دکتر عبدالحمید پاپ‌زن در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه سوزاندن پسچر مزارع(باقیمانده‌ گیاهان زراعی در زمین) بعد از اتمام کار برداشت محصول از نظر علمی مردود است، اظهار کرد: سوزاندن پسچر مزارع با توجه به حرارت زیادی که در اثر سوختن بقایای گیاهی در مزارع ایجاد می‌شود، مخرب است.

پاپ‌زن با بیان اینکه جامعه میکروارگانیسمی خاک معمولا در عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری و نهایتا در عمق ۳۰ سانتیمتری خاک قرار دارد و به همین دلیل به لایه بالایی خاک به دلیل وجود میکروارگانیسم‌ها "خاک زنده" گفته می‌شود، گفت: خاک‌های زیرین ممکن است به لحاظ  وجود مینرال‌ها غنی‌تر باشند، اما هرچه به لایه‌های زیرین خاک برویم، موجودات زنده و جامعه میکروارگانیسمی خاک کم و کمتر می‌شود، لذا وقتی کشاورزان بقایای محصولات کشاورزی را در مزرعه‌ای آتش می‌زنند، به خاطر حرارت زیادی که تولید می‌شود، تمامی عوامل زیستی خاک از دست می‌روند و خاکی که باقی می‌ماند تا در سال آینده در آن کشت انجام شود، دیگر زنده نیست.

این دکترای تخصصی ترویج و آموزش کشاورزی در ادامه با بیان اینکه سوزاندن بقایای گیاهان زراعی در مورد محصولاتی مثل گندم و جو که جزو گیاهان خانواده گرامینه بوده و ریشه افشان دارند و ریشه آنها در عمق کمی از خاک (در حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتری)گسترده می‌شود، اثرات منفی بیشتری نسبت به گیاهان دارای ریشه غده‌ای مثل چغندرقند دارد، یادآور شد: سوزاندن پسچر مزارع در مورد محصولاتی با ساقه‌های ضخیم‌تر مثل ذرت و آفتابگردان به دلیل حرارت بیشتر ناشی از سوزاندن بقایای گیاهی این مزارع اثرات زیان‌بار بیشتری در مزارع بر جای خواهد گذاشت.

پاپ‌زن در ادامه با بیان اینکه آتش زدن پسچر مزارع بیولوژی و ساختار شیمی خاک را تغییر داده و خاکستر تولید می‌کند، گفت: هرچند این خاکستر یک ماده مغذی برای تقویت خاک بوده که کاملا استریل است، اما از نظر ابعاد زیستی به مزارع خسارت وارد می‌کند و جامعه زنده خاک را در معرض چالش جدی قرار می‌دهد، لذا آتش زدن پسچر مزارع به هیچ عنوان به کشاورزان توصیه نمی‌شود.

استاد دانشگاه دانشکده کشاورزی کرمانشاه اشاره‌ای هم به آسیب‌های زیست محیطی ناشی از سوزاندن پسچر مزارع داشت و گفت: هم دود تولید شده ناشی از جارسوزی و هم CO۲ تولیدی از آن سبب ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی شده و به مجموعه جامعه جانوری محیط زیست شامل موجودات ریز و درشت اکوسیستم و حتی انسان آسیب وارد می‌کند.

وی با بیان اینکه سوزاندن پسچر مزارع از دیگر سو سبب آزاد شدن کربن در هوا می‌شود، گفت: کربن آزاد شده در هوا سریعا ترکیبات CO و CO۲ تولید کرده که ترکیب گاز CO با هوا آلودگی زیست محیطی ایجاد می‌کند، درحالیکه همین کربن در صورت باقیماندن در خاک زمینه‌ساز تقویت خاک می‌شود.

وی در ادامه با بیان اینکه کشاورزان صرفا بخاطر راحتی کار ماشین‌آلات کشاورزی اقدام به سوزاندن باقیمانده‌های گیاهان زراعی می‌کنند، تصریح کرد: این اقدام کشاورزان ۱۰۰ درصد مخرب بوده و آثار زیان‌باری را متوجه اراضی کشاورزی خواهد کرد که برخی از این اثرات در بلند مدت خود را نشان می‌دهند و برخی هم در کوتاه مدت.

پاپ‌زن با بیان اینکه بازگرداندن کاه و کُلَش باقیمانده در مزارع به خاک سبب می‌شود این مواد ارزشمند به تدریج بعد از پوسیده شدن کیفیت خاک را بالا ببرند، ادامه داد: بهترین کار این است که کشاورزان بعد از برداشت محصول بقایای گیاهی باقیمانده در مزرعه را با دیسک خرد کرده تا به عنوان یک لایه روی خاک قرار گرفته و کیفیت خاک را بالا ببرد که به این اقدام مالچ کُلَشی گفته می‌شود.

وی اضافه کرد: مالچ کلشی در طول دوره پاییز و زمستان یک محافظ خوب برای جامعه زیستی خاک بوده، ضمن اینکه زمینه‌ساز ماندگاری بیشتر رطوبت پاییزی و نیز آب برف و باران شده که همین روند به تقویت سفره‌های آب زیرزمینی منجر شده و در عین حال خاک را از گرما و سرما هم حفظ می‌کند.

پاپ‌زن تصریح کرد: در شرایط عادی اگر کشاورز جار را آتش نزند و بنا به شرایط طبیعی اجازه بدهد که باقیمانده‌های گیاهان زراعی در  مزرعه باقی مانده و بعد از خشک شدن روی زمین بریزد و بعدا با دیگرعملیات‌های زراعی این مواد به خاک بازگردانده شوند، خاک از حیث مواد آلی تقویت خواهد شد.

این دکترای تخصصی ترویج و آموزش کشاورزی تاکید کرد: اگر کشاورزان در طول سالهای متمادی جارسوزی نکنند، سیکل جریان مواد آلی به خصوص ازت که در تولید محصولات کشاورزی نقش مهمی دارد، سبب بهبود وضعیت خاک زراعی خواهد شد.

وی توضیح داد: در گذشته که یکسال زمین را آیش می‌گذاشتند، آرام آرام بقایای محصولات زراعی تحت تاثیر عواملی مثل باران و عملیات‌های زراعی سال بعد وارد خاک شده و شرایط آب و هوایی خاص مثل تغییرات دمایی سبب پوسیده شدن مواد آلی و اضافه شدن این مواد آلی به خاک می‌شد که همه این عوامل سبب افزایش نفوذپذیری و کیفیت خاک می‌شد.

پاپ‌زن در ادامه با بیان اینکه تشکیلات جهاد کشاورزی وظیفه دارند کشاورزان را در جریان مضرات آتش‌زدن بقایای گیاهی باقیمانده در مزارع(جارسوزی) قرار دهند، گفت:جهاد کشاورزی باید کشاورزان را آگاه کند تا تنها به خاطر اینکه تراکتور و ادواتی مثل گاوآهن آسان‌تر وارد اراضی کشاورزی آنها شود، اقدام به آتش زدن پسچر مزارع بعد از پایان فصل برداشت محصول نکنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه جهاد کشاورزی باید جلوی آتش زدن پسچر مزارع توسط کشاورزان را بگیرد، تاکید کرد: برخورد جدی جهاد کشاورزی با کشاورزانی که اقدام به آتش‌زدن پسچر مزارع می‌کنند لازم است، چون این دسته از کشاورزان خسارت‌های بسیاری به بخش کشاورزی وارد می‌کنند.

  انتهای پیام