حجت‌الاسلام محمدرضا احمدی، در گفت‌وگو با ایسنا و با اشاره به اینکه چند ویژگی در سیره و شخصیت امام صادق(ع) بارز و واضح است، اظهار کرد: مبارزه، علم و دانش و راه‌اندازی تشکیلات، سه عنصر بارز در سیره امام صادق(ع) بود که از این بین تنها درباره علم و دانش امام صحبت شده که البته درباره ویژگی علم و دانش ایشان باید توجه داشت که جمع علمی امام صادق(ع) و زمینه آموزشی که ایشان فراهم کرده بود، در تاریخ زندگی ائمه(ع) بی‌نظیر بود. همه اصول و مفاهیم اصیل اسلامی که طی سال‌ها تحریف‌شده‌ بود توسط این امام بزرگوار به شکل صحیح و درست بیان شد.

او ادامه داد: ویژگی دیگر امام صادق(ع) که کمتر درباره آن صحبت شده، مبارزات ایشان بود. امام صادق(ع) مشغول یک مبارزۀ دامنه‌دار و پیگیر برای روی کار آوردن حکومت علوی بود. اما سومین ویژگی در سیره امام صادق(ع) راه‌اندازی تشکیلات توسط ایشان بود؛ به این معنا که این حضرت، مجموعه عظیمی از مردم را که حامی، علاقه‌مند و معتقد به حکومت علوی و امامت امام صادق بودند را از سراسر دنیای اسلام گرد آورده بودند. وکلا و نمایندگان ایشان در سراسر دنیای اسلام آن زمان از شمال آفریقا تا مدیترانه و ایران آن زمان حضور داشتند تا از یک‌سو موارد و دستورات مورد نیاز را از امام به مردم برسانند و از سوی دیگر برای سوالات، شبهات و مسائل دینی خود به آنها مراجعه کنند.

این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه امام صادق(ع) با راه‌اندازی چنین تشکیلاتی ۱۸ سال با حکومت بنی امیه مبارزه کردند، گفت: در زمانی که پیروزی بر بنی‌امیه قطعی بود، بنی عباس به‌عنوان یک جریان مذهبی‌نما و فرصت‌طلب آمدند و میدان را گرفتند. درواقع حکومت بنی عباس با شعارهای اهل‌بیت(ع) روی کار آمدند یعنی در ظاهر، آل علی و عمل‌شان بنی امیه بود؛ به همین دلیل امام صادق(ع) در زمان حکومت بنی امیه مبارزه را صریح و بدون پرده‌پوشی انجام می‌دادند، چراکه حاکمان بنی امیه آنقدر سرگرم بودند که فرصتِ آمدن سراغ این امام بزرگوار را نداشتند، درحالی‌که بنی عباس یک حکومت پر از تزویر، نیرنگ و در عین حال زیرک بود. حکومت بنی عباس بود که انقلابی که امام صادق(ع) ایجاد کرده بودند را منحرف کرد، به‌طوری‌که تا ۳۰ سال بعد، مردمِ نواحی دوردستِ اسلام فکر می‌کردند این حکومت، آل علی است و خبر از غاصب بودن آنها نداشتند.

احمدی اضافه کرد: در واقع امام صادق(ع) دو دوره را در زندگی خود طی می‌کنند؛ دوره اول از سال ۱۱۴ تا خلافت منصور که دوران آسایش و گشایش اهل‌بیت(ع) است و دوره دوم دوره از خلافت منصور تا شهادت امام صادق(ع) که دوران سختی  ایشان است.

او با اشاره به اینکه چند نقطه و کار برجسته در زندگی امام صادق(ع) وجود دارد، در توضیح آن چنین بیان کرد: تبلیغ امامت و تبیین این مسئله به‌عنوان یکی از اصول اساسی دین اسلام، بیان احکام دین به روش فقه شیعه، تفسیر قرآن به روال بینش شیعی و وجود تشکیلات پنهانی ایدئولوژیک و سیاسی، اقدامات برجستۀ این امام بزرگوار بود. امام صادق(ع) همچون سایر ائمه(ع)، نقطه مهم تبلیغ خود را بر مسئله امامت استوار کرده بودند و در این زمینه روایات زیادی از ایشان نقل شده است.

این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه تبلیغ احکام دین به روش شیعه در سیره امام صادق(ع) پررنگ‌تر از سایر ائمه است و به همین دلیل فقه شیعی را «فقه جعفری» نامیده‌اند، گفت: فقه اسلامی از سال‌های اولیه به دو جریان کلی تقسیم شد؛ یکی جریان فقه وابسته به دستگاه‌های حکومت که اغلب حقیقت و اصول دینی را بنا به مصلحت و خواست دستگاه‌های سیاسی تحریف می‌کردند. بنابراین رویارویی فقه جعفری در برابر فُقهای رسمی نه تنها یک اختلاف عقیده ساده، بلکه از یک‌سو صلاحیت نداشتن حکومت برای در دست داشتن زمامداری و از سوی دیگر  موارد تحریف اصول دین را عیان می‌کرد.

احمدی افزود: امام صادق(ع) در دوره خود بیشترین تعداد شاگردان را در زمینه فقه اسلامی به روش شیعی پرورش دادند و کمک‌تشکیلات عظیمی که قبلا بیان شد را به سراسر عالم اسلام برای پاسخگویی به مردم فرستادند، که این موضوع در گسترش اسلام شیعی و رفع شبهات و اقدامات دستگاه‌های حاکم تأثیر زیادی داشت.

انتهای پیام