به گزارش ایسنا، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی که روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت برای افتتاح سد مرزی «قیز قلعه‌سی» به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، به علت سانحه‌ای که برای بالگرد حامل وی و همراهانش رخ داد، به شهادت رسید.
حسین امیرعبداللهیان رئیس دستگاه دیپلماسی کشور نیز در میان همراهان و شهدای این حادثه بود.
آیت‌الله آل هاشم امام جمعه تبریز، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر از همراهان از جمله سرنشینان بالگرد حامل رئیس‌جمهور بودند.
دولت‌های مختلف پس از انقلاب اسلامی، هر کدام بر اساس مشی خود در عین حفظ اصول ثابت در سیاست خارجی، به کنش‌گری در حوزه سیاست خارجی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی پرداختند.
روی کار آمدن دولت سیزدهم نیز حامل برخی عناصر جدید یا دستکم روایتهای جدید از اصول مزبور بود. به گفته کارشناسان، سیاست خارجی دولت سیزدهم مبتنی بر گفتمان "انقلابی‌گرایی عملگرا" یا "چندجانبهگرایی عدالتمحور" در نظر گرفته شد که عناصر اصلی آن را خنثیسازی و لغو تحریم، متوازنسازی روابط خارجی اقتصادی و سیاسی با اتکا به استراتژی نگاه به شرق و تعامل همسایگی بود. در عین حال مهم‌ترین خط سیاست خارجی دولت سیزدهم بر استراتژی " مقاومت" در منطقه متمرکز شد.
انتخاب حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه دولت سیزدهم با سال‌ها تجربه و فعالیت در حوزه منطقه و کشورهای حوزه خلیج فارس گویای این موضوع بود که ایران در سطح استراتژی، تاکتیک و راهوری سیاست تعیین شده جدی است.
در دولت سید ابراهیم رئیسی، ایران به عضویت کامل سازمان همکاری شانگهای درآمد. ایران در سال ۲۰۰۵ به عنوان عضو ناظر به سازمان همکاری شانگهای پیوست و یک سال بعد برای عضویت کامل در این سازمان درخواست داد. این درخواست بحث‌های زیادی را در برداشت و سال‌ها با تاخیر مواجه شد اما سرانجام در بیست و یکمین اجلاسیه سران در سال ۲۰۲۱، با عضویت کامل ایران موافقت شد.
سید ابراهیم رئیسی برای اولین بار در مقام نماینده نهمین عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای، در بیست و سومین نشست سران این سازمان مهم منطقه‌ای گفت، بزرگترین ظرفیت کشورهای عضو برای وحدت و صلح‌سازی را ظرفیت تمدنی این کشورهاست. اینک که این قاره کهن دوباره سربرآورده باید با تکیه بر اخلاق، معنویت، عدالت، عقلانیت و احترام به کرامت انسانی، بار دیگر تمدن‌ساز شود. سازمان همکاری‌های شانگهای که نماد این «خانواده بزرگ تمدنی» است اکنون در جایگاهی ایستاده که می‌تواند، افق‌های جدیدی از همگرایی منطقه‌ای و همکاری‌های امنیت‌ساز را بنا نهد.
ایران هم‌چنین در این مدت، به عضویت بریکس درآمد. عضویت ایران در بریکس گروه کشورهای (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) رسما از اول ژانویه ۲۰۲۴ آغاز شد.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در این باره گفت که، این گروه با افزوده شدن اعضای جدید وزن و اهمیت جدیدی در معادلات بین‌المللی به دست آورده و این سازوکار چندجانبه نیز فرصت‌های بیشتری در حوزه مناسبات چندجانبه بین‌المللی در اختیار ایران قرار می‌دهد.
هم‌چنین ایران موفق شد روابط دیپلماتیک خود را با تعدادی از همسایگان عرب و کشورهای آفریقایی از جمله عربستان سعودی، کویت، مصر، لیبی، سودان، جیبوتی، مالدیو از سر بگیرد که در سطح منطقه و بین‌الملل خبرساز شد.
در ۱۹ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در پی دیدار شمخانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی کشورمان و همتای سعودی خود در چین و گفت‌وگوهای فشرده، روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی از سرگرفته شد. ۶ ماه بعد از آن، حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در جده با محمد بن سلمان ولیعهد و نخست‌وزیر عربستان سعودی دیدار کرد. این دیدار بالاترین درجه از ارتقای روابط بعد از ۷ سال قطع رابطه دو کشور بود.
ایران و عربستان سعودی به عنوان دو بازیگر اصلی و موثر منطقه‌ای، نقش اثرگذاری در مناسبات و تحولات ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس دارند. در یک دهه گذشته و به واسطه بسیاری از تحولات سیاسی روابط این دو بازیگر با چالش‌های جدی رو به رو شد و تنش‌های بین آنها نقش مخربی در منطقه داشت. با عملیاتی شدن این تعامل و روابط، منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس و شرایط آینده منطقه به لحاظ بسترهای اقتصادی، امنیتی و نظامی بهبود یافتند.
با وجود اینکه دولت سیزدهم گام‌هایی را به سمت احیای برجام برداشت، اما اختلافات میان ایران و کشورهای عضو برجام و نیز با آمریکا بر سر جزئیات، فرصت بازگشت کامل به این توافق را تا کنون ایجاد نکرده است اما دولت و دستگاه سیاست خارجی در راستای خنثیسازی و لغو تحریم‌ها که همواره بر آن تاکید داشته است، مذاکرات و اقداماتی را به انجام رساند. یکی از این اقدامات که با همراهی کامل وزارت خارجه ایران انجام شد، تولید و فروش نفت خام ایران در بالاترین میزان خود بعد از سال ۱۳۹۷ بود. هم‌اکنون تولید نفت ایران ۳.۴ میلیون بشکه در روز است.
با توجه به حمایت‌های کامل و هم‌جانبه ایران از جبهه مقاومت در مناطق و کشورهای منطقه، بی‌سابقه ترین عملیات گسترده جبهه مقاومت فلسطین (حماس) علیه رژیم اسرائیل انجام شد.
در پی علملیات طوفان الاقصی در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ نیروهای حماس برای مقابله با ادامه اشغالگری رژیم صهیونیستی، مناطقی از سرزمین‌های اشغالی را با راکت هدف قرار دادند و پس از آن به صورت زمینی وارد سرزمین‌های اشغالی شدند. گفته شد در پی این عملیات، بیش از ۱۴۰۰ اسرائیلی کشته و ۳۰۰۰ نفر از آنان زخمی شدند. این عملیات شکستی بی‌سابقه برای رژیم صهیونیستی ارزیابی شد. پس از این عملیات، نیروهای ارتش اسرائیل با حمایت کامل آمریکا و کشورهای اروپایی به نوار غزه حمله کردند. در این حملات تاکنون بیش از ۳۵ هزار کشته و بیش از ۷۰ هزار نفر زخمی شده‌اند که بیشتر کشته‌ها زن و کودک بوده‌اند. کشتار غیرنظامیان و بمباران مناطق مسکونی توسط اسرائیل واکنش‌هایی را در مناطق مختلف جهان در پی داشته است و حتی مجامع بین‌المللی علیه آن مواضع محکمی اتخاذ کردند اما اسرائیل هم‌چنان به اقدامات و کشتار خود در این منطقه و گسترش آن به رفح ادامه می‌دهد.
حسین امیرعبداللهیان در هفت ماه گذشته یکی از پرکارترین وزیران خارجه منطقه و دنیا بود که برای توقف جنگ در غزه و اجرای آتش بس به رایزنی و گفت‌وگو با همتایان خود پرداخت. وی دوران سختی را در این مدت داشت به ویژه در رابطه با حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق و عملیات وعده صادق.
تحکیم روابط با چین و روسیه از دیگر اقدامات دولت سید ابراهیم رئیسی بود. دولت سیزدهم تعاملاتش با این دو کشور را در سطح سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی نسبت به دولت‌های قبل از خود بسیار بیشتر گسترش داد. مبادلات تجاری بین مسکو و تهران به ۴ میلیارد دلار رسیده است. هم‌چنین مبادلات تجاری ایران با چین به حدود ۳ میلیارد دلار رسیده است.
انتهای پیام
نظرات