حجتالاسلاموالمسلمین جواد جعفری کارشناس مسائل دینی، در گفتوگو با ایسنا، عنوان کرد: سخنان و سیره عملی امام حسن مجتبی علیهالسلام میتواند الگویی برای ارتباطهای اجتماعی امروز ما باشد.
جعفری با اشاره به سخن پیامبر(ص) که فرمودند «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ» بهراستی که من مبعوث شدم تا مکارم اخلاقی را کامل و تمام کنم، بیان کرد: امام حسن مجتبی (ع) فرمودند: ثَلاثٌ مِنْ مَکارِمِ الاْخْلاق؛ سه چیز از اخلاق کریمانه و بزرگوارانه است، اگر کسی تو را از چیزی محروم کرد در مقابلش به او بخشش کنی، دوم با کسی که با تو قطع رابطه کرده، رابطه برقرار کنی و اگر کسی به تو ظلم کرد او را ببخشی.
احسان و بخشش
وی سخنان و سیره عملی امام حسن(ع) که نشان دهنده چگونگی برخورد با دیگران و ارتباطات اجتماعی است را مورد توجه قرار داد و گفت: در تاریخ ابن عساکر آمده فردی به نام مدرک بن زیاد میگوید روزی در یکی از باغهای ابن عباس بودیم که غذای مطبوعی آوردند امام حسن(ع) دستور دادند که تمام کارگران و خدمتگزاران جمع شوند و از آن غذای خوب میل کنند در حالی که حضرت به آن غذا لب نزدند. حضرت در پاسخ به این که چرا از آن غذا میل نکردند، فرمودند: که این غذای ساده برای من دوستداشتنی تر است.
وی ادامه داد: این رفتار امام نشان دهنده این است که ما میتوانیم در ارتباط با افراد بهترینها را برای دیگران بخواهیم و احسان کنیم چرا که احسان و بخشش از بهترین چیزهایی که داریم ماندگارترین عملی است که برای فرد باقی می ماند.
روحیه تواضع
جعفری به تواضع در سیره امام حسن(ع) اشاره کرد و گفت: وجود روحیه تواضع در افراد برای جامعه ما بسیار مهم است؛ همانطور که در روایتی آمده که امام حسن مجتبی(ع) از جایی میگذشتند که تعدادی از فقرا نشسته بودند و مقداری نان خشک میخوردند که به امام تعارف کردند امام دعوت آنها را پذیرفتند و این آیه را تلاوت کردند «انه لا یحب المستکبرین»، سپس فقرا را به مهمانی دعوت کردند و به آنها غذا و لباس دادند؛ و جالب است که امام فرمودند: فضل و برتری برای آنها بود چرا که به غیر از آنچه که به ما دادند چیزی نداشتند اما ما بخشی از آنچه که داشتیم را به آنها دادیم.
این کارشناس مسائل دینی ادامه داد: این روایت نشان می دهد که حضرت در عینحال که به دیگران کمک میکردند این کمک را با تواضع انجام میدادند؛ در جامعه امروز ما مسئله بسیار مهمی است که باید از سیره امام حسن(ع) الگو برداری کنیم و بدانیم اولا باید اهل احسان به دیگران باشیم و ثانیا در مقابل این احسان و بخشش خود را بزرگ نبینیم.
احترام به مردم
جعفری با بیان اینکه امام حسن(ع) در رعایت آداب اجتماعی هم زبانزد بودند، اظهار کرد: در روایتی آمده روزی امام میخواستد از مجلسی برخیزند که مرد فقیری وارد شد و امام به احترام او مجلس را ترک نکردند. پس از آن که فقیر در برابر ایشان نشست، امام گفتند: میخواستم بروم و به احترام تو نشستم. حال اجازه میدهی که بروم؟ مرد فقیر گفت آری فرزند رسول خدا.
سخاوت و کرم
وی به سخاوت و بخشش در سیره امام حسن(ع) اشاره کرد و افزود: در این دوران سخت معیشتی الگوبرداری از سخاوت و بخشش حضرت برای ما بسیار اهمیت دارد. در تاریخ آمده است که امام حسن(ع) دو بار کل اموالشان را در راه خدا دادهاند و سه بار هم اموالشان را با خدا نصف کردند به همین جهت ما باید در رسیدگی کردن به مستمندان و نیازمندان به سیره امام تاسی کنیم.
حلم و بردباری
وی با بیان اینکه یکی از نکتههای بسیار مهم در سیره حضرت حلم و بردباری است، تاکید کرد: یکی از مسائلی که در جامعه امروز ما مفقود شده صبر و بردباری است چرا که می بینیم افراد در جامعه بر مسائل کوچک و بی اهمیت سریع عصبانی و با یکدیگر درگیر میشوند. به همین جهت باید به امام حسن(ع) اقتدا کنیم و بتوانیم این حلم و بردباری را در خودمان تقویت کنیم.
جعفری ادامه داد: صبر و بردباری از مسائل مهمی است که حاکمان جامعه نیز باید از سیره امام حسن(ع) الگوبرداری کنند و از ایشان درس بگیرند. وقتیکه امام حسن مجتبی(ع) از زهری که به ایشان داده شده بود ابراز ناراحتی کردند، امام حسین(ع) پرسیدند که چه کسی این کار را کرده؛ اما امام حسن(ع) حتی در آن لحظه هم این بردباری را داشتند و به امام حسین (ع) فرمودند: اگر می خواهی قاتل مرا بکشی که باید بدانی خشم خداوند برای قاتل من بیشتر از کاری است که می خواهی برای او انجام دهی و شاید کسی که من فکر می کنم این کار را کرده مرتکب این عمل نشده باشد، چطور می توانم فرد بی گناهی را معرفی کنم.
این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه بردباری و حلم، تواضع، احترام به مردم به عنوان سیره عملی امام حسن(ع) باید همواره الگوی حاکمان جامعه باشد، عنوان کرد: یکی از رفتارهایی که مسئولین باید از سیره امام حسن(ع) الگوبرداری کنند این است که دیگران را تشویق به کارهای خیر کنند.
وی ادامه داد: در روایتی آمده است روزی امام حسن(ع) غلام سیاه چهرهای را در باغی دید که نانی در دست دارد و یک لقمه خودش می خورد و یک لقمه هم به سگی که کنارش بود می داد تا آن که نان تمام شد. امام به غلام فرمود: چرا نان را به سگ دادی و مقداری از آن را برای خود ذخیره نکردی؟ غلام به حضرت پاسخ داد: زیرا چشم های من از چشم های ملتمسانه سگ خجالت کشید و من حیا کردم که من نان بخورم و آن سگ گرسنه بماند. به همین جهت امام برای تشویق این روحیه سخاوت و کرم، غلام را آزاد کرد و آن باغ را خریداری کرد و به او بخشید.
انتهای پیام
نظرات