غلامرضا ابدالی، مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش سازمان محیط زیست کشور ۱۷ آبان‌ماه در این نشست تخصصی به موضوع تعارضات گونه‌های پرخطر در کشور اشاره و اظهار کرد: از جمله گونه‌های پر تعارض گراز با ۷۴ درصد، گرگ ۲۲ درصد و پلنگ دو درصد است.
وی آگاهی‌رسانی و آموزش جوامع محلی در حاشیه زیستگاه‌ها، از بین بردن عوامل جذب حیات‌وحش، اصلاح روش‌های سنتی دامداری، باغداری و کشاورزی، جبران خسارت ناشی از تعارض را از جمله عمده روش‌های پیشگیری، مدیریت و کنترل تعارضات برشمرد.
ابدالی گفت: اسفندماه سال گذشته موافقت‌نامه‌ای در زمینه خسارت به محیط زیست از سوی صندوق ملی محیط‌زیست با بیمه کشاورزی صورت گرفت که از اسفندماه سال گذشته تا ۱۸ مهرماه امسال تعداد پرونده‌های ارسالی ۱۵۶ مورد و میزان خسارت پرداخت شده تنها ۲۳۰ میلیون بوده است، در حالی که مجموع برآورد مالی خسارت بیمه حیات‌وحش معرفی شده به صندوق ملی محیط زیست یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بوده است، یعنی تنها حدود ۱۴ درصد پرداخت غرامت محقق شده است.
ابدالی ادامه داد: در این مدت بیش‌ترین تعداد پرونده‌های ارسالی خسارات به صندوق ملی محیط زیست به استان‌های چهارمحال و بختیاری، خراسان ضوی و گیلان و مازندران اختصاص یافته است.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش سازمان محیط زیست کشور به قانون مدیریت پسماند اشاره کرد و گفت: متاسفانه گونه‌های جانوری در معرض خطر قرار دارند که لازم است قانون پسماند به خوبی لحاظ شود.
در ادامه محمدرضا اشرف‌زاده، مدیر کل دفتر موزه‌های تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک سازمان محیط زیست حفاظت در زیستگاه اصلی، حفاظت موجود زنده در شرایط خارج از زیستگاه اصلی و حفاظت در خارج از زیستگاه اصلی به روش آزمایشگاهی را سه استراتژی عمده برای حفاظت از ذخایر ژنتیکی برشمرد.
اشرف‌زاده بیان کرد: جمعیت‌های کوچک با سه فشار ذاتی از دست رفتن تنوع ژنتیکی، وقایع تصادفی جمعیت شناختی و وقایع تصادفی محیطی و بلایای طبیعی مواجه‌اند.
مدیر کل دفتر موزه‌های تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک سازمان محیط زیست اضافه کرد: گونه‌های دارای تنوع ژنتیکی زیاد معمولا سازش‌پذیری بالایی در برابر شرایط جدید دارند، از طرفی جمعیت‌های کوچک آسیب‌پذیری بیش‌تری در برابر اثرات ژنتیکی مخرب از جمله رانش ژنتیکی، افسردگی درون آمیزی، افسردگی برون آمیزی و گردنه بطری جمعیت دارند.
وی افزود: برخی از پیامدهای برون آمیزی شامل کاهش شایستگی، ناتوانی و افزایش نرخ مرگ و میر است، در حقیقت آمیزش میان جمعیت‌ها و آرایه‌های مختلف می‌تواند همانند یک شمشیر دو لبه باشد، گرچه بخش عمده‌ای از پیامدها قابل برآورد و پیش‌بینی است.
اشرف‌زاده گفت: حفظ جمعیت‌های کوچک نیازمند تلاش جدی، برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص منابع و مدیریت دقیق جمعیت به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از بنیان‌گذاری جمعیت‌های جدید و رخدادهای تصادفی جمعیت‌شناختی و محیطی است.
مدیرکل دفتر موزه‌های تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک سازمان محیط زیست با اشاره به تاسیس بانک ژن در سال ۸۵، بیان کرد: از ۲۱۹ گونه پستاندار در کشور، ۵۵ گونه در بانک ژن به ثبت رسیده است، از طرفی از ۵۳۴ گونه پرنده ۱۱۸ گونه و از ۲۲۴ گونه خزنده ۵۰ گونه در بانک ژن به ثبت رسیده است.
اشرف‌زاده تهیه نقشه ژنتیکی و شناسایی واحدهای حفاظت گونه‌های در معرض تهدید و اندمیک جانوری، تهیه دستورالعمل‌های مرتبط با حفاظت ژنتیکی جمعیت‌های حیات وحش، ساماندهی بانک‌های ژن و آزمایشگاه‌های استانی را از جمله اولویت‌ها در حفاظت ژنتیکی برشمرد.
همچنین بابک فتولی، مشاور معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست کشور به بررسی اثرات اقلیم بر وقوع خشکسالی‌ها در ایران و جهان پرداخت و گفت: خشکسالی، خالی شدن زود هنگام سدها، حریق در عرصه‌های طبیعی، افزایش خسارات سیلاب، ریزگرد و کاهش ذخایر آب‌های زیرزمینی از پیامدهای مهم ناشی از اثرات گرمایش زمین و سایر عوامل تشدیدکننده انسانی در حوزه محیط زیست است، طبق بررسی‌ها ۸۰ درصد استان‌ها متاثر از خشکسالی هستند.
وی پیگیری در تامین، تخصیص و هزینه‌کرد اعتبارات ماده ۱۰ و ۱۲ خشکسالی در مناطق، تدوین و ارسال طرح مدیریت خشکسالی در مناطق تحت مدیریت به سازمان مدیریت بحران و سازمان برنامه و بودجه، تشکیل کارگروه موقت مدیریت خشکسالی مناطق در سال جاری، تدوین و ارسال طرح مدیریت خشکسالی مناطق تحت مدیریت سازمان، تالاب‌ها و کریدورهای مهاجرتی گونه‌های در معرض تهدید و خطر انقراض حیات وحش کشور را از جمله اقدامات صورت گرفته در حوزه مدیریت خشکسالی در مناطق تحت مدیریت عنوان کرد.
فتولی آینده پژوهی و تدوین برنامه مدیریت بحران خشکسالی مناطق تحت مدیریت، تالاب‌ها و کریدورهای مهاجرتی گونه‌های در معرض تهدید و خطر انقراض حیات وحش در سطح ملی و استانی و درج برنامه‌ها و ادامات اولویت‌دار مدیریت خشکسالی مناطق تحت مدیریت استان در اعتبارات ملی و استانی را از جمله پیشنهاد اولویت‌دار مطرح کرد.
انتهای پیام
نظرات