ساعت ۱۷ روز دوشنبه، اسرائیل با حمله به ساختمان کنسولی مجاور سفارت ایران در سوریه، مرتکب نقض آشکار قوانین بین‌الملل در خصوص امنیت اماکن دیپلماتیک شد؛ حمله‌ای که شهادت ۷ تن از مستشاران نظامی ایران در سوریه و ۶ شهروند سوری را در پی داشت.
عمان، سوریه، عراق، عربستان، روسیه، پاکستان، چین، سوئیس، ونزوئلا، ترکیه، امارات و اردن و شورای همکاری خلیج فارس از جمله کشورها و نهادهایی بودند که این حمله را محکوم کردند. سخنگوی سازمان ملل نیز از این حمله ابراز نگرانی کرد و آمریکا هم اعلام کرد در مورد تصمیم اسرائیل برای انجام این حمله اطلاع نداشته است.
شورای امنیت سازمان ملل نیز روز گذشته به درخواست ایران، جلسه‌ای فوری برای بررسی این حمله تشکیل داد. معاون نماینده دائم ایران در سازمان ملل در این جلسه تاکید کرد «ایران تا کنون خویشتن‌داری کرده، اما بردباری ایران هم حدی دارد.» همچنین نماینده روسیه در این جلسه ضمن محکومیت مجدد حمله اسرائیل به ساختمان کنسولی ایران و واکنش منفی به اتهامات ضدایرانی غرب، اعلام کرد کرد « نمی‌شود به قربانیان بگویید اگر به آن‌ها حمله شد، واکنشی نشان ندهند.» همچنین الجزایر نیز با تاکید بر اینکه حمله اسرائیل به ساختمان کنسولی ایران باید تبعات داشته باشد، بیان کرد «هدف از این اقدام کشاندن کل منطقه به درگیری است.»
آمریکا و انگلیس نیز در این جلسه مجدداً ادعاهای خود مبنی بر ثبات‌زدا بودن اقدامات ایران و جبهه مقاومت را تکرار کردند و از ایران خواستند حمایت خود از مقاومت را متوقف کند.
داوود آقایی، استاد حقوق و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به ابعاد حقوقی حمله اسرائیل به کنسولگری ایران، اظهار کرد: بر اساس کنوانسیون وین ۱۹۶۱ مربوط به حقوق دیپلماتیک و کنوانسیون ۱۹۶۳ مربوط به حقوق کنسولی، نه‌تنها ساختمان‌های ادارای دیپلماتیک، بلکه حتی محل سکونت دیپلمات‌ها و خانواده‌هایشان هم از مصونیت مطلق برخوردار است و دولت پذیرنده باید امنیت این اماکن را حفظ و از هرگونه تعرض به آنان جلوگیری کند.
وی افزود: در واقع هم دیپلمات‌ها و هم اماکن دیپلماتیک نمادهای ملی حاکمیت دولت فرستنده محسوب می‌شوند و نه‌تنها در نظام حقوق مدون، بلکه در نظام حقوق عرفی هم حتی از قبل از میلاد مسیح مصونیت داشته‌اند. بر این اساس علاوه بر دولت پذیرنده، سایر دولت‌ها هم باید اصل مصونیت اماکن دیپلماتیک را رعایت کنند و هر کشوری که این مصونیت را نقض کند، باید پاسخگو باشد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه لذا واضح است که اسرائیل با حمله به کنسولگری ایران، حاکمیت جمهوری اسلامی را نقض کرده است، گفت: این حمله اسرائیل با سایر اقدامات تروریستی آن و حمله به پایگاه‌های نظامی متفاوت است، زیرا باعث نقض امنیت یکی از اماکن دیپلماتیک دولت ایران و نماد حاکمیت جمهوری اسلامی شده است.
سوریه پاسخگو باشد
آقایی با تاکید بر اینکه مسئولیت حفظ امنیت سفارت و کنسولگری ایران در دمشق بر عهده دولت سوریه است، عنوان کرد: لذا در مرحله اول باید دولت سوریه در قبال این حادثه به ایران پاسخ دهد. سوریه از سال ۱۹۷۳ سیاستی محتاط‌گونه را در پیش گرفته و چون توان نظامی کافی را ندارد، عمدتا به حملات اسرائیل واکنش مستقیمی نشان نمی‌دهد و اکنون نیز هرچند پاسخگویی به این اتفاق وظیفه سوریه است، اما نمی‌توان چنین انتظاری را از این کشور داشت.
وی همچنین با بیان اینکه جنگ غزه برای اسرائیل تبدیل به یک باتلاق شده است، اضافه کرد: اسرائیل می‌خواهد دیگران و به خصوص ایران را هم وارد این باتلاق کند. اکنون برای واکنش نشان دادن نسبت به این حمله باید توجه داشت که آیا شرایط کشور، مصلحت ملی و مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای اقتضا می‌کند ما با اسرائیل وارد درگیری مستقیم شویم؟ آیا میزان وفاق ملی در کشور این اجازه را به ما می‌دهد؟ آیا مردم از این جنگ حمایت می‌کنند؟ و اینکه سرنوشت این درگیری به کجا ختم خواهد شد؟
این کارشناس حقوق بین‌الملل با بیان اینکه باید ابتدا به این سوالات پاسخ داده و سپس یک واکنش منطقی انجام شود، اظهار کرد: باید مسئولین به این اقدام پاسخی درخور، شایسته و مبتنی بر عقلانیت بدهند تا هم اسرائیل بفهمد که ایران توان پاسخگویی دارد و درس بگیرد و هم افکار عمومی ایران از این پاسخ قانع شود.مردم بر لزوم برخورد با اسرائیل تاکید دارند.
یک بام و دو هوای غرب
آقایی در خصوص مکانیسم‌های موجود در حقوق بین‌الملل برای پاسخگو کردن اسرائیل نسبت به حمله انجام‌شده به کنسولگری ایران، بیان کرد: در زمان اشغال سفارت آمریکا در تهران و به گروگان گرفتن دیپلمات‌های آمریکایی، تمام غرب و حتی دیگر کشورها برای محکومیت ایران بسیج شدند، اما متاسفانه اکنون چنین عزمی از کشورهای غربی برای محکوم کردن اسرائیل دیده نمی‌شود. سخنگوی اتحادیه اروپا در قبال حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران، تنها به بیان اینکه نگران گسترش دامنه جنگ هستیم، اکتفا کرد و حتی این حمله را محکوم هم نکرد. این در حالی است که اروپا خود را مدافع رعایت قوانین بین‌المللی می‌داند.
استاد حقوق و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران با بیان اینکه این اقدام اسرائیل صلح و امنیت بین‌الملل را به شدت نقض کرده است، افزود: باید شورای امنیت قطعنامه‌ای را در محکومیت این اقدام صادر کند که با توجه به حمایت‌های همه‌جانبه آمریکا از رژیم صهیونیستی، صدور چنین قطعنامه‌ای بسیار بعید به نظر می‌رسد. اما به هر حال حتی همین که قطعنامه‌ای با این موضوع به شورای امنیت ارائه شود، یک قدم رو به جلو خواهد بود، حتی اگر آمریکا آن را وتو کند.
وی ادامه داد: مکانیسم حقوقی دیگری که وجود دارد، شکایت از اسرائیل در دادگاه بین‌المللی لاهه است که البته چون ما رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمی‌شناسیم، نمی‌توانیم از آن شکایت کنیم و شاید بتوان از کشورهای دیگری که با ایران رابطه نزدیک دارند و اسرائیل را هم به رسمیت می‌شناسند، انتظار داشت وارد میدان شوند و از اسرائیل برای حمله به کنسولگری ایران شکایت کنند تا در آن جا هم رژیم صهیونیستی محکوم شود.
انتهای پیام
نظرات