ایرانیان در آخرین دقایق، آخرین روز، آخرین ماه سال با زمزمه دعای《یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ》وارد سال جدید شده و کهنترین عید خود را آغاز میکنند.
بعد از زمزمه یا مقلب القلوب ... عید نوروز آغاز میشود، نوروزی که یکی از کهنترین جشنهای ایرانیان بوده و قدمتی طولانی دارد. این عید شور و نشاط خاصی را برای مردم ایران به همراه داشته و یکی از مشخصههای این عید چیدن سفره هفت سین در خانه هر ایرانی است.
شکوفههای سفید و صورتی درختان، سرسبزی طبیعت، آجیل، شکلات، شیرینی، عیدیهای رنگی بزرگترها، مهمانی خانه فامیل، مسافرت و ... بخشی از مشخصههای عید نوروز ایرانیان است که تک تک آنها برای مردم ایران زیبایی خاصی دارد.
عید نوروز در تقویم از اولین روز سال جدید آغاز میشود اما از اوایل اسفندماه به راحتی میتوان بوی عید و بهار را در بین شلوغیهای بازار و خیابانها و در بین سبزهها و ماهیهای قرمز، آجیل فروشی و قنادیها و ... استشمام کرد.
اگر در ماه اسفند در میان خیابانهای شهر خود قدم بزنید قطعا گلهای بنفش و صورتی، سبزههای سبز و جوان، ماهیهای قرمز داخل تنگ و سمنوهای خوش رنگ و عطر لبخند به لبهای شما آورده و موجب ایجاد ذوق و شوقی لذت بخش میشود.
ایرانیان تا لحظه سال تحویل سعی میکنند همه کارهای سال قدیمی خود را به پایان برسانند و با حال خوش و رختی نو به استقبال سال نو روند. همچنین اکثر مردم اگر گله و کینهای از هم به دل داشته باشند به مناسبت سال نو با یکدیگر آشتی کرده و کدورتها را کنار میگذارند.
نوروز ۱۴۰۳ تفاوتی با دیگر نوروزها دارد و آن نیز یکی شدن نوروز با ماه میهمانی خدا، ماه مبارک رمضان است، هر دو مناسبت فرخنده و مبارک برای ایرانیان مهم و شیرین بوده و هر کدام را با آدابی خاص اجرا میکنند.
ماه مبارک رمضان، ماه میهمانی خداوند معروف است، در نوروز ۱۴۰۳ ایرانیان سفرهای عید خود را به سفرهای افطاری گره زده و با دل و روحی نو و تازه در سالی جدید، به میهمانی خدا میروند.
عید نوروز، فرصتی عالی برای انجام صله رحم است، عید نوروز بهانه خوبی است تا به سراغ دوستان و اقوام خود رویم، در عید نوروز با فشردن زنگ در خانه سالمندان اطراف خود میتوانیم سهمی در خوشحال کردن آنها داشته باشیم.
عید باستان ایرانیان همانند هر مناسبت دیگر آداب و آیین خاصی دارد که آیینها در گذشته پر رنگتر از امروز بوده و همواره برگزار میشد ولی با گذشت سالها آیینهای نوروزی گذشته نیز به دست فراموشی سپرده شده و خلاصهتر و تجملاتیتر توسط مردم برگزار میشود.
نویسنده کتاب فرهنگ و هنر در دارالخمسه در مصاحبهای که درباره آداب و رسوم عید نوروز در استان زنجان با خبرنگار ایسنا داشت، اظهار میکند: مردم زنجان هم مانند ساید مناطق ایران از همان ایام باستان، عید نوروز را به عنوان یک عید بزرگ جشن میگرفتند که اوایل آیینهای عید در تمام نقاط ایران یکسان بود.
حسین عباسینیا تصریح میکند: به مرور زمان و با توجه به کوچهای متعددی که به همه ایران از جمله منطقه آذربایجان و زنجان صورت گرفت، فرهنگهای متفاوتی وارد ایران شد و این رسوب فرهنگ در مناطق ایران باعث شد باعث شد که مراسم عید در مناطق مختلف ایران شکلها مختلفی داشته باشد و زنجان هم مستثنی نبود و رسوب برخی فرهنگها باعث به وجود آمدن فرهنگ زنجان و آیینهای عید نوروز در استان شد.
این پژوهشگر زنجانی با اشاره به اینکه در استان زنجان مراسم عید نوروز ۲ نوع بودند، تصریح میکند: یک نوعی از مراسم نوروزی در زنجان ماهیت و جنبه نمایشی مانند نارنارک، سید سبزهپوش و ... داشتند که در این نوع یک شخصیت خاصی همراه با یک ساز آواز میخواند و شعرهای مژده از آمده بهار میداد که مردم نیز با او همراهی میکردند.
عباسینیا با اشاره اینکه نمایش نارنارک از ۵ روز به عید مانده شروع میشد، ادامه میدهد: نارنارک یک شخصیتی شبیه به حاجی فیروز دارد ولی نوع شعر، نمایش و مفاهیم آن متفاوتتر است.
نویسنده کتاب فرهنگ و هنر در دارالخمسه با بیان اینکه نوع دیگری از مراسم زنجانیها دیگر ماهیت نمایشی نداشته و مردم همه ۱۳ روز عید را جشن میگرفتند، بیان میکند: مردم زنجان علاوه بر شب چهارشنبهسوری در شب عید نیز در بالای پشتبام خانه آتش روشن میکردند و از روی آن میپریدند و بعد به پهن کردن سفره و قرار دادن میوه ۷ مغز که هر کدام نمادی از رویش و برکت بودند میپرداختند.
عباسینیا با اشاره به اینکه در کنار میوه ۷ مغز ۷ سین را نیز تشکیل میدادند که که ممکن است این در گذشته ۶ شین یا ۷ چین بوده باشد، میگوید: در سفره زنجانیها آب، آیینه و قرآن نیز قرار داشت تا زنجانیها با پاکی، برکت و کلام خدا به استقبال سال نو روند.
وی خاطرنشان میکند: همچنین از دیگر آیینهای نوروزی زنجانیهای این بود که بزرگ خانواده در شب عید در نصف یک کوزه شکسته، چوب خشک، مقداری نمک و لباسهای کهنه قرار میدادند و از پشتبام به پایین میانداختند تا هر چه خشکی و تلخی وجود داشت به بیرون بریزند.
یکی شدن عید نوروز و ماه مبارک رمضان، قرارگیری شیرینیهای عید در کنار زولبیا و بامیه، پخش شدن دعاهای ماه رمضان و ... تحربهای شیرینتر از ماه میهمانی خداوند و عید نوروز است.
انتهای پیام
نظرات