نهم ذیحجه روز «عرفه» روز دعا و نیایش برای همه مردم خصوصا افرادی که توفیق تشرف به حج و حضور در صحرای عرفات را پیدا کرده‌اند. روز و شب عرفه در نزد خدا ارزش والایی دارد و در این روز خداوند تبارک و تعالی بندگانش را به عبادت و طاعت فراخوانده و در این روز بزرگ بندگان را می‌بخشد و جود و کرم خود را عطا می‌کند.

مرحوم شیخ عباس قمی در خصوص شب عرفه می‌گوید «از لیالی متبرکه و شب مناجات با قاضی الحاجات است و توبه در آن مقبول و دعا در آن شب مستجاب است و کسی که آن شب را به عبادت به سر آورد، اجر و پاداش ۷۰ سال عبادت را دارد». او در رابطه با روز عرفه نیز ادامه می‌دهد «روز عرفه از اعیاد عظیمه و بزرگ است، هر چند به اسم عید نامیده نشده و روزی است که حق تعالی بندگانش را به عبادت و طاعت فراخوانده و سفره‌های جود و احسان خود را برای آن‌ها گسترده و شیطان در این روز تحقیر و رانده شده و خشمناک است».

جایگاه عرفه در احادیث و روایات

امام صادق (ع) در خصوص جایگاه والای روز عرفه می‌فرمایند «مَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی شَهْرِ رَمَضانَ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ اِلی قابِلٍ اِلاَّ اَنْ یَشْهَدَ عَرَفَةَ؛ کسی که در ماه رمضان بخشیده نشود تا سال آینده بخشیده نمی‌شود، مگر اینکه روز عرفه را درک کند».

همچنین پیامبر اکرم(ص) در خصوص بخشش گناهان در روز عرفه می‌فرماید «آنگاه که در عرفات وقوف کنی، چنانچه گناهانت به تعداد شن‌های شن‌زار یا ستارگان آسمان یا قطره‌های باران باشد، خداوند آن‌ها را خواهد بخشید». همچنین پیامبر اکرم (ص) در پاسخ به پرسش فردی رهگذر که پرسید چه کسی از اهل عرفات، گناهش از همه بزرگتر است، فرمودند «کسی که عرفات را درک کرده باشد و گمان کند خداوند او را نیامرزیده است».

همچنین امام علی(‏ع) در خصوص اهمیت روز عرفه می‌فرمایند «برخی از گناهان جز در عرفات بخشوده نمی‏شوند».

یکی از فرصت های مهم در روز عرفه که بسیار مورد تأکید ائمه معصوم (ع) و بزرگان دین قرار گرفته، فرصت دعا و مسئلت از خداوند است. به خاطر اهمیت دادن به دعاست که در این روز دعاهای بسیاری از اهل بیت عصمت و طهارت وارد شده است

 خداوند متعال در روز عرفه سفره‌های جود و احسان خود را برای بندگانش گسترانیده و شیطان در این روز خوار و حقیرتر و رانده‌تر و در خشمناک‌ترین اوقات قرار دارد.

حجت الاسلام حسین رحیمی معاون فرهنگی اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی با اشاره به اینکه عرفه روزی برای تنها بودن با خداوند است؛ روزی که در سرنوشت انسان برای دوری از غفلت زدگی روز و عدم توجه به خود و اعمال خود است، در گفت و گو با ایسنا گفت: عرفه روزی است که خداوند توجه ویژه‌ای به آن و مناجات‌کنندگان آن می‌کند.

وی افزود: روز عرفه از جمله روزهای بسیار مهم برای مسلمانان خصوصاً شیعیان است چرا که روز شناخت و روز اعتراف به گناه است.

معاون فرهنگی اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی ادامه داد: از جمله اعمال مستحبی که در این روز وارد شده، دعای سراسر معرفت، انابه، اعتراف و انسان‌ساز عرفه از لسان مولایمان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) است که دریایی از معرفت است.

رحیمی اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین اعمال توصیه شده در این روز زیارت امام سوم شیعیان، از دور یا نزدیک است؛ زیارت حضرت سیدالشّهداء(ع) که برابر هزار حج و هزار عمره و هزار جهاد و بلکه افضل از این است، در این روز توصیه شده است.

وی با بیان اینکه روایات‏ در کثرت فضیلت زیارت حضرت امام حسین(ع) در این روز متواتر است یعنی از افراد بسیاری نقل شده است و اگر کسی در این روز توفیق یابد، که زیر قبّه مقدّسه آن حضرت باشد، ثوابش کمتر از کسی‏ که در عرفات باشد نیست، بلکه بیشتر است.

معاون فرهنگی اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی تصریح کرد: روایت است که امام سجاد(ع) در روز عرفه صدای سائلی را شنید که از مردم سؤال می‌کرد، حضرت به او فرمود: «وای بر تو! آیا در مثل چنین روزی از غیر خدا سئوال می‌کنی و حال آنکه در این روز برای بچه‌هایی که در شکم مادرانند، امید سعادت و خوشبختی می‌رود».

وی یادآور شد: خداوند متعال بندگان خود را به عبادت در روز عرفه فراخوانده و آن‌ها را در این روز عزیز می‌بخشد، همچنین در قرآن و احادیث نیز به جایگاه والای روز عرفه اشاره شده است.

انتهای پیام