هشتم فروردین‌ماه، سالروز درگذشت عبدالحسین سپنتا است؛ سپنتایی که سازندۀ فیلم «دختر لر» است و به‌عنوان «اولین فیلم ناطق ایرانی» در تاریخ سینمای ایران ثبت شد. امروز اما ۵۴ سال از درگذشت این هنرمند می‌گذرد و خانه‌اش در خیابان چهارباغ و آرامگاهش در تخت فولاد، تنها مکان‌هایی هستند که می‌توان با گوشۀ چشم عنایتی به آن‌ها از عبدالحسین سپنتا یاد کرد. 

مصطفی حیدری، پژوهشگر حوزه سینما در گفت‌وگو با ایسنا و با اشاره به اینکه علت اهمیت عبدالحسین سپنتا به تاریخ سینمای ایران مرتبط می‌شود، اظهار کرد: سپنتا اولین سازنده فیلم ناطق ایرانی است و البته همگی آثار او مانند «فردوسی»، «شیرین و فرهاد»، «لیلی و مجنون»، به فرهنگ و تاریخ ایران گره می‌خورد. طبیعتاً چون او جزو کسانی است که به‌واسطۀ تجربیاتش در استودیوهای هندوستان، تلاش ویژه‌ای برای صنعتی کردن سینما در ایران داشت. 

او درباره فعالیت سپنتا در حوزه مطبوعات و انتشار روزنامه سپنتا به مدت ۱۰ سال چنین توضیح داد: در حقیقت، عبدالحسین سپنتا در هر رشته‌ای که قرار گرفت عملکرد خوبی داشت؛ برای مثال پس از حضور در اصفهان و فعالیت در زمینه مطبوعات، دغدغه اصفهان به ویژه قشر کارگر را داشت، یعنی انسانی است که در هر موقعیتی که قرار گرفت ایران، اصفهان و آدم‌ها برای او موضوعیت داشتند. 

این پژوهشگر حوزه سینما ادامه داد: به این معنا نبوده است که بگوییم به هر دلیلی که قادر به فیلم‌سازی نبوده، در دسته یا شاخه دیگری فعالیت نداشته است. اساساً بزرگ‌ترین ویژگی سپنتا این است که انسان، شهر، ایران و وطن برای او در هر زمانی مسئله بوده است.

حیدری با اشاره به سرنوشت فیلم‌های سپنتا نیز گفت: متأسفانه به غیر از فیلم «دختر لُر» سایر فیلم‌های او در دسترس نیست و ما تنها به بخش‌های کوتاهی از تعداد اندکی از آن‌ها دسترسی داریم. این نکته نیز لازم به اشاره است که آن‌هایی که با خانواده او در ارتباط بوده‌اند بر این باور هستند که علاقه به حوزه فرهنگ و هنر در این خانواده ریشه‌دار بوده است.

او اضافه کرد: نه تنها فیلم‌های سپنتا بلکه بسیاری فیلم‌های دیگر از آن دوران نیز به خوبی در آرشیوها نگهداری نشده‌اند و متأسفانه به آن‌ها دسترسی نداریم. فقط می‌توانیم از شنیده‌ها حکایت کنیم که سپنتا به شدت، دغدغه تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران اسلامی را داشته و از مصاحبه‌ها و اتمسفر فیلم‌های او می‌توان متوجه شد که چه انسان بزرگی بود و عنوان «پدر سینمای ایران» واقعا برازنده او است. 

حیدری اضافه کرد: کار مهم‌تری که می‌توان انجام داد، پرداختن به خانۀ به جا مانده از او است که متأسفانه بازسازی نشد. بهترین کاری که می‌توان انجام داد این است که خانۀ سپنتا را به موزه سینمای اصفهان تبدیل کنند.

او خاطرنشان کرد:  وقتی   از عبدالحسین سپنتا یاد می‌شود به‌واسطۀ فیلم‌هایش دربارۀ فردوسی و منظومه نظامی نیز صحبت می‌شود که ریشه در هویت ایران و ایرانی دارد.

انتهای پیام