سال ۱۳۹۴، تابلویی در ابتدای محله پیرسرا با عنوان «گذر صنایع دستی» نصب شد و همزمان رسانه ها نوشتند مدیریت شهری بنا دارد، خیابان اصلی پیرسرا را سنگفرش کرده و این محور به عنوان «گذر صنایع دستی» معرفی شود.
سنگفرش پیرسرا در امتداد پروژه ۷ کیلومتری کلان گردشگری رشت قرار دارد که از محله خواهر امام آغاز و با گذر از محله ساغریسازان، بازار، پیاده راه شهرداری، علم الهدی، سبزه میدان، پیرسرا وکرف آباد به تالاب عینک می رسد.
اگرچه تابلوی گذر صنایع دستی همچنان بر پایه خود موجود است، ولی سنگفرش و آرام سازی این محله از سوی مدیریت شهری، هنوز از جلسات فراتر نرفته و متولیان عنوان می کنند علت تاخیر در اجرای پروژه، جابجایی کابل های برق و برخی دیگر از زیرساخت های خدماتی است و ادارات خدمات رسان نیز این جابجایی را مستلزم هزینه زیادی عنوان کرده و معتقدند این پروژه شهرداری است و شهرداری می باید هزینه جابجایی تاسیسات را تقبل کند.
آنچه در این سالها از این نام و عنوان عاید محله پیرسرا شده، رونق گرفتن فروشگاه های صنایع دستی است. محله ای که روزگاری کارگاه های خراطی و تولید صنایع دستی چوبی اش زبانزد بود، حالا فروشگاهایش رو به ازدیاد است و تک و توک خراطی های محله همچون حسن مهتابی، افتان و خیزان به حیات خود ادامه می دهند.
متاسفانه در سال های اخیر صدور مجوز نوسازی برای این محله پرتراکم از سوی شهرداری موجب نابودی بافت تاریخی محله شده و تک توک بنای تاریخی به جا مانده و در این نوسازی، بدنه تجاری عمدتا فروشگاه صنایع دستی شده است.
«حسین لقمانی»، یکی از این فروشندگان است که به تازگی سومین فروشگاه صنایع دستی خود را در یک خانه تاریخی راه اندازی کرده است. خانه تاریخی « میرزا علی معاون» که تا ۲ سال پیش مخروبه ای بیش نبود، به همت برادران زری دوست مرمت شده و با اجاره حسین لقمانی به عنوان فروشگاه صنایع دستی تغییرکاربری یافته است.
به گفته مالک، میرزا علی در کار واردات سنگ جواهر و سنگ های تزئینی از روسیه بوده است. خانه او ۲ هزار متر مربع وسعت داشته و در گذر زمان بخش های زیادی از آن نوسازی شده است. آنچه باقی مانده بود نیز حدود ۵۰ درصد تخریب شده بود و بخش های سالم مانده مرمت و بخشی از حیاط نیز به عنوان بدنه تجاری، مشابه بخش مرمت شده از نو ساخته شده است.
تنها بخش باقی مانده این خانه، در سال ۱۳۵۶ فروخته می شود و ۳۰ سالی خالی از سکنه بوده است. بنابر تخمینِ مرمتگر بنا، عمارت بین سال های ۱۲۶۰ الی ۱۲۶۵ خورشیدی ساخته شده است.
برادران زری دوست در سال ۱۳۹۹ بنا را از خانواده شارمی خریداری می کنند. بخش باقی مانده مرمت می شود و بخش حیاط روبه معبر با مجوز شهرداری، بدنه تجاری میشود. حالا ۳ باب مغازه تجاری رو به گذر پیرسرا، مشابه بدنه قدیمی نوسازی شده است.
اکنون یکی از واحدهای تجاری به بخش قدیمی خانه به هم متصل است و حسین لقمانی با اجاره این خانه از برادران زری دوست، آن را به عنوان فروشگاه دائمی صنایع دستی تجهیز کرده است.
اگر از بخش تازه ساخت به انتهای فروشگاه بروید، از رنگ آجر قزاقی های بدنه و چوب های شیرسر سقف و لمبه های چوبی متوجه قدمت بنا می شوید.
آنچه از خانه میرزا علی معاون باقی مانده ، بنایی یک طبقه با یک زیرزمین بلند است. وقتی وارد زیرزمین می شوید، الوارهای قطور روی سقف نشان می دهد پایه نخست این بنا چقدر محکم بوده است.
در بخش اصلی بنا، یک اتاق در گوشواره و یک سالن اصلی است و پنجره و درهای چوبی کشیده رو به حیاط پشتی باز می شود. طاقچه ها و رف های قطور خانه اکنون با وسایل چوبی پر شده است.
در حیاط پشتی، چاه آب و حوض مستطیل شکل کوچکی است که با کاشی های آبی موسوم به استخری دوره قاجار تزئین شده و دیوارهای حیاط نیز طاق ضربی هایی دارد که انتهای آن با آجرچینی های دندان موشی تزئین شده و انتهای آن نیز سفال چین شده است. از رنگ متفاوت آجرهای دیوار می توان فهمید کدام بخش ها مرمت شده است.
مرمت خانه تاریخی میرزا علی معاون در محله تاریخی پیرسرا و تغییرکاربری جدید آن ثابت می کند بناهای قدیمی را هم می توان، کاربری جدید اقتصادی برای آن تعریف کرد.
انتهای پیام
نظرات