آیین رونمایی از تمبر ملی جشنواره "کنس دشو" چهارشنبه شب یکم آذرماه، با حضور مسئولان اداره کل پست مازندران، مدیران دستگاه های اجرایی، اهالی فرهنگ، هنر و شهروندان آملی برگزار و از تمبر ویژه این جشنواره نیز به نام شهرستان آمل رونمایی شد.
"کنس پزان" و "کنس دشو" که روزگاری در کنار طعم شیرین، ترش و ملس میوه آن، میان مردم بومی و خانوادههای مازندرانی وحدت و هم صدایی را به کام میآورد، امروز به موازات زندگی مدرن، تنها کهنسالان این مراسم را اجرا می کنند.
اجرای موسیقی محلی، خواندن شعرهای مازندرانی، همخوانی گروه های موسیقی استانی و سخنرانی برخی چهره های فرهنگی و اجتماعی درباره اهمیت حفظ و احیای خرده فرهنگ های رایج در روستاهای مازندران، از برنامه های این جشنواره بود.
در جشنواره آیینی" کنس دشو"، مراحل عملی چگونگی تهیه رب و دیگر فرآورده های ازگیل که هم تازه خوری و به عنوان چاشنی غذا مصرف می شود، درحاشیه این جشنواره برای بازدید حاضران به نمایش گذاشته شد.
در این جشنواره همچنین، توسط یکی از فعالان بومی دهستان چلاو آمل، فرایند تهیه وپخت " دشو" به نمایش درآمد.
دراین فرایند، میوه ازگیل که از میوه های جنگلی محسوب می شود، پس از برداشت، برای شست و شو در داخل تشت بزرگی قرار داده و پس از جداکردن شاخ و برگ و تمیز کردن کامل، آن را به همراه مقداری آب روی حرارت آتش قرار داده تا کاملا پخته یا به زبان محلی "پتکا" شده و برای تسریع در عمل آوری آن به تناوب چندین بار با کفگیر هم زده تا همه قسمت های آن بطور کامل بپزد.
بعد از این مرحله ازگیل پخته شده داخل کیسه ای قرار گرفته و با ضربه زدن به آن و جداکردن دانه و پوست، آب حاصل از آن را درون ظرف دیگری ریخته و پس از حرارت دوباره و تغییر رنگ آن به شکل قهوه ای، رب ازگیل یا کنس دشو ، از آن به دست می آید.
"کنس" در زبان محلی مازندرانی نام گونه میوه جنگلی بوده که نام فارسی آن ازگیل جنگلی یا ازگیل وحشی و هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی است.
میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانی که خوب رسیده نشود قابل خوردن نبوده و گوشت آن پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه ای تغییر کرده، نرم و شیرین می شود.
رب کنس یا ازگیل در تهیه انواع غذاهای محلی مانند آش ترش و گزناآش، فسنجان، پخت نوعی ته چین مرغ محلی، مرغ ترش و نیز تهیه نوعی نان پیازی استفاده می شود.
میوه ازگیل سرشار از ویتامین های CوB، اسیدسیتریک و اسید مالک بوده و برای آرامش و تقویت اعصاب، درمان عفونت روده بزرگ مفید و در درمان زخم دهان و تورم مخاط گلو موثر است. همچنین از برگ آن برای درمان زخم های پوستی به ویژه سالک استفاده می شود.
توسعه کشت درخت ازگیل درآمل
مدیرجهادکشاورزی شهرستان آمل در این خصوص با بیان اینکه بیشترین سطح درختان جنگلی ازگیل وحشی یا کنس درمحدوده ارتفاعات جنگلی بخش های امامزاده عبدالله و لاریجان این شهرستان با مساحت تقریبی ۱۰۰ هکتار را شامل می شود، گفت: فصل برداشت این میوه جنگلی از اواخر مهر آغاز تا اویل فصل زمستان نیز ادامه دارد.
مهرداد فولاد افزود: در سالهای اخیر با اصلاح رقم های ازگیل، سطح کشت این میوه نیز توسعه یافته و استقبال خوبی هم از این بخش شده است.
وی افزود: از میوه ازگیل یا کنس وحشی برای تهیه رب ازگیل که در چاشنی های انواع غذاها کاربرد دارد، درمازندران مورد استفاده زیادی است.
وی یادآورشد: برداشت این محصول در فصل پاییز در دهههای گذشته توسط بومیان روستاها، با برگزاری جشن و آیینهای خاص ازجمله " کنس دشو" همراه بوده که متاسفانه با بی توجهیهای صورت گرفته رو به فراموشی رفته است.
مدیر جهاد کشاورزی آمل گفت: با همکاری این مدیریت و اداره فرهنگ وارشاد اسلامی آمل، قدم های ارزشمندی در راستای احیای خرده فرهنگ های مرتبط با بخش کشاورزی در سطح این شهرستان درحال برداشتن است.
انتهای پیام
نظرات