دکتر اعظم روانشاد در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص نقش زنان جهان اسلام و وحدت شیعه و سنی اظهار کرد: زمانی که به تاریخ مبارزات اسلام و تلاش افراد برای ایجاد وحدت بین مذاهب سلامی نگاهی می‌اندازیم، چهره مردانی همچون سید جمال‌الدین اسدآبادی، دکتر علی شریعتی، امام خمینی (ره) و حتی مقام معظم رهبری را به یاد می‌آورد و گویا زنان در این میدان حضور فعالی نداشته‌اند؛ البته  این موضوع برای گذشته تا حدودی طبیعی است چراکه در سدهای گذشته بیشتر مردان بودن که در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نقش‌آفرینی می‌کردند؛ اما امروزه با ورود زنان به عرصه‌های اجتماعی می‌توان انتظار داشت نقش‌آفرینی آن‌ها در وحدت میان مذاهب اسلامی بیشتر شود.

وی با بیان اینکه امروزه شاهد هستیم که تعدادی از زنان در کشورهای اسلامی با مذاهب متفاوت در پست‌های سیاسی، اجتماعی و ... مشغول به فعالیت هستند و دیدارهای باهم دیگر نیز دارند، افزود: کشورهای اسلامی می‌توانند از دریچه زنان به وحدت شیعه و سنی و سایر مذاهب اسلامی توجه داشته باشند؛ همچنین زنان می‌توانند در جایگاه دیگری بین در تقویت وحدت بین مذاهب اثرگذار باشند، یعنی درزمانی که در نقش مادر، معلم یا مربی، به تربیت فرزندان یا دانش آموزان مشغول هستند.

این دکتری جامعه‌شناسی بیان کرد: در طول تاریخ ‌زنان عناصری مؤثر در تغییر ارزش‌ها، باورها و رفتارهای جامعه دانسته شده و می‌شوند و زن به‌واسطه جایگاه تربیتی‌اش، محور کلیدی خانواده است و خانواده به‌عنوان مهم‌ترین عنصر نظام اجتماعی و هسته بنیادین تحولات آن، نهاد فعال جامعه‌ساز تلقی می‌شود؛ بنابراین زن در خانواده نقش بی‌بدیلی در انتقال تکامل‌گرایی به افراد خانواده و باواسطه به جامعه ‌ایفا می‌کند.

روانشاد با بیان اینکه در این نقش زنان می‌توانند اشتراکات بین مذاهب اسلامی را به فرزندان یا دانش‌آموزان‌ آموزش دهند، اشتراکاتی همچون خدای واحد، پیامبر و کتاب مشترک، اصول و باورهای مشترک و ... ، ادامه داد: همچنین زنان می‌تواند مدارای اجتماعی را به کودکان و نوجوانان در مواجه به ادیان دیگر آموزش دهند. درصورتی‌که افراد جامعه بیاموزند که علی‌رغم مذهب متفاوتی که دارند می‌توانند به صلح و آرامش در کنار هم دیگر زندگی کنند، می‌تواند به وحدت منجر شود.

نقش زنان جهان اسلام در تمدن‌سازی و گفتمان‌سازی انقلاب اسلامی

وی در خصوص نقش زنان جهان اسلام در تمدن‌سازی و گفتمان‌سازی انقلاب اسلامی گفت: از ابتدای شکل‌گیری اسلام در مدینه تا به امروز زنان به اشکال مختلف سهم زیادی در تمدن سازی اسلامی داشته‌اند؛ نمونه برجسته آن در صدر اسلام حضرت خدیجه (س) است که ثروت و دارایی‌ خود را در راه اسلام هزینه کرد؛ گرچه پیامبر دین اسلام را تأسیس کرد؛ اما تثبیت آن مرهون بزرگان اسلام همچون حضرت علی (ع) بود، در این میان حضرت فاطمه (س) با پشتیبانی و حمایت از حضرت علی نقش زیادی در تثبیت اسلام داشت. همچنین حضرت فاطمه(س) با پرورش امامین معصوم ازجمله امام حسن (ع) و امام حسین (ع) در مکتب اسلام، سهم زیادی در تمدن‌سازی اسلامی داشت.

این دکتری جامعه‌شناسی اضافه کرد: تمدن‌سازی اسلامی توسط زنان تنها محدوده به صدر اسلام نبوده و نیست و امروزه در گوشه و کنار کشورهای اسلامی و به‌ویژه ایران اسلامی زنان نقش فعال در تمدن سازی و گفتمان سازی انقلاب اسلامی دارند. برای مثال در دوره پهلوی همین‌که بسیاری از زنان حاضر نشدند که در برابر سیاست‌های ظالمانه حجابشان را بردارند نقش زیادی در تمدن سازی اسلامی داشتند و آنان با حفظ پوشش خود اسلام را سر پا نگه داشتند.

جمهوری اسلامی ایران پرچم‌دار اسلام است

روانشاد با تاکید بر اینکه امروزه جمهوری اسلامی ایران پرچم‌دار اسلام است از این‌رو زنان می‌توانند سهم زیادی در تمدن‌سازی اسلامی و گفتمان‌سازی انقلاب اسلامی داشته باشند، تصریح کرد: با شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران عرصه جدید برای زنان گشوده شد اما مهم‌ترین عرصه‌ای که آن‌ها می‌توانند در تمدن نوین اسلامی سهم داشته باشند پاسداری از ارزش‌های اسلامی همچون نهاد خانواده و حجاب است.

وی ادامه داد: این موضوع از دو جهت حائز اهمیت است؛ نخست، امروزه در دنیای غرب زنان به ابزار تبدیل‌شده‌اند و در خدمت صاحبان سرمایه و قدرت هستند. همین موضوع در کنار عوامل دیگر باعث شده است نهاد خانواده که یکی از مقدس‌ترین نهادها در اسلام است تضعیف شود و ارزش خود را در غرب از دست بدهد. دوم، غرب از طریق فرهنگ و ابزار رسانه هجمه بزرگی را علیه ارزش‌های اسلامی در حوزه زنان در کشور جمهوری اسلامی به راه انداخته است و آسیب‌های را به جامعه وارد کرده است.

این جامعه‌شناس بیان کرد: اگر زنان جمهوری اسلامی ایران بتوانند در برابر این هجمه‌های سنگین مقاومت و از ارزش خانواده و حجاب دفاع  و آن را حفظ کنند بدون شک سهم بسیار مؤثری در حفظ و تمدن سازی اسلام و انقلاب به شیوه‌ای جدید خواهند داشت.

روانشاد اضافه کرد: غرب به دنبال این است که با تغییر ارزش‌های اسلامی به‌ویژه در حوزه خانواده و زنان به اسلام و انقلاب آسیب بزند؛درحالی‌که زنان در جمهوری اسلامی با حفظ این ارزش‌ها سهم زیادی در تمدن سازی اسلامی داشته‌اند. آن‌ها با حفظ پوشش خود و با تربیت فرزندان و استحکام بخشیدن به نهاد خانواده در جهانی که سرمایه‌ها و امکانات زیادی علیه این‌ها به خط شده‌اند، پرچم‌دار تمدن نوین اسلامی در کشوری هستند که با انقلاب اسلامی به دنبال حفظ ارزش‌های اسلامی و معرفی تمدن نوین اسلامی است.

وی در خصوص حجاب و پوشش زن مسلمان در کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی، گفت: هنجارها بایدونبایدهای رفتاری هستند که زندگی در عرصه‌های مختلف را تنظیم می‌شود. سبک پوشش، یعنی اینکه مردان و زنان چگونه باید لباس بپوشند نیز توسط هنجارها تعیین می‌شود. گاهی اوقات ریشه هنجارهای اجتماعی به فرامین الهی بازمی‌گردد.

این جامعه شناس با بیان اینکه خداوند در قران کریم در آیات مختلف زنان را به رعایت حجاب دعوت کرده است، افزود: در آیه ۵۹ سوره احزاب خداوند به پیامبر می‌فرمایند «ای پیامبر، به زنان و دخترانت و نیز به زنان مؤمنین بگو خود را بپوشانند تا شناخته نشوند و مورد اذیت قرار نگیرند». همان‌گونه که از محتوی آیه شریفه برمی‌آید یکی از نتایج حجاب، عدم تجربه اذیت و آزار است. چیزی که امروز از آن تحت عنوان تجربه خشونت در فضاهای عمومی یاد می‌شود. حجاب نه‌تنها می‌تواند منجر به پیشگیری از اذیت و آزار شود بلکه می‌تواند از دامنه گسترده‌تری از ناهنجارهای اجتماعی همچون مفاسد اخلاقی جلوگیری کند.

زمانی که هنجارها تضعیف می‌شوند دیگر نمی‌توانند به‌خوبی رفتارها را تنظیم کنند

روانشاد گفت: چند سازوکار در پس این رابطه وجود دارد. زنان باحجاب با عفت هستند و نمود این عفت در خانواده خود را نشان می‌دهد. دخترانی که باحجاب و با عفت هستند، بیشتر موردپسند جامعه برای ازدواج هستند، چراکه جامعه می‌داند آن‌ها به ارزش‌ها و هنجارها پایبند خواهند بود. ازاین‌رو این امر باعث تقویت نهاد خانواده می‌شود و از سایر مفاسد جلوگیری می‌کند.

وی اضافه کرد: همچنین در فضای عمومی جامعه پایبندی به حجاب باعث می‌شود فضای آرامش حاکم شود. همان‌گونه که شهید مطهری بیان کرده‌اند «اولین خاصیت حجاب آرامش روانی است؛ در هر جامعه‌ای که روابط بر اساس عفاف باشد و وسیله تهییج مردان فراهم نشده باشد، این سیر سبب ایجاد آرامش روانی و کاهش ناهنجاری‌های اخلاقی و اجتماعی خواهد شد.» عکس آن را تصور کنیم که تعدادی از دختران و پسران در فضاهای عمومی نه‌تنها حجابشان را رعایت نمی‌کنند بلکه با پوشیدن انواع لباس‌های مبتذل و خال‌کوبی‌های خارج از عرف فضای ولع را در جامعه به وجود می‌آورند. در چنین فضای انواع ناهنجاری‌ها مثلاً روابط خارج از عرف وجود خواهد داشت.

این دکتری جامعه شناسی تصریح کرد: باید گفت کسانی که به حجاب پایبند هستند یکی از فرامین الهی را رعایت خواهند کرد؛ ازاین‌رو این دسته افراد حداقل در این حوزه به گناه آغشته نمی‌شوندو از سوی دیگر، زنان باحجاب کمتر در معرض اذیت و آزارها و هوسرانی‌های تعدادی از مردان گرفتار خواهند شد. بدون شک زنانی که در فضاهای عمومی و حتی فضای مجازی حجاب را رعایت نمی‌کنند و با انواع پوشش‌های خارج از عرف ظاهر می‌شوند بیشتر مورد اذیت و آزار قرار می‌گیرند و بیشتر از سوی مردان به آن‌ها پیشنهادهای خارج از شرع و عرف داده می‌شود؛ ازاین‌رو همین مورد می‌تواند باعث زمینه آسیب‌پذیری اجتماعی آن‌ها شود.

روانشاد خاطرنشان کرد: زمانی که هنجارها تضعیف می‌شوند دیگر نمی‌توانند به‌خوبی رفتارها را تنظیم کنند؛ در این شرایط حالت بی‌هنجاری یا آنومی پیش می‌آید. زمانی که برای رفتارها هنجار وجود نداشته باشد به انسان‌های حالت پریشانی دست می‌دهد و زمینه برای برخی از ناهنجاری‌ها به وجود می‌آید.

انتهای پیام