بازیهای محلی همگی ریشه در باستان و ایران قدیم دارد که به روشهای متفاوت در مناطق و محلهها مورد استفاده و بازی قرار میگرفته و این بازیها در گذشته با توجه به روش زندگی مردمان محلی تولید شده است.
هر کدام از بازیها اهداف خاص خود را دارند که کودکان در آینده نه چندان دور در زندگی حقیقی با آنها روبرو خواهند شد و آنچه را که قبلاً در میدان بازی تجربه کرده اند به عینه در واقعیت با آن روبرو میشوند.
بازیها به طور عام دارای یک بار فرهنگی هشتند و بازیهای بومی، قبیلهای، محلی و سنتی ایرانی علاوه بر بار فرهنگی از جذابیت و تنوع بالایی نیز برخوردار هستند.
بازیهای بومی و محلی ترکمن ها در عین سادگی جذابیت خاص خود را دارند که برای نسل امروزی تازگی و طراوت خاصی را به همراه داشته و دارد و با اجرای یکی از این بازیها فرد خود به خود برای اجرای بازیهای بعدی رغبت از خود نشان میدهد.
بازیهای محلی با تحرک بالا ورزش دسته جمعی نیز هستند
اگر به گذشتههای نه چندان دور شهرهای ترکمننشین نظری بیندازیم بازیهای زیبای این قوم نجیب را در روستاها میتوانیم ببینیم.
بازیهایی چون «آی ترک گون ترگ» که همواره در میان ترکمنها برگزار میشد و به دلیل وقت طولانی که صرف آنها شده به نوعی ورزش به حساب میآمد، مثلاً در بازی محلی «چورگ» شرکتکنندگان باید از نظر بدنی قوی و آماده فرار باشند که این بازی را میتوان از بازیهای ریشه دار و محبوب ترکمنها دانست.
در بازی آی ترک گون ترگ میتوان همدلی را مشاهده کرد، این بازیها به دلیل طولانی بودن آن باعث میشد کودکان ترکمن دچار خستگی ناشی از آنها شده و کمتر با تفکرات منفی خود را سرگرم سازند.
متأسفانه امروزه بازیهای رایانهای جایگزین بازیهای سنتی شده و باعث شکلگیری افرادی تنها در اجتماع شده و این بازیها علاوه بر اینکه وقت گیر هستند هیچ سودی نداشته و باعث رواج خشونت در جامعه شده و تفکرات رویایی را به کودکان ما تلقین میکند، البته باید بازیهای فکری را از این قاعده مستثنی کرد.
بازیهای محلی ترکمن از میراث ارزشمند ترکمن ها بوده و حفظ آن چون حفظ زبان مادری مهم است چرا که در بسیاری از این بازیها میتوان سنتهای گذشتگان ترکمن صحرا را مشاهده کرد.
یکی از معتبرترین بازیهای محلی ترکمن ها «آی ترک گون ترگ» «آنقلیچ، آلتین قلیچ»: به معنی «ماه را میخواهم، خورشید را میخواهم» که در ادامه آورده شده است.
اهداف بازی:
مهمترین اهداف این بازی تصمیم گیری، نوع دوستی، همکاری و تعاون، بهبود سرعت، استقامت و عکس العمل، چابکی ، دقت و هوشیاری، روحیه مشورت و تیزهوشی است.
تعداد بازیکنان از ۱۲ تا ۲۲ نفر متغیر بوده و بازیکنان به دو گروه تقسیم میشود.
نحوه بازی:
گروهها بازی را با گفتن «آی ترک گون ترگ» بدین گونه شروع میکنند:
دسته اول: آی ترک گون ترگ
دسته دوم: هر کیمه گلجه گی گرک، بیزدن سیزه کیم گرک
دسته اول: اووی ینگه لی گرک، اردی تنگلی گرک، سایراب دورن دل لی گرک
دسته دوم: اوردا، یقدا، الاقا
ترجمه:
دسته اول: دختری به سان ماه و خورشید میخواهم
دسته دوم: نصیب شما چه کسی خواهد شد، از میان ما کدام دختر را میخواهید
دسته اول: ما دختری میخواهیم با همراهانی در پیش و با باری از طلا و پول در پس، که زبانش چون بلبل گویا باشد
دسته دوم: اگر توانستی حمله کن و بگیر
بالاخره یک نفر از دسته اول به دسته مقابل حمله کرده و سعی میکند تا دختری را از آن دسته جداکند که اگر موفق شد وی را به دسته خود میبرد و در غیر این صورت خود وی باید به دسته مقابل ملحق شود و این کار به صورت متناوب بین دو دسته انجام میگیرد و بدین ترتیب بازی تا از هم پاشی یکی از دستهها ادامه دارد.
انتهای پیام
نظرات