به گزارش ایسنا، روزنامه «شهروند» نوشت: اساس کار سیگار الکترونیکی یا «ویپ» بر شبیه‌سازی مصرف توتون استوار است. این دستگاه شامل یک اتومایزر، باتری و محفظه‌ای مثل کارتریج یا تانک است. وقتی می‌خواهند از محسنات این دستگاه بگویند، به این نکته اشاره می‌کنند که در ویپ به جای دود، بخار استنشاق می‌شود. شاید به همین خاطر، این دستگاه‌ را به نام ویپ (Vape) می‌شناسند که در زبان انگلیسی به معنی «بخار کردن» است. اتومایزر داخل ویپ یک المنت گرمایی است که محلول مایع داخل کارتریج را داغ می‌کند. برخی از انواع این سیگارهای الکترونیکی با یک دکمه شروع به بخار کردن می‌کنند و برخی نیز فقط با کشیدن هوا به داخل ریه فعال می‌شوند. اغلب این دستگاه‌ها چند بار مصرف هستند و با شارژ باتری و کارتریج می‌توان دوباره از آن‌ها استفاده کرد.

شاید بتوان گفت همه‌گیر شدن ویپ با یک فریب آغاز شد. فریب استفاده از سیگار الکترونیکی برای ترک سیگار سنتی حاوی توتون. در واقع هیچ تحقیق جامعی در این خصوص انجام نشده و آمار ثبت شده‌ای وجود ندارد تا ثابت کند تعداد مشخصی مصرف کننده، با استفاده از «ویپ» موفق به ترک سیگار شده باشند. نحوه کار سیگارهای الکترونیکی به این شکل است که با داغ کردن مایع داخل کارتریج یک «آئروسل» ایجاد می‌کنند. آئروسل بخار غلیظی است که داخل آن ذرات ریز جامد معلق است. محلول مایع داخل این سیگارها معمولا شامل پروپیلن گلیکول، گلیسیرین، نیکوتین و طعم‌دهنده است. در این بین نیتروسامین و کارسینوژن داخل نیکوتین، همچنین نانوذرات فلزات سنگین را نیز نباید از نظر دور داشت. در حقیقت این حجم از مواد شیمیایی مضر که قرار است به شکل بخار وارد ریه شوند، تنها واژه‌ای را  که در ذهن شنونده یادآوری نمی‌کنند، «سلامتی» است.   

 از ابتلا به سرطان تا آب آوردن ریه‌ها

تحقیقات در خصوص مضرات سیگارهای الکترونیکی هنوز کامل نشده و با این حال فهرست آسیب‌های وارده از این دستاورد تکنولوژی در حوزه تدخین و استعمال مواد اعتیادآور، سر به آسمان می‌گذارد. ویپ فاقد تمام مواد مضر موجود در تنباکوی سیگار است، اما بی‌خبر بودن از چند و چون مایع داخل کارتریج سیگارهای الکترونیکی که حاصل پنهانکاری کمپانی‌های تولیدکننده است، ضریب بی‌اطمینانی را تا حد قابل توجهی افزایش می‌دهد. سال قبل مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا ۲۸۰۷ مورد آسیب ریه ناشی از مصرف سیگار الکترونیکی و ۶۸ مورد مرگ ناشی از آن را تایید کرد. همچنین بر اساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۴۰ درصد از افرادی که روزانه از سیگارهای الکترونیکی استفاده می‌کنند، رایج‌ترین مضرات ویپ را چنین توصیف کرده‌اند: خشکی و سوزش گلو و دهان، سرفه و سردرد.

آسیب دیدن ریه‌ها

EVALI (آسیب ریوی مرتبط با استفاده از سیگار الکترونیکی) از جدی‌ترین مضرات ویپ به شمار می‌رود. علائم این آسیب شبیه آنفولانزا یا بیماری‌های گوارشی است که غایت آن آب آوردن ریه‌هاست. برونشیت انسدادی و پنومونی سازمان‌دهنده کریپتوژنیک بیماری‌های دیگری هستند که مصرف‌کنندگان ویپ در معرض ابتلا به آن‌ها هستند. بیمارانی که در بیمارستان به دلیل این مشکلات ریوی بستری می‌شوند اغلب برای تنفس نیاز به ونتیلاتور دارند. همچین گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی از بیماران پس از ترخیص از بیمارستان فوت کرده‌اند. علائم EVALI شبیه آنفولانزاست و تشخیص این بیماری از سایر بیماری‌های تنفسی دشوار است. اگر فکر می‌کنید دچار EVALI شده‌اید، با پزشک‌تان در مورد عادات مصرف ویپ مشورت کنید. پزشک شما ممکن است قبل از تشخیص، آزمایش پالس اکسیمتری و عکس‌برداری از قفسه سینه را توصیه کند.

خطر بروز سکته

بروز سکته مغزی و قلبی از دیگر خطرات و مضرات مصرف ویپ به شمار می‌رود. همچنین بر اساس یک تحقیق احتمال حمله قلبی در بین مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی در مقایسه با افراد غیر سیگاری ۴۲ درصد بیشتر است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ میلادی نشان داد، مصرف‌کنندگان دوگانه سیگارهای الکترونیکی و سیگارهای معمولی، نسبت به افرادی که فقط سیگارهای سنتی مصرف می‌کنند، برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی صاحب شانس مضاعف هستند. تحقیقات درخصوص مضرات سیگارهای الکترونیکی و اثر آن بر افزایش خطر سکته مغزی هنوز کامل نیست اما مطالعات نشان می‌دهند ویپ بر پوشش رگ‌های خونی تاثیر دارد و آن‌ها را سفت می‌کند. همین یک عامل خطر بروز سکته را تا چند برابر افزایش می‌دهد.

تاثیر بد بر جنین

یک پژوهش علمی ثابت کرد خطرات و مضرات ویپ در دوره بارداری به اندازه مصرف سیگار در این دوران است. نیکوتین به رشد مغز و ریه جنین آسیب می‌رساند، کما این که ممکن است بر سایر اندام‌ها هم اثرگذار باشد. علاوه بر نیکوتین، طعم دهنده‌ها و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگارهای الکترونیکی نیز خطرات خاص خود را دارند و ممکن است بر رشد جنین تاثیر منفی بگذارند. مطالعه‌ای در سال ٢٠٢٢ نشان داد زنانی که در دوران بارداری از سیگارهای الکترونیکی استفاده می‌کردند، ۳۳ درصد بیشتر احتمال دارد که نوزادان کم‌ وزن به دنیا بیاورند.

ابتلا به سرطان

همواره صحبت از این بوده است که سیگارهای الکترونیکی نسبت به سیگارهای سنتی قابلیت سرطان‌زایی کمتری دارند.   اما حتی اگر سطح سموم و مواد سرطان‌زا در مصرف‌کنندگان سیگار الکترونیکی در مقایسه با سیگاری‌های تنباکویی کمتر باشد، بخار ویپ علاوه بر نیکوتین حاوی چندین‌ترکیب بالقوه سرطان‌زا مانند فرمالدئید، استالدئید، استون، کروم و آکرولئین است. تحقیقات مربوط به ارتباط سیگارهای الکترونیکی با سرطان کامل نیست و دانشمندان هنوز در حال بررسی این خطر هستند. اما برخی از مطالعات حیوانی، آزمایشگاهی و انسانی، مصرف سیگارهای الکترونیکی را با چندین نوع سرطان مرتبط دانسته‌اند. دانشمندان سلول‌های قسمت‌های مختلف بدن را در معرض بخار سیگار الکترونیکی قرار دادند و با چه چیزی مواجه شدند: آسیب DNA، التهاب و مرگ سلول‌ها.

ریسک جراحی

استعمال سیگارهای الکترونیکی قبل از عمل جراحی می‌تواند خطرات و مضرات غیرقابل جبرانی در پی داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند استعمال سیگار سنتی قبل از عمل، خطر ذات‌الریه پس از عمل را دو برابر می‌کند. همچنین خطر حمله قلبی را تا ۷۰ درصد افزایش می‌دهد. افرادی که از سیگار الکترونیکی استفاده می‌کنند هم دقیقاً با همین خطر مواجه هستند و صرف این که همه مواد مضر موجود در تنباکوی سیگار، در ویپ وجود ندارد، آن‌ها را از عواقب جبران نشدنی مصون نگه نمی‌دارد.  

دیگر مضرات

ویپ با ایجاد التهاب به ریه‌ها آسیب می‌رساند. این التهاب ممکن است منجر به زخم‌های دائمی ‌شود. همچنین ممکن است آسم را بدتر و فرد را مستعد ابتلا به عفونت ریه کند. اختلالات خلقی، مشکلات حافظه و کنترل ضعیف تکانه از مضرات مهم ویپ بر مغز به شمار می‌روند. بیماری لثه، حفره دهان و ضعیف شدن استخوانی که دندان‌ها را به فک متصل می‌کند از جدی‌ترین مضرات ویپ محسوب می‌شود. نیکوتین جریان خون به لثه‌ها را کند کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را افزایش می‌دهد. تضعیف سیستم ایمنی بدن یکی دیگر از مضرات ویپ است. سیستم ایمنی ضعیف، مبارزه با ویروس‌ها را سخت‌تر خواهد کرد و احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی را افزایش می‌دهد.

انتهای پیام