معصومه توانگر در گفتوگو با ایسنا در خصوص توسعه گردشگری پایدار، اظهار کرد: گردشگری پایدار یک مفهوم چند بعدی در صنعت گردشگری است؛ به این معنا که در توسعه گردشگری باید به مسائل زیست محیطی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به طور همزمان توجه شود، به طوری که کمترین آسیب را برای جامعه میزبان و محیط زیست به وجود آورد.
وی افزود: این رویکرد گردشگری بحث محافظت از منابع را مطرح میکند و معتقد است که به منظور حفاظت از ظرفیتهای گردشگری که روی آنها سرمایهگذاری شده، فعالان حوزه گردشگری باید محافظت از منابع را هم مورد توجه قرار دهند. افراد هم باید در جوامع محلی کسب و کارهای خودشان را با توجه به این موضوع تنظیم و مسئولیت ترویج حفاظت از محیط زیست را بر عهده گیرند تا بتوانند این منابع و داشتههای خود را حفظ و در درازمدت از آن بهرهبرداری کنند.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی تصریح کرد: در این دیدگاه معتقد هستیم که قرار نیست منابع یکبار مصرف باشند و در یک دوره زمانی کوتاه استفاده و به پایان برسند بلکه باید به صورت پایدار مورد بهرهبرداری افراد بومی و گردشگران قرار گیرند. اهدافی که در توسعه پایدار گردشگری دنبال میشود شامل استفاده بهینه از منابع و مدیریت فرآیندهای اکولوژیکی است.
توانایی ایجاد اشتغال پایدار با فعالیتهای گردشگری
وی با بیان اینکه باید به ارزشهای فرهنگی، اجتماعی و بومی جوامع محلی توجه شود، اضافه کرد: تنوع و اختلاف فرهنگی بین مناطق را باید به عنوان یک جاذبه گردشگری به شمار آوریم. همچنین به لحاظ اقتصادی اطمینان داشته باشیم فعالیتهای گردشگری توانایی ایجاد اشتغال پایدار و فرصتهای درآمدزایی عادلانه و برابر را برای جوامع محلی به وجود میآورد.
توانگر در پاسخ به این پرسش که اگر گردشگری پایدار در صنعت گردشگری توسعه پیدا کند نیازمند چه راهکارهایی است، عنوان کرد: راهکارهایی که میتوان در رابطه با این موضوع ارائه داد، ابعاد مختلف توسعه گردشگری را دربرمیگیرد؛ در وهله اول، حفاظت و استفاده از منابع طبیعی، اجتماعی و فرهنگی، کاهش اتلاف و استفاده بیبرنامه منابع، حفظ و ارتقاء تنوع طبیعی، اجتماعی، فرهنگی میتواند از مهمترین راهکارهای گردشگری پایدار در صنعت گردشگری باشد. همچنین برنامهریزی در چارچوب برنامهریزی راهبردی محلی و ملی از ضرورتهای توسعه گردشگری است که میتواند تاثیرات قابل توجهی بر محیط زیست و پایداری گردشگری داشته باشد.
وی بیان کرد: حمایت از نظام اقتصاد محلی هم یک راهکار بسیار مهم و ارزشمند است که از طریق فعالیتهای گردشگری به خصوص در نواحی روستایی و دورافتاده که دارای ظرفیت توسعه گردشگری هستند، تحقق پیدا میکند. همچنین مشارکت اجتماعهای محلی، هماندیشی فعالان گردشگری و سازمانهای مردم نهاد نیز میتواند در این راستا مورد توجه مدیران و برنامهریزان گردشگری قرار گیرد.
ارتقاء سطح دانش منابع انسانی، موجب افزایش سطح کیفی فعالیتهای گردشگری میشود
مدیر گروه پژوهشی مدیریت و برنامهریزی گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی گفت: مسئله مهم دیگری که باید در توسعه گردشگری مورد توجه قرار گیرد، آموزش فعالین در تمام سطوح خدماتی، مدیریتی، اجرایی تا سطوح ارائه دهنده خدمات کسب و کارهای گردشگری است، زیرا ارتقاء سطح دانش منابع انسانی موجب افزایش سطح کیفی خدمات و فعالیتهای گردشگری خواهد شد.
توانگر در خصوص اهمیت آموزش در توسعه گردشگری، خاطرنشان کرد: آموزش گردشگری در قالب رشتههای دانشگاهی، دورههای کوتاهمدت و بلندمدت سازمان فنی و حرفهای و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان به علاقمندان ارائه میشود، اما آموزش اصول حفاظت از محیط زیست، فضاها و جاذبههای گردشگری به کودکان و افزایش حس مسئولیتپذیری آنها از جمله موارد دارای اهمیتی است که مورد غفلت قرار گرفته است؛ در حالی که کودکان باید نسبت به محیط طبیعی و منابع اجتماعی و فرهنگی اطراف خود مسئولانه برخورد کنند که متاسفانه در مقاطع پایینتر، ابتدایی و متوسطه کمتر به این موضوع پرداخته میشود.
عدم آموزش، اهداف راهبردی توسعه گردشگری را تحت تاثیر قرار میدهد
وی اضافه کرد: در آموزش صرفا برگزاری دورههای آموزشی توسط سازمانها و ارائه مدارکی که افراد نیاز دارند برای اینکه پروانههای بهرهبرداری خود را بههنگام و مجوزها را مجدد تمدید کنند، کفایت نمیکند و باید برنامههای آموزشی شکل و فرم دیگری داشته باشد تا بتواند عمیقا روی عملکرد افراد در ارائه خدمات تاثیر بگذارد. همچنین عدم آموزش میتواند روی فرهنگ میزبانی ما و وفاداری مشتریان و ماندگاری بیشتر گردشگران که جزو اهداف راهبردی توسعه گردشگری استان است، تاثیر منفی بگذارد.
وی اظهار کرد: راهکار مهم دیگری که وجود دارد بازاریابی گردشگری است؛ توسعه بازاریابی اطلاعات کاملی را در اختیار گردشگران قرار میدهد تا سبب افزایش احترام نسبت به محیط فرهنگی، اجتماعی و طبیعی آن منطقه گردشگری و از طرفی رضایت مشتری در درازمدت شود. بنابراین یکی از مهمترین راهکارهایی که میتواند در این زمینه وجود داشته باشد، انجام پروژههای کاربردی در حوزه بازاریابی و اطلاعرسانی گردشگری مبتنی بر دانش و تکنولوژیهای نوین اطلاعاتی است.
انتهای پیام
نظرات