به گزارش ایسنا، مجله فوربس نوشت: پست سازمان اطلاعات ملی که قبلا هاکان فیدان آن را برعهده داشت باعث مشارکت او در امور بینالمللی میشد و او را به عنوان یک شخصیت مهم در عرصه سیاسی کشور نشان میداد.
فیدان اکنون در وزارت امور خارجه فرصتی اساسی دارد تا اثری فراموش نشدنی در صحنه جهانی از خود به جای بگذارد. او روند پر کردن شکاف بین جمعآوری اطلاعات و سیاست گذاری را تأیید میکند. او تأثیر گستردهای بر استراتژی سیاست خارجی ترکیه داشت.
فیدان یکی از بازیگران مهم در سیاست خارجی ترکیه بود. شخصیتهای دیپلماتیک و سیاسی که در سالهای گذشته با فیدان در ارتباط بودهاند، تأیید میکنند که اطلاعات ترکیه تحت رهبری وی دست پنهانی بوده است که سیاست جهانی ترکیه را هدایت میکند. همه بر هوش و مهارت استراتژیک او تأکید کردند.
حتی برخی او را طراح کلیدی اجرای استراتژی ترکیه در سیاست جهانی توصیف کردند. دادن پست وزارت امور خارجه به او تعجب آور نیست، بلکه دلیلی بر تواناییهای او طبق شهادت کسانی است که با او تعامل داشتهاند.
انتصاب فیدان نشان میدهد که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، در بحبوحه تشدید جنگ روسیه و اوکراین و نزدیک شدن پیچیده روابط در خاورمیانه، از جمله نزدیک شدن به ترکیه خواهان شخصیتی با تجربهتر برای رهبری سیاست خارجی ترکیه است.
بالا رفتن او ممکن است پیامدهای سیاسی داخلی داشته باشد و میتواند احتمال تعامل دولت با حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) که آنکارا آن را یک سازمان تروریستی میداند، افزایش دهد.
این مجله در مورد سلف وی مولود چاووشاوغلو نوشت: او از متحدان نزدیک اردوغان است، اما او به عنوان یک شخصیت قوی یا مستقل شناخته نمیشود و همچنین به عنوان یکی از تصمیم گیرندگان اصلی در پروندههای مهم سیاست خارجی تلقی نمیشود.
فیدان تقریبا اولین مقام اطلاعاتی خواهد بود که راه رسیدن به این منصب سیاسی را طی میکند. باید به مسیر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه اشاره کرد که به عنوان افسر اطلاعاتی کاگب فعالیت میکرد یا جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور پیشین آمریکا که ریاست آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) را برعهده داشت و یا حتی مایک پامپئو، وزیر خارجه سابق آمریکا.
از نظر تاریخی نیز، نام آنتونی ادن، وزیر خارجه پیشین انگلیس به چشم میخورد که به استفاده از گزارشهای اطلاعاتی محرمانه برای شکل دادن سیاست انگلیس در قبال آلمان نازی و ایتالیا در دوران فاشیسم معروف بود. در عراق، مصطفی الکاظمی، نخست وزیر این کشور قبلا مدیر سابق اطلاعات بود. مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق نیز به پیشینه اطلاعاتی خود میبالد.
پرش از اطلاعات به سیاست همیشه تضمین کننده فرود آرام نیست، زیرا برخی پیشرفت میکنند، برخی دیگر تزلزل میکنند، اما اقتدار واختیارات اطلاعات ترکیه گسترده است. شواهدی از قدرت آن را در بسیاری از حوادث از جمله در افرادی مثل فیدان میتوان یافت.
اطلاعات ترکیه تحت رهبری او و با حمایت اردوغان توانایی جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل را افزایش داده و ظرفیت عملیاتی و رشد خود را بیش از چهار برابر کرده است.
ترکیه در دیپلماسی نظامی از نظر جهانی به دلیل لنزهای پهپادهایی که تولید میکرد و هوش پشت آن به لطف دادههای اطلاعاتی که به طور جدی و استراتژیک برای تأمین قدرت نظامی جمع آوری شده بود، به رسمیت شناخته شده است.
فیدان اثر خود را در عرصههای مختلف از خاورمیانه گرفته تا اروپا، آفریقا و روسیه بر جای گذاشت و گسترش نفوذ و تعیین او در سمت وزارت خارجه نقطه عطف مهمی در سیاست خارجی ترکیه است.
حضور وی در وزارت امور خارجه این امکان را برای این وزارتخانه فراهم میکند تا نقش محوری خود را در جهت دهی به سیاست خارجی کشور احیا کند؛ کاری که اکثر دستگاههای امنیتی و ریاستی آن را انجام میدهند. همکاری نزدیک اردوغان و فیدان تجربه فوق العادهای برای سیاست خارجی ترکیه فراهم میکند که شامل دیپلماسی، سیاست و نظامی خواهد بود.
این انبوه تجربه نه تنها به آنها مزیت رقابتی نسبت به غرب میدهد، بلکه کاستیهای آشکار کشورهای غربی را نیز برجسته میکند. به نظر میرسد رویکرد منسجم سیاست خارجی عمدتاً در حوزه سازمانهای اطلاعاتی متمرکز است که اطلاعات را از وزارت خارجه و دفاع جمعآوری میکنند.
موفقیت فیدان به توانایی او در ایجاد تعادل بین منافع ترکیه با همسایگان و متحدانش و همچنین مدیریت سیاست داخلی پیچیده این کشور بستگی دارد.
در طول ۱۳ سال شخصیت هاکان فیدان با چند عکس که بیشتر آنها با اردوغان گرفته شده ترسیم شده است. این وضعیت برای سالهای طولانی ادامه داشته است تا اکنون که او به عنوان وزیر خارجه ترکیه تعیین شده است تا سکوت قبل را شکسته و این مرد را از سایه به نور بیاورد.
از بین شخصیتهایی که اردوغان در دولت جدیدش اعلام کرده نام هاکان فیدان به عنوان وزیر خارجه بیشترین توجه را به خود جلب میکند. این مساله به خاطر پیشینه این دیپلمات جدید است که از جهان «در پشتی» آمده است.
فیدان به «رازنگه دار اردوغان و دولت ترکیه» و «مرد در سایه» معروف است که ترکیهایها برای اولین روز دوشنبه حین گرفتن پستش از مولود چاووشاوغلو صدایش را شنیدند.
وی با تصدی این پست دومین وزیر خارجهای است که دارای پیشینه نظامی است. پروندههای خارجی از جمله پرونده سوریه، روابط با آمریکا و روسیه، اتحادیه اروپا، خاورمیانه و آفریقا در انتظار اوست.
تحلیلگران معتقدند فیدان به رغم اینکه برای ۱۳ سال در پست ریاست سازمان اطلاعات بوده است، اما به ویژه در طول دو سال گذشته به عنوان «وزیر خارجه در سایه» عمل کرده است.
دوره قبل از برگزاری انتخابات ترکیه شاهد تحولاتی در سیاست خارجه اردوغان بود. آنکارا برای حل مشکلاتش با کشورهایی مثل عربستان، امارات، مصر و سوریه که با آنها دشمنی داشت و همچنین دولت رژیم صهیونیستی تلاش کرد.
این روند با نقش هاکان فیدان در سازمان اطلاعات انجام شد. به او وظیفه باز کردن درهای بسته به روی سیاستمداران و رهبران داده شد.
انتهای پیام
نظرات