دکتر علی‌اکبر حائری‌موحد در چهارمین دوره ملی نکوداشت مفاخر ایران اسلامی به منظور نکوداشت فیلسوف بزرگ ایرانی حکیم «ابونصر محمدبن محمد فارابی» توسط سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی واحد همدان، با بیان اینکه ابونصر فارابی متولد ۲۵۹ هجری و وفات ۳۳۹ قمری(غیبت صغری و شروع غیبت کبری) بوده که در قرون وسطی متولد شده و از آثار وی به لاتین ترجمه شده است، اظهار کرد: این فیلسوف، مسلمان با گرایش اهل تشییع و معتقد به ۱۲ امام بوده است.

عضو هیأت علمی گروه الهیات(فقه و حقوق اسلامی) دانشگاه آزاد همدان با اشاره به اینکه فارابی برای سیاست مُدُن (کشورداری) فقه را مطرح می‌کند، تأکید کرد: رگه‌های ابتدایی بحث حکومت دینی و فقه به گونه‌ای در فلسفه فارابی دیده می‌شود.

وی افزود: فارابی متولد فاراب قزاقستان بوده یا فاریاب خراسان که امروزه جزء افغانستان است که البته افغانستان هیچ حساسیتی نسبت به این فیلسوف ندارد اما در قزاقستان بر روی اسکناس‌ها عکس فارابی چاپ شده یعنی فارابی را انحصاراً متعلق به خود می‌دانند.

حائری‌موحد با تأکید بر اینکه فارابی را استاد فلسفه نیز می‌نامند چراکه فارابی به مکتب نو افلاطونی متعلق است، گرچه از ارسطو و افلاطون هم تأثیر پذیرفته است، خاطرنشان کرد: از طرف دیگر فارابی از اسلام و اهل بیت(ع) نیز تأثیر پذیرفته است.

وی الجَمْعُ بَینَ رَأْیَیِ الْحَکیمین، احصاء العلوم و فصوص الحکمه را از جمله آثار فارابی دانست و ادامه داد: کتاب فصوص الحکمه جزء کتب مهم فارابی در نگاه فلسفی است و احصاء العلوم نخستین دایره المعارفی است که به زبان عربی نوشته شده است.

این عضو هیأت علمی گروه الهیات(فقه و حقوق اسلامی) دانشگاه آزاد همدان اظهار کرد: فارابی در نوشتن بسیار مختصرنویس بوده اما ابن‌سینا بسیار مشروح نویس به طوریکه کتاب «شفای ابن سینا» شرح کتاب «احصاء العلوم» فارابی است.

وی بیان کرد: پدر این فیلسوف از سرداران سپاه سامانی بوده است و همین موضوع باعث شده امکانات خوبی برای ادامه تحصیل در اختیارش قرار گیرد. برخی گفتند در فاراب تحصیلات خود را گذرانده و برخی نیز گفتند در مرو که در نزدیکی بخارا مرکز علوم اسلامی بوده است.

حائری‌موحد ادامه داد: فارابی در سال ۳۳۰ قمری به دعوت سیف‌الدوله همدانی حاکم حلب به دمشق رفته و به مدت هشت سال جزء علمای دربار بوده است که ظاهراً کتاب احصاءالعلوم خود را در آن دوران نوشته است.

وی با بیان اینکه فارابی در سن ۸۰ سالگی در دمشق از دنیا رفته و مقبره این فیلسوف در آنجاست، یادآور شد: این فیلسوف فردی زاهد، عزلت‌گزین و اهل تأمل بوده و در علومی مانند ادبیات، ریاضیات، کیمیا، هیأت و علوم نظامی، موسیقی، فقه و منطق مهارت‌های زیادی داشته و آثار زیادی نیز از او منتشر شده است.

حائری‌موحد با اشاره به اینکه در فلسفه فارابی عقل به عنوان واسطه فیض الهی بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: عقل جزء عالم ابداع است، در واقع جهان هستی به سه قسمت ابداعات(عالم عقول)، مخترعات(عالم نفوس) و مُکونات(عالم کون و فساد) تقسیم می‌شود.

وی با بیان اینکه فلسفه فارابی روش‌مند است به طوریکه گاهی نزولی و گاهی صعودی است، توضیح داد: وقتی فارابی جهان هستی را بیان می‌کند، اول خدا بعد از طریق افاضه عقل و نفس و بعد عالم کون و فساد را مطرح می‌کند که این روش نزولی فارابی برای خلقت است.

این استاد الهیات ادامه داد: فلسفه سیاسی فارابی یک فلسفه جهانی است به طوریکه در علم سیاست ابتدا فرد، خانواده و خویشان را مطرح می‌کند و بعد محله، شهر، کشور و امت جهانی را می‌گوید.

این عضو هیأت علمی گروه الهیات(فقه و حقوق اسلامی) دانشگاه آزاد همدان تأکید کرد: دسته‌بندی علوم توسط فارابی انجام شده و فارابی قائل به این است که هر علمی به واسطه موضوع، شریف است پس فلسفه به دیگر علوم شرافت دارد.

وی درباره دیدگاه فارابی در مورد جامعه نیز گفت: از دیدگاه فارابی جوامع به سه دسته جامعه طبیعی، جامعه فلسفی و جامعه دینی تقسیم می‌شوند. توقف در جامعه طبیعی و فلسفی مشکلات عدیده‌ای را به وجود خواهد آورد بنابراین حتماً باید به جامعه دینی برسیم.

حائری‌موحد تصریح کرد: در جامعه دینی ضمن حفظ تعدیل طبیعت و احترام به حکم، خواسته‌های فطری بشری تشبیه می‌شود، در واقع احترام به حکم عقل مقدمات است و توقف در این موارد باطل است، هدف در جامعه دینی قرب الهی است.

وی یادآور شد: فارابی بر خلاف افلاطون، فیلسوف را به صرف اینکه فیلسوف است، شایسته برای در دست گرفتن مقدرات جامعه نمی‌داند و به دنبال یک جامعه دینی است که امام شهر یا پیامبر باشد یا مانند پیامبر از منش اخلاقی بهره‌مند باشد.

به گزارش ایسنا، چهارمین دوره ملی نکوداشت مفاخر ایران اسلامی به منظور نکوداشت فیلسوف بزرگ ایرانی حکیم «ابونصر محمدبن محمد فارابی» توسط سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی واحد همدان و با حضور عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان و دانشجویان دانشگاه بوعلی‌سینا برگزار شد.

انتهای پیام