رضا علیزاده به مناسبت ۱۲ دی ماه، روز رشت در گفت وگو با ایسنا، سخن گفتن از رشت را هم ساده و هم پیچیده دانست و اظهار کرد: تاریخ گذشته رشت و فراز و نشیب های آن نشان می دهد که نمی توان به همین راحتی راجع به رشت حرف زد.
وی با اشاره به مطالعات میدانی و پژوهشی خود درباره میدان شهرداری رشت، افزود: اخیرا مسائلی درباره میدان شهرداری رشت به ویژه در فضای مجازی مطرح شد و افراد دغدغه های خاص خودشان را درباره ماندن یا جمع شدن میدان شهرداری بیان کردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان احساس مردم نسبت به شهر رشت را بزرگتر و فراتر از حس تعلق مکانی دانست و تصریح کرد: وابستگی مردم رشت به اماکن شهر از سه حیث عاطفی، نوستالژیک و خاطره انگیزی قابل بررسی است.
علیزاده با بیان اینکه مطالعات وابستگی مکانی و تعلق به مکان از دهه ۷۰ میلادی بیشتر باب شد، تصریح کرد: در این مطالعات رابطه انسان و مکان بررسی می شود، یعنی مکان چه تاثیری در انسان ها دارد، انسان ها چگونه با مکان ها ارتباط برقرار می کنند، چرا انسان ها برخی اماکن را دوست دارند، کدام مولفه های مکان بر انسان تاثیرگذار است و حس مکان چگونه در انسان ایجاد می شود.
وی با اشاره به ویژگی های حس مکان در شهر رشت، عنوان کرد: رشت از جاهایی است که حس مکان را خیلی تقویت می کند؛ البته فضای مجازی به معرفی شهر رشت خیلی کمک کرده است.
این جامعه شناس با بیان اینکه کلیپ یک دقیقه ای "صادق بوقی" نشان داد که رشت قابلیت جهانی شدن دارد، خاطرنشان کرد: فضای مجازی با همه معایبش، مزایای بسیاری دارد و می تواند در کمترین فرصت و با کمترین امکانات، شما را معرفی کند.
وی در پاسخ به این سوال که «چگونه رشتی ها مکان ها را درونی می کنند؟»، تاکید کرد: ابتدا باید ببینیم که حس تعلق و وابستگی مکانی در رشت چگونه است لذا بر اساس مطالعات میدانی انجام شده، حس تعلق و وابستگی به مکان دو بخش کالبدی و غیر کالبدی دارد که بخش کالبدی به فرم و ابعاد و عناصر و دسترسی و چینش فضا و مصالح و تزییات و... می پردازد، اما بخش غیر کالبدی، معانی و نمادها و ابعاد اجتماعی و خاطرات و تجارب و ویژگی های فردی و فعالیت و آسایش را در بر می گیرد.
علیزاده، ویژگی های غیر کالبدی رشت که برای مردم جذاب است را به سه سطح شناختی، محیطی و اجتماعی تقسیم کرد و گفت: اماکن شهر رشت از حیث اجتماعی، فضا، معماری، موسیقی و... برای مردم خاطره سازی می کند؛ به گونه ای که مردم نسبت به مکان هایی که برای آنان خاطره شده، جهت گیری دارند و این جهت گیری موجب دیدن و توصیه کردن به دیگران برای دیدن این مکان ها شده است.
وی با بیان اینکه طبق داده های به دست آمده از مطالعات میدانی، میدان شهرداری اولین مکانی است که بیشترین خاطره انگیزی را برای مردم دارد، اضافه کرد: میدان شهرداری هم خاطره انگیز است، هم حس نوستالژیک دارد و هم به دیگران برای دیدن و درک کردن، معرفی می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان سبزه میدان و باغ محتشم(پارک شهر) را به ترتیب دومین و سومین مکان های خاطره انگیز رشت دانست و بیان کرد: جالب است که خانه میرزا کوچک خان جنگلی در استادسرا، جزو پنج اولویت حس تعلق به مکان در شهر رشت است.
وی با بیان اینکه حس تعلق و وابستگی مکانی در شهر رشت برای زنان و مردان به یک اندازه است، یادآور شد: جوانان نسبت به بزرگسالان تعلق مکانی بیشتری نسبت به شهر رشت دارند.
علیزاده یکی از مسائل جدی کشور را پیرامون هویت دانست و خاطرنشان کرد: امروز هویت به یک دغدغه تبدیل شده و تلویزیون بخش عمده تولیدات خود را به این موضوع اختصاص می دهد، زیرا احساس می کنیم که جامعه دچار گسست هویتی و شکاف فرهنگی شده؛ این در حالی است که ما از یک ظرفیت تاریخی و اجتماعی زنده و پویا در گذشته رشت برخورداریم و می توانیم این ظرفیت را بازتولید کنیم.
وی با اشاره به اهمیت برپایی مناسبت ها و جشنواره ها و آیین های ملی و بومی با استفاده از ظرفیت تاریخی و اجتماعی رشت، بیان کرد: رشت یکی از شهرهای غنی در حوزه فرهنگ است، اما در حوزه اقتصاد آسیب پذیری دارد؛ این در حالی است که رشت را به یک حس و لذت گذرا محدود کرده ایم و پروژه های بلندمدت سرمایه گذاری و اقتصادی را برای آن تعریف نکردیم.
این جامعه شناس حس تعلق مکانی رشت را فرصتی برای بهتر شدن اقتصاد شهر دانست و تاکید کرد: باید با جشنواره ها و گردهمایی ها و برنامه ها و اجتماعات به اقتصاد مردم رشت کمک کنیم تا امکان بازسازی اقتصادی شهر نیز وجود داشته باشد.
انتهای پیام
نظرات