حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدرضا مودب امروز ۲۸ آذر ماه، در اختتامیه سومین کنگره بین‌المللی امام رضا(ع) و علوم روز در سالن شهید سلیمانی دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع) مشهد، با اشاره به نشست‌ها و گفت‌وگوهای علمی بسیار ارزشمند فراوانی که طی این چند سال برگزار شده است، اظهار کرد: امسال ۵۰۰ مقاله به همایش رسیده که بالغ بر ۱۰۰ مورد آن مقالات تولیدی علمی پژوهشی هستند و حاصل تلاش دانشجویان و محققان صاحب قلم است که در کمیسیون‌های تخصصی طی امروز و فردا ارائه خواهد شد.

وی به بازخوانی فلسفه وجودی چنین نشستی اشاره و بیان کرد: علاوه بر گفتمان‌سازی، رسیدن به مرجعیت ائمه (ع)، به ویژه عالم آل محمد(ص) در دانش‌ها و علومی که امروز در جامعه اسلامی محققان بسیاری برای آن‌ها کوشش کرده‌اند.

مودب ادامه داد: می‌دانیم امام رضا(ع) در دورانی که به ایران آمدند، تنها امامی که در ایران ماندند و توفیق زیارت ایشان برای ما فراهم شده است، دوران بسیار مهم و تمدنی بوده است، زیرا مناظرات و گفت‌وگوهای علمی فراوانی با گروه‌های فکری متفاوت داشتند. شاید یکی از بهترین کتاب‌هایی که در خصوص امام رضا(ع) و منبع بسیار قوی از نظر روایات امام رضا(ع) وجود دارد «عیون الاخبار الرضا» تألیف شیخ صدوق متوفی ۳۸۱ هجری است.

دبیر علمی کنگره بین‌المللی امام رضا(ع) افزود: امروزه گفت‌وگوهای بسیاری درباره این کتاب صورت گرفته و جمع بسیاری از محققان از این کتاب بهره‌مند هستند. این کتاب دریایی از معارف است که بخشی از آن می‌تواند درباره علوم روز باشد و هر دانشمندی در دانش خود به این کتاب مراجعه کند و از سخنان حضرت رضا(ع) بهره گیرد که در برخی مقالات هم آمده است. 

مودب گفت: علاوه بر این کتاب آثار دیگری نیز از بزرگان وجود دارد که روایاتی را از حضرت امام رضا(ع) ثبت کردند که هر یک از آن‌ها امروزه منبع بسیار گرانقدری برای استفاده محققان هست. 

دبیر علمی کنگره بین‌المللی امام رضا(ع) و علوم روز با اشاره به مقاله «فرآیند شکل‌گیری انسان الگو در فرهنگ رضوی؛ مثالواره شهید قاسم سلیمانی» یادآور شد: این مقاله نوشته حجت‌الاسلام کریم خان محمدی، دانشیار گروه مطالعات فرهنگ دانشگاه باقرالعلوم است که در فصلنامه علمی فرهنگی رضوی چاپ شده است.

وی بیان کرد: در این مقاله به روایت بسیار مفصلی اشاره دارد که در آن امام رضا(ع) به نقل از امام سجاد(ع) بیان می‌کنند « إذا رَأیتُمُ الرجُلَ قد حَسَّنَ سَمتَهُ و هَدیَهُ و تَماوَتَ فی مَنطِقِهِ و تَخاضَعَ فی حَرَکاتِهِ فَرُوَیدا لا یَغُرَّنَّکُم ، فما أکثَرَ مَن یُعجِزُهُ تَناوُلُ الدنیا و رُکوبُ المَحارِمِ مِنها، لِضَعفِ نِیَّتِهِ و مَهانَتِهِ و جُبنِ قَلبِهِ ، فَنَصَبَ الدِّینَ فخّا لها !···و إذا وَجَدتُموهُ یَعِفُّ عنِ المالِ الحَرامِ فَرُوَیدا لا یَغُرَّنَّکُم ، فإنَّ شَهَواتِ الخَلقِ مُختَلِفَةٌ ···و لکنَّ الرجُلَ کُلَّ الرجُلِ نِعمَ الرجُلُ هُو الذی جَعَلَ هَواهُ تَبِعا لأمرِ اللّه ِ و قُواهُ مَبذولَةً فی رِضَی اللّه ِ ، یَرَی الذُّلَّ مَع الحَقِّ أقرَبَ إلی عِزِّ الأبدِ مِن العِزِّ فی الباطِلِ ، و یَعلَمُ أنَّ قَلیلَ ما یَحتَمِلُهُ مِن ضَرّائها یُؤدِّیهِ إلی دَوامِ النَّعیمِ ··· فذلِکُمُ الرجُلُ نِعمَ الرجُلُ ، فبِهِ فَتَمَسَّکُوا ، و بسُنَّتِهِ فاقتَدُوا ، و إلی رَبِّکُم فبِهِ فَتَوَسَّلوا ، فإنّهُ لا تُرَدُّ لَهُ دَعوَةٌ ، و لا تَخِیبُ لَهُ طَلِبةٌ؛ اگر دیدید فردی خوش رفتار، ظاهر الصلاح و خوش سلوک و در حرکاتش فروتن، آهسته و مرده وار سخن می‌گوید و دارای خضوع است، مواظب باشید گولتان نزند، چه بسیار کسانی هستند که به خاطر ضعف اراده و تصمیم و ترسو بودن از دستیابی به دنیا و خوردن حرام ناتوانند، از این رو دین را دام دنیا قرار می‌دهند، اما مرد نیکو و انسان وارسته کیست؟ کسی است که تمایلش را تابع امر خدا قرار می‌دهد، پیرو فرمان خدا است، خواری کوچکی در راه حق را از عزتی که در راه باطل است، بهتر می‌داند، بداند که اندک ناراحتی که در دنیا تحمل می‌کند، او را به نعمتی دائمی می‌رساند ... چنین مردی، بهترین است به روشش اقتدا کنید، چون دعایش رد نمی‌شود، درخواستش بی‌جواب نمی‌ماند».

رئیس دانشگاه الهیات قم اظهار کرد: امام رضا(ع) در این حدیث از جامعه و فردی یاد می‌کند که در آن با بیان چند ویژگی انسان الگو را برای ما به تصویر می‌کشند. در مقاله «فرآیند شکل‌گیری انسان الگو در فرهنگ رضوی» مثال واره شهید حاج قاسم سلیمانی را یک الگو در دوران ما معرفی می‌کند. محقق با طرح این پرسش که چطور یک انسان الگو می‌شود، از این روایت کمک گرفته است.

وی ادامه داد: محقق با تحلیل متون روایت معتقد است که اگر افرادی دارای «حسن سمت، حسن هدی، حسن تماوت در گفتار و تخاضع در کردار» را اگر بتواند در مرحله اقتصادی از «اقتحام»، در مرحله اجتماعی از «شوهاء»، در مرحله فرهنگی از «افساد» و در مرحله سیاسی از «عشواء» پرهیز کنند، به مرحله پنجم وارد می‌شوند. سردار قاسم سلیمانی، به دلیل داشتن مؤلفه‌های چهارگانه و ارتقا به رتبه نهایی، به ‌ویژه شهادت در راه خدا، مثال‌واره مرحله پنجم است که مقام معظم رهبری ایشان را در عصر حاضر به عنوان «مکتب» معرفی کردند.

دبیر علمی کنگره بین‌المللی امام رضا(ع) و علوم روز گفت: این عالم دینی در تحلیل این روایت بیان می‌کند از میان افراد ظاهر الصلاح کسانی می‌توانند مکتب‌ساز باشند که فرآیند طولانی پرهیز از کج‌روی‌ها را در مراحل خود طی کرده باشند. از همه مهمتر اینکه اگر این سنجه‌های مطرح شده برای رضایت الهی باشد، فرد تا پایان زندگی از تمام کجروی‌ها پرهیز می‌کند و تا مرحله الگو شدن و دارای مکتب شدن پیش می‌رود.

وی با بیان اینکه چگونه باید به سمت فردی که در فرهنگ رضوی صاحب مکتب‌ است برویم، افزود: فردی که این مراحل را طی کند، بهترین انسان الگو برای اقتدا کردن است. نخست آنکه در جامعه اسلامی هر ظاهر اصلاحی نباید ما را فریب دهد. در واقع محقق با ادبیات علوم اجتماعی می‌تواند از این روایت چهار حوزه و مرحله را در فرهنگ رضوی برای ارتقاء مستند کند.

مودب بیان کرد: در فرهنگ رضوی چهار مرحله برای ارتقاء وجود دارد و این مدلی هرمی شکل است. یعنی بسامد کسانی که به مراتب بالا و اوج هرم ارتقا می‌یابند بسیار کم است. البته هر چه رتبه فرد بالاتر باشد، کجروی هزینه بیشتری برای وی و جامعه در پی دارد. بدین ترتیب هر چه فرد از نردبان ترقی بالاتر رفته باشد، سقوط از آن مرحله خطرناکتر است.

انتهای پیام