیمت شمردن وضع موجود می‌دهد.

کارشناس آسیب‌های اجتماعی بهزیستی ادامه داد: نکته قابل تامل در انتخابات، چگونگی جذب آرا توسط نامزدها است که آنها با چه برنامه و طرحی خواهان به دست گرفتن قدرت هستند و اینکه اصولا چگونه این امر خود را درقالب شعارهای انتخاباتی کاندیداها آشکار می‌سازد.

نایب دبیر اتحادیه علمی روان شناسی و مشاوره کشور تصریح کرد: نکته بسیار مهم و قابل اعتنا در بررسی شعارهای انتخاباتی که جهت جذب آرا توسط کاندیداها مطرح می‌شود توجه به نیاز و اقبال جامعه به این شعارها است. فی الواقع این همان مطالبات، مشکلات و نیازهای مردم است که در قالب مستتر شعار، رخ عیان کرده و به بیان دیگر با تحلیل این شعارها نیز می‌توان به دغدغه ها، نیازها و حتی آرمان های یک ملت پی برد.

وی خاطرنشان کرد: یکی از خصایص مهم شعارهای انتخاباتی ایجاد امید و روشنایی دوباره در بین مردم است، همان طورکه گفته شد شعارها همان خواسته های محقق نشده جامعه از سوی حکومت و یا دولت هاست که این بار وعده عینیت یافتن آن از سوی نامزدهای انتخاباتی سر داده می شود، اما خود این امر علاوه بر نتایج مثبت برای حکومت، که می تواند منجر به ایجاد امید در بین مردم و حضور حداکثری آنها در انتخابات شود که خود این امر یکی از اِلِمان های مشروعیت و مؤید قوام حکومت هاست، می تواند آثار و پیامدهای مخربی را نیز به دنبال داشته باشد و آن هنگامی است که وعده های داده شده محقق نشود که در این صورت حکومت و یا دولت دیگر آن نشانه های تایید را از جانب مردم دریافت نمی‌کند و این یعنی از دست رفتن و یا کمرنگ شدن همان اِلِمان هایی که برای ادامه بقای حکومت ها، از سوی مردم، حیاتی و کتمان ناشدنی است؛ در چنین موقعیتی حکومت متحمل پرداخت هزینه های گرانی می شود.

زارعی افزود: به هر حال در این بستر نامزدها متناسب با نیاز جامعه، مفاهیم کلیدی خاصی را که اقناع ذهنی شهروندان را تامین کند در تبلیغات و یا رقابت های مناظره ای خود به کار می گیرند، خواه قابلیت و ضمانت اجرایی داشته باشد، یا نداشته باشد که ناکامی پس از عدم تحقق شعارهای انتخاباتی و یا عدم ضمانت اجرایی آن در هر اجتماعی سبب ساز افزایش بی اعتمادی، بی تفاوتی اجتماعی، کاهش مشارکت سیاسی، رشد رفتارهای سیاسی مخرب، ناهنجاری های اجتماعی، از بین رفتن سرمایه های اجتماعی، ناکامی، پرخاشگری و کاهش رضایت اجتماعی و کشتن امید و روشنایی در قلب و ذهن آدمیان یک اجتماع خواهد شد.

وی گفت: شعارهای تحقق نیافته و ناکامی های پسینی که ممکن است سال ها در زوایای روان افراد یک اجتماع رشد کند و پنهان بماند و سپس در بزنگاه هایی، خود را در قامت آسیب های رفتار فردی و اجتماعی نمایان سازد و صحنه تعاملات اجتماعی را نیز از خود متاثر سازد.

این کارشناس اجتماعی افزود: ما باید این مهم را پیش چشم، ذهن و گوش بنشانیم و به واقع باید بپذیریم که عمده ناکامی های روانی و مسایل شخصیتی و روحی- روانی افراد تا اندازه زیادی تحت تاثیر همین مناسبات اجتماعی شعار داده و تحقق نیافته یک جامعه است. به عنوان مثال هر چه توزیع امکانات در یک جامعه در حال توسعه نابرابر باشد، میزان انسجام اجتماعی کم و افراد دچار ناهنجاری های بیشتری می شوند. از این رو، منشا بسیاری از این بیماری ها برخاسته از بستر اجتماعی است.

وی ادامه داد: ما نباید غافل بمانیم که هرگاه ناکامی های فردی و اجتماعی  فشار روانی زیاد باشد بیم آن می رود که روال زندگی طبیعی و معمول مردمان یک اجتماع از هم پاشیده شده و یا دچار نوعی اختلال عاطفی و روانی و دلزدگی اجتماعی و در پس آن کاهش مشارکت اجتماعی و سرمایه های اجتماعی شود.

زارعی گفت: اگرچه اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی رسمی و انسجام اجتماعی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر روی مشارکت سیاسی شهروندان مؤثرند، اما بخش محوری سرمایه اجتماعی که ضمن تقویت سایر عناصر آن، مشارکت سیاسی شهروندان را افزایش می‌دهد، احترام به روان مردمان یک کشور و امید ساخته شده در پس شعارهای انتخاباتی است؛ و آنچه اهمیت ویژه و فراوان دارد تحقق خواسته‌های مردم و رهایی آنان از ناکامی و پیامدهای سخت ناکامی روانی و ذهنیت های ساخته شده در هیاهوی شعارهای انتخاباتی است.

این کارشناس اجتماعی اضافه کرد: در این میان باید خوب بدانیم که یکی از مقوله‌های اساسی برای حفظ نظم و ثبات نظام سیاسی هر دولت و ملتی، حضور و مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف است و سرمایه اجتماعی بر مفهوم اطمینان و اعتماد متقابل و تعهد در مقابل تمام شعارها و برنامه های که با آب و تاپ بر زبان می آوریم استوار است که در نهایت موجب ایجاد ارتباط و مشارکت بهینه اعضای یک اجتماع می‌شوند.

زارعی تصریح کرد: ما باید بدانیم هرچه صداقت و راستی درجامعه بالاتر رود، تحقق همدلی، اعتماد و اطمینان و مشارکت سیاسی و سلامت روان یک اجتماع در جامعه بالا می‌رود و هرچه ناراستی، شعار بدون ضمانت اجرایی و عوام فریبی در جامعه رشد یابد، در پس آن "همدلی، اعتماد و اطمینان، مشارکت سیاسی، دلزدگی اجتماعی، ناکامی روانی کاهش می یابد و سلامت اجتماعی یک کشور را با مخاطرات سخت و سنگینی مواجه می‌سازد.

وی خاطرنشان کرد: در این میان باید خوب بدانیم که یکی از مقوله‌های اساسی برای حفظ نظم و ثبات نظام سیاسی هر دولت و ملتی، حضور و مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف است و سرمایه اجتماعی بر مفهوم اطمینان و اعتماد متقابل و تعهد و ضمانت اجرایی در مقابل تمام شعارها و برنامه های که با آب و تاب بر زبان می آوریم استوار است که در نهایت موجب ایجاد ارتباط و مشارکت بهینه اعضای یک اجتماع می‌شوند.

وی تصریح کرد: ما باید بدانیم هرچه صداقت و راستی در جامعه بالاتر رود، تحقق همدلی، اعتماد و اطمینان و مشارکت سیاسی و سلامت روان یک اجتماع در جامعه رشد می‌یابد و هرچه دروغ و ناراستی، شعار بدون ضمانت اجرایی و عوام فریبی در جامعه(صرفا جهت کسب قدرت و جایگاه با هر قیمت و ترفندی) رشد یابد، بی تردید آسان و شتابان در پس آن "همدلی، اعتماد و اطمینان، مشارکت سیاسی، مشروعیت سیاسی، کاهش و ناکامی های روانی - اجتماعی افزایش و سلامت و سرمایه های اجتماعی یک کشور را با مخاطرات سخت و سنگینی مواجه می‌سازد.

زارعی گفت: خلاصه و جان کلام حواسمانمان باشد که در میان تمام شعارهای انتخاباتی پُر زرق و برق و گاه آرمانی مراقب روان و احساسات مردم نازنین مان و تمام سرمایه های اجتماعی مان برای تداوم مشارکت سیاسی و اعتماد اجتماعی باشیم.

انتهای پیام