به گزارش ایسنا، عبدالباری عطوان، تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر روزنامه رأی الیوم در یادداشتی درباره انفجار تروریستی یکشنبه آنکارا و زوایای پنهان آن نوشت: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که پس از پیروزی در انتخابات از هر جهت در محاصره بحران‌ها و توطئه‌ها قرار گرفته، آخرین چیزی که می‌توانست با آن مواجه شود؛ انفجار تروریستی یکشنبه در مقابل مقر وزارت کشور و چند متر دورتر از مقر پارلمان در آنکارا بود که خود اردوغان نیز در افتتاحیه نشست آن حضور داشت و موضوع دستور کار آن نیز بررسی موضع ترکیه برای الحاق سوئد به ناتو بود.

این حمله که منجر به کشته شدن دو نفر شد، یکی خود را منفجر کرد و نفر دوم نیز توسط نیروهای امنیتی کشته شد، در برهه‌ای حساس برای رئیس‌جمهوری ترکیه و حزب حاکم «عدالت و توسعه» رخ داد؛ چراکه بحران اقتصادی در ترکیه حال تشدید، ارزش پول ملی در حال کاهش و نرخ تورم در حال افزایش است. علاوه بر این موارد، حملات نژادپرستانه به گردشگران عرب که درآمد قابل توجهی (حدود سالانه ۶۰ میلیارد دلار) برای خزانه‌داری ترکیه ایجاد می‌کنند، روز به روز درحال بدتر شدن است.

این حمله که قلب پایتخت ترکیه را پس از بیش از شش سال امنیت هدف قرار داد (آخرین انفجار آنکارا در ۵ ژانویه ۲۰۱۷ بود)، دقیقا یک سال پس از انفجار خطرناک‌تر در قلب پایتخت اقتصادی و توریستی یعنی شهر استانبول رخ داده است انفجاری که یکم اکتبر ۲۰۲۲ در میدان تقسیم رخ داد و منجر به کشته شدن شش تن و مجروح شدن ۸۱ تن دیگر شد.

انگشت اتهام اولیه متوجه حزب جدایی طلب کارگران کردستان است، اما بعید نیست که طرف‌های دیگری پشت آن ایستاده و از حمایت آمریکا برخوردار باشند، چراکه روابط این کشور با ترکیه در یک وضعیت بحرانی قرار دارد و دلیل آن نیز دوستی قوی، فزاینده، محکم و صمیمی میان اردوغان و ولادیمیر پوتین، همتای روسی وی است که به طور مثبت در زمینه همکاری نظامی و اقتصادی میان آنکارا و مسکو و بی‌طرفی ترکیه در جنگ اوکراین منعکس شده است.

نکته قابل توجه این است که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل از ملاقات با اردوغان پرهیز کرد و همین موضوع در اجلاس گروه ۲۰ که در پایتخت هند برگزار شد نیز تکرار شد و بعید نیست که انفجار مرموز آنکارا اولین پیام فشار آمریکا بر اردوغان باشد که هدف آن اعتراض به بی‌طرفی او در جنگ اوکراین، نزدیکی فزاینده او با همسایه روس خود و ادامه «وتو» ترکیه بر عضویت سوئد در ناتو است.

پروژه جدید اقتصادی «جاده بایدن» که توسط رئیس جمهوری آمریکا در حاشیه اجلاس G۲۰ راه اندازی شد و هدف آن اتصال هند به اروپا از طریق خط راه آهنی است که از خلیج فارس، اردن و رژیم اشغالگر اسرائیل می‌گذرد، ترکیه و مصر و همچنین عراق و سوریه را از آن مستثنا کرد، اقدامی که سوالات زیادی را نسبت به این بی‌توجهی واشنگتن به ترکیه به عنوان عضو ناتو ایجاد کرد.

اردوغان در اولین واکنش خود به انفجار آنکارا در جریان نشست افتتاحیه پارلمان جدید ترکیه اعلام کرد که این عملیات تروریستی در آنکارا نشان‌دهنده «آخرین نفس تروریسم» است. امیدواریم خوش‌بینی او درست و بجا باشد، اما در سایه این تنش با آمریکا رد کردن احتمالات دیگر دشوار است، یک احتمال این است که انفجار آنکارا نوک کوه یخ یک نقشه تروریستی مورد حمایت آمریکا باشد که ترکیه، اردوغان و حزبش را هدف قرار می‌دهد.

پاسخ اردوغان به این طرح تروریستی باید نزدیک شدن سریع به سوریه و ایران و روابط نزدیک‌تر با روسیه و چین باشد. زمانی که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه را در هشتم مه در خانه‌اش در دمشق ملاقات کردم، او حتی یک کلمه بد هم درباره اردوغان نگفت و بلکه آمادگی خود را برای دیدار با وی و همکاری با رئیس جمهوری ترکیه برای مقابله با تروریسم و ​​بازگرداندن روابط دو کشور به وضعیت قبلی خود، یعنی قبل از پروژه آمریکا برای تجزیه سوریه و تغییر نظام در آن اعلام کرد. تنها شرط بشار اسد این بود که رئیس جمهوری ترکیه نیروهای خود را از شمال کشورش خارج کند که از نظر ما شرطی منطقی و مشروع است.

ترکیه ممکن است به سمت موج جدیدی از انفجارها حرکت کند؛ انفجارهایی که هدف آنها بی‌ثبات کردن امنیت و ثبات این کشور و ضربه زدن به بخش گردشگری است که سالانه حدود ۶۰ میلیارد دلار را به خزانه ترکیه سرازیر می‌کند؛ این اتفاقات مستلزم تغییر بسیاری از سیاست‌های قدیمی آنکارا و در پیش گرفتن سیاست‌های جدید با تغییرات داخلی و جهانی و تغییر اولویت‌های آن است، به طوری که عادی سازی روابط با کشورهای همسایه و به ویژه سوریه در اولویت قرار بگیرد نه عادی سازی روابط با کابینه رژیم اشغالگر اسرائیل که به دلیل قدرت روزافزون مقاومت و بازوهای محور مقاومت در منطقه در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.

راه حل در بازگشت به معاهده «آدانا ۱۹۹۸» است که توسط ولادیمیر پوتین پیشنهاد شد و همکاری امنیتی سوریه و ترکیه را سازماندهی و شرایط حفاظت مشترک و متقابل از مرزها را فراهم می‌کند.

انتهای پیام