واشنگتن‌پست گزارش می‌دهد که بایدن تنش چشم‌گیری در خلیج فارس آغاز کرده است، تنشی که می‌تواند به جنگ ایران و آمریکا ختم شود. آسوشیتدپرس و وال استریت ژورنال نیز به نقل از چند مقام آمریکایی گزارش می‌دهند که پنتاگون به زودی به کشتی‌های تجاری در خلیج فارس پیشنهاد استقرار تفنگداران مسلح را خواهد داد. اما با وجود تمام این‌ها، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا از صحبت در مورد احتمال استقرار نیروهای مسلح آمریکا در کشتی‌های تجاری تنگه هرمز طفره می‌رود.
از سویی دیگر این اقدامات و شعارها از سوی مقامات ایرانی بی‌پاسخ نماند و جمهوری اسلامی چند رزمایش در جزایر سه‌گانه آغاز کرد و کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد بارها اعلام کرده‌ایم دخالت کشورهای فرامنطقه‌ای با شعار امنیت، شعاری دروغین است. کشورهای خلیج فارس قادر به تأمین امنیت خودشان هستند و هیچ نیازی به حضور نیروهای بیگانه خارج از منطقه نیست. اما در این میان این سوال مطرح می‌شود که چرا آمریکا تصمیم گرفته مجددا به خلیج فارس بازگردد؟ این بازگشت چه تبعاتی دارد و احتمالا تا کی ادامه خواهد داشت؟
اصغر زارعی، تحلیلگر مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به حضور رو به افزایش نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس، اظهار کرد: به دنبال وقوع یک سلسله تحولات در خلیج فارس مانند حمله به برخی از کشتی‌ها و ناوگان‌های مورد حمایت آمریکا در این منطقه و حوادثی که برای شناورهای در حال تردد در خلیج فارس و تنگه هرمز رخ داد، آمریکایی‌ها احساس کردند شناورهای مورد حمایت‌شان و هم‌چنین کشورهای حوزه خلیج به دام آسیب و تهدید گرفتار شده‌اند.
وی اضافه کرد: در یک دوره زمانی با وجود اینکه از کشوری مانند آمریکا توقع می‌رفت به هر نحوی از کشتی‌های تجاری و نفتی در حال تردد در خلیج فارس و تنگه هرمز پشتیبانی کند، اما قوت و قدرت دفاعی جمهوری اسلامی و حمایت‌های سپاه قدس پاسداران باعث شده بود آمریکا برای مدتی هم که شده از درگیری و افزایش تنش دوری و بخشی از نیروهایش را از منطقه خارج کند.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه ادامه داد: اما به دنبال احساس آمریکا در خصوص مورد تهدید قرار گرفتن متحدانش در خلیج فارس، این کشور حس کرد که باید نیروهایش حضور نظامی بیشتر و پررنگ‌تری در منطقه داشته باشند. به همین دلیل اخیرا مطرح شده بخشی از نیروهای دریایی آمریکا و حتی کشتی‌های تجاری و نفت‌کش‌های آن در منطقه مستقر شوند تا مانع از توقیف کشتی‌ها و تعرض به آن‌ها شوند.
زارعی با بیان اینکه متقابلا جمهوری اسلامی ایران نیز حضور پررنگی در منطقه و به ویژه جزیره ابوموسی به عمل آورده است، عنوان کرد: ایران با آزمایش دستاوردهای جدید موشکی و تقویت نیروی دریایی خود در منطقه، به اقدامات آمریکا واکنش نشان داد و اعلام کرد هرگونه اقدام تهدیدآمیز و حضور آمریکایی‌ها در منطقه را با قوت و قدرت پاسخ خواهد داد. لذا اگر آمریکایی‌ها بخواهند اقدامی در خلیج فارس انجام دهند، قطعا با اقدام محکم‌تر و قوی‌تر نیروهای جمهوری اسلامی ایران در آب‌های خلیج فارس و تنگه هرمز مواجه خواهند شد.
وی با بیان اینکه اکنون فضای منطقه به سمت افزایش تنش‌ها جلو می‌رود، گفت: همیشه به عنوان یک اصل اساسی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، حضور نیروهای دولت‌های خارجی و مداخله‌گر خصوصا آمریکا در منطقه چالش محسوب می‌شود و اقدامات آمریکا و متحدانش در حاشیه خلیج فارس به عنوان یک عامل ناامنی و بی‌ثباتی تلقی می‌گردد، مدام اعلام کردیم امنیت و ثبات پایدار در منطقه فقط توسط خود نیروهای داخلی امکان‌پذیر است و هرگونه مداخله و حضور نیروهای خارجی باعث افزایش بی‌ثباتی و تنش در منطقه می‌شود.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه ادامه داد: لذا اکنون افزایش حضور آمریکا در خاورمیانه به اوج گرفتن تدریجی تنش و بی‌ثباتی در منطقه پس از دوره‌ای آرامش منجر خواهد شد. البته به نفع آمریکا، قدرت‌های خارجی و حتی متحدین منطقه‌ای آن‌هاست که از هرگونه تنش، برهم‌زدن امنیت و انجام اقدامات بی‌ثبات‌کننده در منطقه خودداری کنند.
زارعی با اشاره به کاهش حضور آمریکا در خاورمیانه در چند مدت اخیر، اظهار کرد: خلاء عدم حضور نیروهای آمریکایی در منطقه و عدم واکنش جدی این کشور نسبت به اقدامات ضدآمریکایی ایران مانند ساقط کردن پرنده متجاوز آمریکا در جاسک و توقیف کشتی‌های متخلف در تنگه خلیج فارس، بر خلاف انتظارات کشورهای عرب بود. پس آن‌ها از حمایت‌ها و پشتیبانی آمریکا ناامید شدند و به سمت روسیه، چین و کشورهای آسیای دور گرایش پیدا کردند.
وی با اشاره به افزایش نگرانی آمریکا از چالش‌های به وجود آمده با کشورهای عرب، عنوان کرد: امروزه آمریکایی‌ها بیش از پیش احساس می‌کنند که در حال از دست دادن هژمونی خود در منطقه هستند و این وضعیت می‌تواند انحصار سنتی آمریکا در خلیج فارس را به طور کامل از بین ببرد به همین جهت به ویژه در ماه اخیر شاهد برگشت نیروهای دریایی آمریکا به خلیج فارس بودیم.
احتمال بازگشت به تنش‌های منطقه‌ای چقدر است؟
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه با تاکید بر اینکه قطعا صلح به وجود آمده در خلیج فارس و خاورمیانه قابل بازگشت به شرایط گذشته نیست، بیان کرد: آمریکایی‌ها دیگر مانند گذشته در موضع قدرت نیستند. جامعه آمریکا از درون با چالش‌های جدی در حوزه‌های اقتصاد، امنیت و نظامی مواجه است. بسیاری از استراژیست‌ها و کارشناسان امنیتی آمریکا بر این باورند که انحصار و سلطه‌ای که آمریکایی‌ها در گذشته داشتند، کاملا به چالش کشیده شده، سلطه دلار و بازارهای آمریکایی از بین رفته و در جنگ اوکراین، آمریکا و متحدینش به چالشی وارد شدند که دستاوردی نداشته و هزینه‌های سنگینی به بار آورده است. لذا حضور در چند جبهه و مناقشه برای تداوم سیاست‌های مداخله‌جویانه، قطعا به نفع آمریکایی‌ها نیست.
زارعی با بیان اینکه هنور حضور آمریکا در منطقه مانند گذشته پررنگ نیست، گفت: هنوز چیزی به اسم حضور نیرو نظامی آمریکایی در منطقه محقق نشده و صرفا همه چیز در حد ادعا و چند موضع‌گیری بوده است. ما هنوز اثری از حضور آمریکایی‌ها مثل اعزام نیرو و حضور تفنگدار و استقرار آن‌ها در پایگاه‌های آمریکایی مانند پایگاه بحرین نیستیم. لذا شرایط هنوز با ثبات و پایدار است و فقط درحد مناقشه رسانه‌ای و موضع‌گیری شعارگونه پیش رفته است.
انتهای پیام
نظرات