حامد نوروزی، دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند، در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه ریشه‌شناسی واژه آذر به معنای آتش است، گفت: واژه آذر خیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله واژه آذربایجان که نام مکانی است که در اصل بوده آتورپاتَکان و آتُرپتکان و به معنی محل محافظت از آتش است و یکی از مهم‌ترین آتش‌های مقدس برای دین زردشتی محسوب بوده است.
نوروزی با اشاره به اینکه مسعودی در کتاب مروج الذهب، در خصوص جشن آذرخش یا آذرجشن بعد از جشن "کوسه برنشین" گزارشی دارد، افزود: تقریبا یک قرن بعد از مسعودی ابوریحان بیرونی درباره این جشن صحبت می‌کند که انطباق دارد با شرح مسعودی در خصوص جشن آذرخش که همان آذرجشن است که ابوریحان درباره آن یک قرن بعد صحبت می‌کند.
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند تصریح کرد: تنها روایت بازمانده معتبر از این جشن در آثار الباقیه ابوریحان بیرونی آمده که یکی از جشن‌های مهم ایران باستان بوده به دلیل اینکه هر روزی در ماه‌های ایران باستان نامی داشته و وقتی که نام یک روز با نام آن ماه هماهنگ می‌شد آن روز را ایرانیان جشن می‌گرفتند.
وی با اشاره به اینکه روز ۹ هر ماه شمسی، آذر نام دارد، گفت: مطابق آیین ایران باستان اگر نام روزی با نام آن ماه هماهنگ می‌شد یا به صورت دیگر اگر روز نهم از ماه نهم هردو نامشان آذر بوده با نام جشن آذرگان جشن گرفته می‌شد و جشن آذرگان در واقع عید آتش بوده و گردیزی هم در زین‌الاخبار به بحث جشن آذرگان اشاره می‌کند.
نوروزی با بیان اینکه جشن آذر جشنی است که مردم در خانه‌های خود آتش بزرگی روشن و خداوند را ستایش می‌کردند، گفت: دلیل این بوده که آتشی که بر پا می‌کنند برای رفع سرما و خشکی از زمین است و گرمای آتش عواملی که برای زمین، هستی و انسان زیان‌آور است را دفع می‌کند.
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند با بیان اینکه در ایران باستان به دلیل عدم دقت در کبیسه‌گیری معمولا تاریخ اعیاد جابه‌جا می‌شده، گفت: در زمانی که ابوریحان هم جشن آذرگان را به روایت از زادویه روایت می‌کند نقل می‌کند که جشن آذرگان در اواخر شهریور ماه اتفاق می‌افتاد در صورتی که جشن آذرگان جشنی بوده که در ماه آذر اوایل زمستان گرفته می‌شده و این تغییر تاریخ به دلیل عدم دقت در کبیسه‌گیری بوده است.
انتهای پیام
نظرات