مهدی کلاهی در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به پرسشی درخصوص رویکردهای مرتبط با مصرف انرژی در کشور و نقش مردم در این زمینه اظهار کرد: رویکردهای ما در بحث‌های مرتبط با مصرف انرژی به سمت مردم است و اینکه بتوانند مدیریت مصرف انرژی را در برنامه‌های خود داشته باشند، اما باید ببینیم چه حجمی از مصرف انرژی در اختیار مردم است. آیا مصرف بالای انرژی در حال حاضر توسط مردم انجام می‌شود یا توسط کارخانه‌ها، صنایع و نشتی‌هایی که وجود دارد، اینکه کدام بخش تاثیر بیشتری دارد؟
وی ادامه داد: طبق آمارها قریب به یک سوم گاز، درحال نشت پیدا کردن است و از دست می‌رود. حال تصور کنید اگر ما به مردم بگوییم که نهایتا از انرژی‌ها استفاده نکنند، شیرها را ببندند، کولرها را خاموش کنند و همه چیز بسته باشد، آیا با چنین رویکردی ما توانسته‌ایم درصد قابل توجهی از مصرف انرژی را کاهش دهیم؟ من فکر نمی‌کنم چنین چیزی به صورت زیادی موثر باشد. مسئله ما مسئله فرهنگ پروری نیست. مردم نسبت به اهمیت مسئله انرژی و گرمایش زمین کاملا آگاه هستند. همه این‌ها مواردی هستند که در پژوهش‌های خود به صورت کامل به این نتایج رسیده‌ایم و کاملا بر آگاهی مردم نسبت به چنین مواردی واقفیم.
این دکترای جامعه‌شناسی محیط زیست با تاکید بر اینکه قرار نیست صددرصد مردم در این زمینه آگاهی داشته باشند، اظهار کرد: تحولات از درصدهای کمی شروع می‌شود، حتی اگر ۵۰ تا ۷۰ درصد مردم آگاه باشند خود این افراد به صورت شبکه‌ای به یکدیگر آموزش می‌دهند. آموزشی که صرفا از بعد رسانه‌ای و توسط افرادی در سطح بالا مانند اساتید دانشگاهی یا معلمان صورت بگیرد، ارزش خود را از دست می‌دهد.
کلاهی افزود: گاهی ما نیاز داریم که خود مردم به یکدیگر آموزش دهند. در حال حاضر چنین قابلیتی ایجاد شده است. مسئله ما نشتی‌ها و دستگاه‌هایی هست که کشش مصرف، پالایش، ذخیره و مدیریت کنونی را ندارند؛ در واقع فناوری‌های مرتبط در دسترس نیست. بنابراین مسئله مردم نیستند که با پرورش آموزش و فرهنگ پروری بخواهیم به یک رویکرد مدیریت انرژی برسیم. مصرف و نشتی در حوزه صنایع ما بالا و تکنولوژی ما ضعیف است. اگر بخواهیم در این زمینه مدیریت کنیم باید به سمت استفاده از جدیدترین فناوری‌ها و علوم برویم. ما دانشگاه‌های بزرگی داریم. چقدر از این دانشگاه‌ها در حل مشکلات انرژی استفاده شده است؟ چه میزان از ظرفیت‌های دانشگاهی در کمیته‌های تصمیم‌سازی نهایی انرژی استفاده شده است؟
وی در خصوص نقش مردم در مصرف انرژی بیان کرد: مردم به عنوان یک کاربر هستند. اگر به آنان فناوری‌های درست بدهید، به صورت صحیح از این فناوری استفاده خواهند کرد. در صورتی که فناوری‌های غلط در اختیار مردم قرار بگیرد ناچارند از همان فناوری غلط استفاده کنند. با نگاه به سیاهه انتشار آلودگی هوای مشهد و هرکجای دیگر می‌بینیم که درصد زیادی از این آلودگی‌ها توسط منابع متحرک و ثابت ایجاد می‌شود. وقتی خودرویی در اختیار مردم قرار می‌گیرد که آلوده‌کننده باشد، مردم چگونه می‌توانند آلودگی و مصرف انرژی را مدیریت کنند؟ ما هنوز از تکنولوژی ۴۰-۵۰ سال گذشته استفاده می‌کنیم. مسلم است که برای مصرف، مدیریت و پایداری انرژی، آن تکنولوژی پاسخگو نیست.
کلاهی افزود: از مسئولین بپرسید اگر همه مردم همین الان شیرها را ببندند و مصرف برق در همه منازل متوقف شود در بخش صنایع، معادن، کشاورزی و پالایشگاه‌ها وضعیت به چه شکل خواهد بود؟ تا چه میزان می‌توانند کاهش آلودگی داشته باشند؟ چه میزان در ذخیره انرژی توانمند بوده‌اند؟ وقتی از این بُعد به مسئله نگاه کنیم می‌بینیم که مردم به دلیل اینکه از فناوری‌های اشتباه استفاده می‌کنند و به دلیل عدم استانداردهایی که در بسیاری از موارد وجود دارد مصرف انرژی را زیاد می‌کنند.
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی تاکید کرد: مسئله این نیست که افراد از انرژی استفاده نکنند تا مصرف انرژی درست شود؛ مسئله این است که چه چیزی در اختیار افراد قرار داده‌ایم. وقتی یک خودروی آلوده‌کننده در اختیار مردم قرار گرفته باشد یا ابتدایی‌ترین استانداردها در طراحی منازل و ساختمان‌ها رعایت نشده یا بد رعایت شده باشد، نمی‌تواند در کاهش مصرف انرژی کمکی کند. ما باید بر آن‌جایی که انرژی نشتی پیدا می‌کند یا در بخش‌هایی که با کمترین بهره‌وری بیشترین خسارت را می‌زند، تمرکز کنیم و بعد روی سطوح بعدی متمرکز شویم. اگر جلوی نشتی‌ها و آلوده کننده‌هایی مثل صنایع و خودروها گرفته شود و اصلاح شوند، بخش‌های مرتبط با مردم نیز درست خواهد شد.
وجود پوشش گیاهی موجب جذب ابرها و بارش می‌شود
کلاهی خاطرنشان کرد: باید به سمت مباحثی برویم که چگونه می‌توانیم از پتانسیل سرمایه انسانی که در ایران وجود دارد، بهره ببریم و روی فناوری‌ها کار کنیم. علاوه بر آن با توجه به اینکه مسئله گرمایش جهانی فقط مختص کشور ما نیست از سایر کشورها بخواهیم که در این خصوص فناوری‌هایی را در اختیارمان قرار دهند تا بتوانیم این مسئله را مدیریت کنیم.
این دکترای جامعه‌شناسی محیط زیست با اشاره به اینکه پوشش گیاهی را از بین برده‌ایم، افزود: زمانی که پوشش گیاهی نباشد بارندگی اتفاق نمی‌افتد. وجود پوشش گیاهی موجب جذب ابرها به سمت زمین و بارش خواهد شد. مسئله انرژی با تعطیلی حل نمی‌شود. این موضوع حتی می‌تواند به طبیعت، پوشش گیاهی و یا تصمیمات صنعتی مرتبط باشد. در عسلویه دمای هوا حدود ۶۷ درجه سانتی گراد گزارش شده است، این موضوع نشان‌دهنده این است که گرمایش شوخی‌بردار نیست و اینگونه نیست که بگوییم برای آینده است؛ گرمایش زمین در همین الان اتفاق افتاده و با آن درگیر هستیم. باید پیوندی عمیق بین علم، فناوری و اخلاق ایجاد کنیم و در راستای این سه محور حرکت کنیم، سپس به سمت همکاری‌های بین المللی رفته و از فناوری و علوم آن‌ها در جهت مدیریت مسئله گرمایش زمین استفاده کنیم. این مسئله با بحث فرهنگ‌سازی انرژی محوری و تعطیلی حل شدنی نیست.
انتهای پیام
نظرات