به گزارش ایسنا، قدرت ملی به مجموعه‌ای از توانایی‌های مادی و معنوی مرکب از عناصر مختلف ثابت و متغیر که در قلمرو یک واحد جغرافیایی-سیاسی به نام کشور قرار گرفته‌اند، گفته می‌شود و یکی از ارکان اثرگذار در قدرت ملی کشورها، قدرت هوایی و احصاء عواملی است که در این قدرت تاثیرگذار هستند.

عزیز نصیرزاده که این تحقیق در قالب رساله دکترای تخصصی وی در رشته جغرافیای سیاسی با راهنمایی دکتر محمدرضا حافظ نیا، عضو هیأت علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس انجام شده است، با بیان این مطلب افزود: کشورها با ۴ محیط راهبردی و قلمرو حاکمیتی، یعنی خشکی‌ها، پهنه آب‌ها، هوا و فضا سروکار دارند و قلمروسازی در عرصه‌های مختلف و مدیریت بر آن‌ها از ملزومات قدرت ملی محسوب می‌شود. بنابراین می‌توان گفت در عصر حاضر، رقابت‌های ژئوپلیتیکی فقط به عرصه خشکی محدود نمی‌شود، بلکه در بستر دریاها بسط و گسترش پیدا کرده و در هوا نیز برای کشورها می‌تواند اقتدارآفرین باشد.

وی ادامه داد: بنابراین قواعد حاکم بر آن تحت عنوان قدرت هوایی همچون مباحث مطرح در جغرافیای سیاسی در دو حوزه استفاده از فضای جغرافیایی (هوایی) و قلمروسازی ژئوپلیتیکی بر روابط دولت‌ها تأثیرگذار خواهد بود. به عبارت دیگر یکی از ارکان اثرگذار در قدرت ملی کشورها، قدرت هوایی یعنی توان کلی یک کشور برای پرواز و عمل از طریق هوا با استفاده از پرواز کنترل شده انواع هواگردها، برای تحقق اهداف ملی در حوزه نظامی و غیرنظامی است.

نصیرزاده در خصوص اهمیت پژوهش انجام شده، گفت: در واقع در این پژوهش به دنبال چارچوبی برای سنجش، مقایسه و رتبه‌بندی این قدرت بودیم که این مهم همواره یکی از دغدغه‌های صاحب‌نظران این حوزه و ژئوپلیتیسین‌ها بوده و تا کنون در این راستا اقدام مؤثری صورت نگرفته است.

وی اضافه کرد: سنجش قدرت هوایی به صورت کمی و رتبه‌بندی کشورها از این منظر در نظام بین‌الملل از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که آگاهی کشورها از میزان قدرت هوایی خود و سایر کشورها به آن‌ها در اتخاذ راهبردهای مناسب برای پیگیری اهداف ملی در سطح جهانی کمک شایان توجهی را خواهد کرد. بنابراین در این پژوهش، به دنبال پاسخ به دو سؤال بودیم؛ ۱- مؤلفه‌ها (عوامل) و متغیرهای تأثیرگذار بر قدرت هوایی کشورها کدامند؟ و ۲- الگوی پویای سنجش قدرت هوایی کشورها مبتنی بر کدام عوامل و متغیرهاست؟

نصیرزاده با بیان این که در این پژوهش توزیع پرسشنامه در یک جامعه آماری ۱۱۶ نفره از خبرگان و متخصصان حوزه هوانوردی نظامی و غیرنظامی داخلی و خارجی انجام شده است، اظهار کرد: در این رساله دو فرضیه "متغیرهای تاثیرگذار بر قدرت هوایی کشورها در دو بعد کارکردی و ساختاری با مؤلفه‌ها مرتب است" و "می‌توان نرم‌افزاری با استفاده از داده‌های سالیانه برای پویاسازی مدل سنجش قدرت هوایی کشورها طراحی کرد" مطرح شد که با روش توصیفی-تحلیلی و در دو قالب کتابخانه‌ای و میدانی، ابتدا به احصاء عوامل (۱۰ عامل) و شاخص‌های مؤثر (۳۴ شاخص اصلی و ۱۹۵ شاخص جانبی) در سنجش قدرت هوایی کشورها در دو بُعد ساختاری و کارکردی پرداخته شد و سپس نسبت به ارائه الگوی سنجش قدرت هوایی کشورها و متناسب با آن ارائه نرم‌افزاری بومی جهت سنجش و اندازه‌گیری وضعیت قدرت هوایی کشورهای جهان از بین ۱۱۲ کشور دارای ساختار قابل بررسی در حوزه قدرت هوایی اقدام شد.

انتهای پیام