به گزارش ایسنا، باغ گیاهشناسی مکانی است که در آن مجموعهای از گیاهان بومی و غیر بومی در فضای باز و در گلخانهها کشت میشوند و نقش مهمی در زمینههای مختلف تحقیقاتی از جمله علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم به اهمیت گیاهان و لزوم حفاظت از آنها بر عهده دارند. به علاوه باغ گیاهشناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار میگیرد. در باغهای گیاهشناسی امکانات لازم برای مطالعه و تحقیق درباره تنوع زیستی و حفاظت از آنها نیز فراهم است.
بنابر گفته کارشناسان و محققان ۲۰۰۰ باغ گیاهشناسی در دنیا وجود دارد که حفاظت و نگهداری از آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر اهمیت حفاظت از آنها، رعایت حریم باغهای گیاهشناسی و جلوگیری از ساختوسازهای بی رویه در اطراف آنها نیز موضوع بسیار قابل توجهی است.
موضوعی که مدتهاست گریبان باغ گیاهشناسی ملی ایران را گرفته است و آن طور که کارشناسان میگویند در حریم این باغ بلندمرتبه سازیهایی شروع شده و علی رغم دستوراتی مبنی بر توقف ساخت و ساز اما همچنان این روند ادامه دارد. بلندمرتبهسازیهایی که گفته میشود عواقب زیادی از جمله کاهش آب چاه منطقه، ایجاد مانع برای تهویه هوا (بلندمرتبهسازی جلوی وزش بادی و تهویه هوای باغ را میگیرد)، محصور شدن باغ و افزایش دما در باغ نسبت به اراضی اطراف، افزایش جمعیت در حریم باغ و به تبع آن ایجاد گرد و غبار، آلودگیهای کربنی و سوختی و افزایش آلودگی صوتی و در نهایت زوال باغ را به دنبال خواهد داشت.
در این راستا محمد متینیزاده_ عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور _ در گفتوگو با ایسنا، در تشریح آخرین وضعیت ساخت و ساز در حریم این باغ با بیان اینکه شورای عالی شهرسازی و معماری در سال ۱۳۹۸ برای جلوگیری از بارگذاری بیش از حد در منطقه ۲۲ مصوبه تعدیل ساخت و ساز این منطقه را داد، گفت: هدف این بود که از انفجار جمعیت در این منطقه جلوگیری شود، از اینرو تصویب شد که چندین پهنه در منطقه از جمله پهنه جنوب بزرگراه شهید همدانی تعدیل شود.
وی افزود: این امر سال بعد (۱۳۹۹) در طرح تفصیلی مصوب منطقه ۲۲ نیز آورده شد که پهنه باید سه طبقه باشد و به شهردار منطقه نیز ابلاغ شد. به همین دلیل مدیریت شهری قبلی این مصوبه را اجرا کرد و اجازه ساخت و ساز را در این پهنه نداد.
تا اوایل سال ۱۴۰۱ هیچ ساخت و سازی در این پهنه نشده بود
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ادامه داد: تصاویر ماهوارهای هم نشان میدهد که تا اواخر سال ۱۴۰۰ و حتی اوایل سال ۱۴۰۱ هیچ ساخت و سازی در این پهنه انجام نشده است. این در حالی است که ساخت و ساز در پهنههای دیگر این پروژه بتاجا (در شمال بزرگراه شهید همدانی) در اواخر دهه ۹۰ انجام شده و اکنون رو به پایان است.
وی تصریح کرد: معلوم نیست با روی کار آمدن مدیریت شهری جدید چه اتفاقی افتاده است که در پهنه مذکور بلندمرتبهسازی آغاز شده است.
یکی از برجها در حریم باغ گیاهشناسی به طبقه نهم رسیده است
متینیزاده با اشاره به برگزاری جلسات متعدد پیرامون این پهنه گفت: معاون اجرایی رئیس جمهوری جلساتی تدارک دیدند و از همه طرفها دعوت به عمل آمد و حضور یافتند و نقطه نظرات اخذ شد. این جلسات مصوباتی داشت که مهمترین آنها این بود که تا زمانی که تکلیف شکایت باغ گیاهشناسی از نهادهای مربوطه مشخص نشده است و طرفین به تفاهم نرسیدهاند، ساخت و ساز بنیاد تعاون ارتش در مرز ۵ طبقه که حریم باغ گیاهشناسی است متوقف شود. ولی متاسفانه این مصوبه به هیچ عنوان رعایت نشده؛ به طوری که ساخت دو برج در حریم باغ گیاهشناسی ادامه یافته که یکی از آنها به طبقه نهم رسیده است و همچنان نیز ادامه دارد.
وی در ادامه گفت: شکایتی در دیوان عدالت اداری ثبت و پیگیری شده و اکنون در مرحله تجدید نظر است. معاون دادستان کل کشور دو نامه مهم به دیوان عدالت اداری دادهاند که در نامه نخست به تخلفات صورت گرفته و همچنین بر نقش باغ گیاهشناسی در حفظ ذخایر ژنتیکی و لزوم حفاظت از این گنجینه ارزشمند اشاره کردهاند و درخواست شده که دیوان عدالت اداری باغ را نجات دهد. متاسفانه اما پرونده وارد مسیر دیگری شد و با این استدلال که مقام معظم رهبری بر خانهسازی پروژههای ارتش تأکید کردهاند، قرار منع استماع صادر کرد. درحالی که این دستور رهبری به ساخت و ساز اطراف باغ مربوط نمیشود و این مهم در نامه دوم معاون دادستان کشور پرداخته شده و مفصل توضیح دادهاند، ضمن آنکه در همان دستوری که از رهبری نقل میشود، بر پیگیری "صرفا برابر مقررات" تأکید شده است!
چرا وزارت جهادکشاورزی باید تاوان اشتباهات دیگران را بدهد؟
وی در پاسخ به این سوال که چرا زمین معوض به تعاونی ارتش داده نشده است؟ گفت: از وزارت جهاد کشاورزی خواسته شده که در قبال حفظ حریم باغ گیاهشناسی زمین معوض داده شود. اما اعتقادی وجود دارد که وزارت جهادکشاورزی چرا باید تاوان اشتباهات دیگران را بدهد. تخلف را شهرداری انجام داده و به اندازه کافی در منطقه زمین دارد که به این کار اختصاص دهد. ضمن اینکه پروانه ۲۰ هزار واحد با سطح دو میلیون متر مربع برای ساخت و ساز را که در کمیسیون ماده ۵ در نظر گرفته بودند به ۴میلیون و ۶۰۰ هزار مترمربع تبدیل شد. اگر همان دو میلیون بود که در شمال بزرگراه همدانی ساخته شده بود.
۲هزار باغ گیاهشناسی در دنیا وجود دارد
وی با بیان اینکه ۲۰۰۰ باغ گیاهشناسی در دنیا وجود دارد، گفت: باغ گیاهشناسی با پارک، فضای سبز و باغ میوه بسیار متفاوت است. تفاوت آن هم در تنوع گونههای گیاهی است. در باغ گیاهشناسی، گیاهانی از اقلیمهای مختلف کشور، آورده شده و با رنج بسیار و فراهم کردن شرایط مناسب زندگی آنها، از آنها حفاظت میشود. به همین دلیل است که فقط حدود پنج درصد آنها را بتوان در سطح شهر پیدا کرد.
نگاه شهرداریهای ادوار مختلف حفاظت از باغ گیاهشناسی نبوده
به گفته وی در همه کشورها به اهمیت این باغها توجه فراوانی میشود و از باغهای گیاهشناسی محافظت میشود. باغهای گیاهشناسی در دنیا حریمهایی دارند که رعایت میشود و نیازی نیست که کارشناسان و مسئولان باغ به دنبال حفاظت از آن باشند! متاسفانه این حفاظت در شهر و کشور روی نداده و روندی که در شهرداریهای ادوار مختلف صورت گرفته، عاری از نگاه حفاظتی برای نگین ارزشمندی همچون باغ گیاهشناسی ملی ایران بوده است.
انتهای پیام
نظرات