اسدالله حاتمی روز یکشنبه، ۲۳ اردیبهشت با اشاره به روز جهانی گونه‌های در معرض خطر گفت: امسال این روز، ۱۷ ماه می ۲۰۲۴ با ۲۸ اردیبهشت ماه همزمان شده است.

وی افزود: این روز که اولین بار سال ۲۰۰۶ تعیین و برگزار شد، به منظور آگاهی از میزان شکنندگی حیات زیست‌مندان ایجاد شد تا چگونگی و چرایی حفاظت از گونه‌های در معرض خطر از آسیب‌ها و اهمیت آن را به ما یادآوری کند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی یادآور شد: انسان همواره برای زندگی به محیط زیست و تنوع زیستی موجود در آن وابسته بوده، به عبارتی بشر برای رفع نیازهای خود از ابتدایی تا بالاترین آن به منابع طبیعی متکی است.

وی گفت: متاسفانه ما انسان‌ها خود را میزبان این طبیعت زیبا دانسته به راحتی به حریم میزبانان اصلی آن تجاوز کرده و باعث نا امنی و از میان رفتن بسیاری از گونه‌های باارزش گیاهی و جانوری و زیستگاه‌های آنها شده‌ایم که تداوم از دست دادن گونه‌ها و اکوسیستم‌ها، همه حیات روی زمین از جمله ما انسان‌ها را تهدید می‌کند.

حاتمی اظهار کرد: بنابراین اقدامات ضروری برای معکوس کردن سرنوشت حیاتی ترین گونه‌های در خطر تهدید و انقراض، حمایت از احیای زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌ها و ترویج استفاده پایدار از آنها توسط بشر به شدت نیاز است.
وی گفت: استان خراسان جنوبی به عنوان سومین استان پهناور ایران با مساحت ۱۵۰ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع و با شرایط اقلیمی متنوع در شرق کشور واقع شده و بخش اعظم وسعت استان را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل می‌دهد اما به هیچ وجه این سرزمین چهره یکنواختی ندارد و به منظور حفاظت از تنوع زیستی موجود، نمونه‌هایی شاخص از طبیعت و زیستگاه‌های استان در قالب مناطق حفاظت شده، پناهگاه‌های حیات وحش، پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی و مناطق شکار ممنوع انتخاب و تا حد توان حفاظت و حراست می‌شوند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی افزود: این استان اکنون دارای ۱۲ منطقه چهارگانه شامل ۹ منطقه حفاظت شده درمیان و سربیشه، آرک و گرنگ، شاسکوه، مظفری، باقران، کمر سرخ، پطرگان، استند و پلنگ آباد و سه پناهگاه حیات وحش نای‌بندان طبس، کجی نمکزار نهبندان و رباط شور است که حدود ۱۵ درصد از مساحت خراسان جنوبی را شامل می‌شود.

او گفت: تنوع سیما و مناظر باعث میزبانی و حضور متنوع حیات وحش گیاهی و جانوری شده اما این غنای گونه‌ای نباید موجب غرور شود زیرا برابر طبقه بندی ملی گونه‌های جانوری، از گونه‌های استان خراسان جنوبی ۲۵ گونه در معرض خطر انقراض و ۸۸ گونه حمایت و حفاظت شده هستند.

حاتمی بیان کرد: همچنین ۱۴ گونه از رده‌های جانوری استان در فهرست سرخ IUCN قرار دارد و ۴۵ گونه جانوری در ضمیمه‌های کنوانسیون CITES واقع شده‌اند.

وی افزود: اگر برای حفاظت گونه‌های ارزشمند و در خطر انقراض مثل یوزپلنگ ایرانی (زیستگاه اصلی در پناهگاه حیات وحش نای‌بندان شهرستان طبس)، هوبره آسیایی (زیستگاه اصلی دشت کریزان شهرستان زیرکوه) اقدام لازم صورت نگیرد، در آینده‌ نه چندان دور شاهد انقراض این گونه‌های ارزشمند در استان و کشور خواهیم بود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: بنابراین این گونه‌ها نیز به سرنوشت گونه‌هایی همچون شیر ایرانی و ببر مازندران که امروز جز نامی از آنها باقی نمانده و در کمتر از یک قرن گذشته منقرض شده‌اند، دچار خواهند شد.

وی از جمله گونه‌های شاخص استان مندرج در فهرست رده بندی ملی حفاظتی گونه‌های مهره‌دار، از پستانداران به یوزپلنگ، پلنگ، گربه پالاس، گربه شنی (در معرض خطر انقراض). سیاه گوش، کاراکال، قوچ و میش، کل و بز، آهو، جبیر، شاه روباه، کفتار، زرده‌بر، گربه وحشی و روباه شنی (حمایت و حفاظت شده) اشاره کرد. 

حاتمی هوبره، عقاب طلایی، بحری، پلیکان پا خاکستری، هما، کرکس سیاه، کرکس مصری (در معرض خطر انقراض). زاغ بور، پلیکان سفید، فلامینگو، درنای معمولی، حواصیل ها، لک لک ها، اردک مرمری، بوتیمار کوچک، همه پرندگان شکاری و گوشتخوار از قبیل سایر عقاب‌ها، بازها، قوش‌ها، قرقی‌ها، کرکس‌ها، بوف، جغدها، کورکورها، سنقرها و سارگپه ها (حمایت و حفاظت شده) از پرندگان ذکر کرد.

وی همچنین خزندگان را شامل بزمجه بیابانی، افعی شاخدار ایرانی، کفچه مار کبری (در معرض خطر انقراض). سوسمار خاردم ایرانی، آگاماها، گکوها و لاسرتاها (حمایت و حفاظت شده) عنوان کرد.