حمید خاورزمینی در نشست تخصصی علمی «واکاوی پدیده­ی طلاق؛ ریشه­‌ها و پیامدها(طلاق توافقی)» اظهار کرد: در بحث ازدواج فرد یا ازدواج کرده یا ازدواج نکرده اما طلاق دارای مراتب کیفی و کمی است چراکه این پیمان مبتنی بر پیمان ­هایی است که یکباره بسته می‌شود اما شکسته شدنش می­‌تواند به تدریج یا مجزا از هم واقع شود.

وی با بیان اینکه پیمان ازدواج مبنی بر همزیستی، همسفرگی، هم‌بستری، عطوفت متقابل و روابط جنسی است که در طلاق می‌­تواند یکی یا همه این موارد شکسته شود، تصریح کرد: حتی گاهی افراد طلاق رسمی می­‌گیرند اما روابط عاطفی آن همچنان پا برجا می‌ماند بنابراین در انواع طلاق در هر جامعه گوناگونی‌­های بسیاری وجود دارد. در حالت کلی آنچه موجب طلاق در اشکال مختلفش می­‌شود به دو دسته از عوامل ذهنی- ارزشی و عینی- هنجاری قابل تفکیک است.

خاورزمینی با تأکید بر اینکه باورها و تغییر آن­ها و تغییر نظام ارزشی در یک جامعه موجب تجدیدنظر ذهنی افراد در مفاد پیمانی که بسته‌اند، می‌شود و شرایط برای اقدامات هنجار شکن در خانواده را فراهم می‌کند، شایع‌­ترین بُعد طلاق را که در گفتار عوام «طلاق عاطفی» است که خود بر سه نوع جدایی یا شکستگی روابط دلالت دارد، قطع رابطه عاطفی، قطع رابطه عاطفی یا جنسی توأم برشمرد و آن ­را بسیار پیچیده‌­تر از ازدواج دانست.

یک جامعه‌شناس ادامه داد: تغییر در نگرش به زندگی یا تغییرات ایدئولوژیک و تغییرات روحی- روانی از گذر از نوجوانی به جوانی و بحران میانسالی گرفته تا آسیب‌های روحی- روانی زیر این عوامل دسته‌بندی می‌شوند.

خاورزمینی افزود: همچنین گسترش ارزش‌های لیبرالیستی و اباهی­گری جزء عوامل ذهنی- ارزشی شمرده می‌­شود که تغییرات اساسی خانواده در جهان متأثر از کاهش کنترل روح جمعی حاکم بر جامعه است و دورکیم از آن به «وجدان جمعی» تعبیر می‌کند.

وی با بیان اینکه همه­ تغییرات هنجاری از تغییرات ارزشی نشأت نمی‌­گیرد و به نگاه من نسبت به تغییر نگرش در اولویت است چراکه هر کُنش یا ترک آن قبل از هر چیز بسته به امکان آن است، خاطرنشان کرد: وقتی امکانی برای انجام کُنشی یا ترک آن وجود داشته باشد ذهنیت افراد را به خود معطوف می ­کند و در این حالت اکثریت جامعه که روح نقادی یا تاب­‌آوری ندارند به‌صورت تقلیدی از آن متأثر می شوند. رایج شدن سبک‌های مختلف زندگی و مشاهده آن در جامعه چه به‌صورت زنده و چه به کمک رسانه‌ها این امکان را فراهم می­‌کند تا افراد به امکان زیستی با سبک متفاوت روی آورند.

وی در دسترس بودن موادمخدر را هم از این نوع عوامل دانست و یادآور شد: در میان عوامل متعدد منجر به نارضایتی می‌­توان نارضایتی جنسی را مهم­ترین عامل دانست چراکه در اکثریت قریب به اتفاق ناسازگاری­‌های زن و شوهرها و همچنین تجربیات کاری مشاوران و روانشناسان نارضایتی جنسی در روابط زناشویی علت پنهان و آشکار نارضایتی آنها از زندگی است که هم ریشه‌های ذهنی- ارزشی دارد و هم دارای ریشه‌های عینی- هنجاری است.

خاورزمینی تصریح کرد: از عوامل ذهنی می­‌توان به آزادی روابط جنسی به عنوان یکی از وجوه آزادی که بیشتر از هر نوع آزادی در کشورهای پیرامونی تبلیغ می‌شود، اشاره کرد به طوریکه فیلم‌های مبتذل با صحنه ­آرایی و حقه­ های سینمایی تصوراتی خارج از واقعیت‌های بیولوژیکی را در افراد ایجاد می ­کند که این تصورات باعث نارضایتی فرد از خود یا همسرش می­‌شود. از عوامل عینی- هنجاری نیز بزرگ شدن شهرها و تعدد و تکثر روابط اجتماعی و ابزار ارتباطی پست مدرن که مهم­ترین آن موبایل­‌های هوشمند است را می­‌توان برشمرد.

وی با اشاره به اینکه گستردگی روابط فرازناشویی بیش­تر حاصل همین امکان وقوع است، اظهار کرد: نوع شغل، دسترسی به امکانات مادی و ثروت، تکثر روابط اجتماعی، موقعیت اجتماعی و محبوبیت ­های هنری، ورزشی و همه عوامل مادی هستند که امکان وقوع آن‌ را میسر می‌کند.

خاورزمینی اضافه کرد: البته همیشه در همه­ جوامع بیمارانی وجود دارند که به عنوان اقلیت شناخته می‌­شوند و بخش کوچکی از آن­ها به بیماران جنسی محدود می‌­شود اما شرایط اقتصادی، نبود حال خوش و نشاط اجتماعی می­‌تواند آمار بیماران روحی، روانی را از اقلیت به اکثریت تبدیل کند و جامعه امروز ما با این مشکل دست به گریبان است.

وی تأکید کرد: ناگفته نماند در جامعه ایران تأثیرپذیری میانسالان از روابط جدید در میان جوانان و پدیده هایی به نام احساس غبن و حسرت­مندی بر این شرایط تأثیر بسزایی دارد.

این دکترای جامعه شناسی با بیان اینکه تغییرات خانواده در جهان امری جهانی است که به بحران جوامع انسانی از آن یاد می­‌شود و قابل کنترل و مهار نیست، گفت: طلاق در انواع آن مهم­ترین بحران نظام خانواده است.

خاورزمینی با تأکید بر اینکه در بسیاری از مشکلات کشورها هم به علت سیاست ­های مبتنی بر نفع حاکمان در برد میانه، امکان مهار بحران خانواده وجود ندارد، افزود: از نظام‌­های سرمایه‌­داری که همه­ هدف آن­ها کمک به نظام کاپیتالیسم است تا جوامعی که با نگرش سنتی و با هدف حاکمیت سنت­گرایان اداره می‌­شوند، مصداق­‌های این شرایط هستند.

وی ادامه داد: اما در بُعد خُرد آموزش از پیش دبستان تا مشاوره های حین زیست در خانواده و کمک گرفتن از تجربیات اثبات شده در هنگام بحران­ ها تنها راهکارهای فعلی برای کنترل بحران خانواده است که می­‌تواند انواع طلاق و در نهایت طلاق ­های رسمی را کاهش دهد که بیش­تر حالت اورژانسی داشته و به حوزه­‌های خُرد معطوف می‌­شود.

به‌گزارش ایسنا، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا)، شعبه همدان، با همکاری مرکز مشاوره جهاددانشگاهی واحد همدان نشست تخصصی علمی «واکاوی پدیده­ طلاق؛ ریشه­ ها و پیامدها(طلاق توافقی)« را برگزار کرد. در این نشست از منظر جامعه شناختی و روان­شناختی و از منظر مراکز مشاوره­ سطح شهر که دارای مجوز طلاق توافقی و عضو سامانه تصمیم هستند، مورد بررسی قرار گرفت.

در ادامه مدیران و مشاوران مراکز مشاور استان، علل طلاق­‌های توافقی در هنگام مراجعه به مراکز مشاوره را عدم مهارت ­های زندگی، عدم درک مسائل، خیانت زوج و زوجه، دخالت­ های اطرافیان، طلاق عاطفی، مشکلات جنسی، مشکلات مالی، اعتیاد، عدم آگاهی از نوع روابط جنسی، عدم مهارت گفتگو، خشونت، آشنایی کم قبل ازدواج، عدم مراجعه به مشاوره پیش از ازدواج، آسیب­ های فضای مجازی، عدم مسئولیت پذیری، مشکلات روحی و روانی، شکاک بودن، دخالت فرزندان، اختلافات بالای سنی، بالا رفتن سن طلاق، روابط فرازناشویی، تابو بودن گفتگو و آموزش مسائل جنسی، شوگرمامی و شوگرددی، هم‌کفو نبودن زوجین، صوری بودن طلاق ­ها(معافیت فرزندان از سربازی)، استقلال مالی خانم، نقص آموزش در آموزش و پرورش، تفاوت فرهنگی زوجین، کودک‌همسری در شهرستان ­ها و روستاها، پایین بودن اطلاعات خانواده‌­ها، تفاوت قومی در بعضی شهرستان­ ها و روستاها، عدم آگاهی از ارتباطات سالم و عدم آموزش در دانشگاه­‌ها به جوانان مواردی بود که به آن­ها اشاره شد.‌

انتهای پیام