نزدیک نیمه شعبان که میشود در همه شهرها تکاپویی به راه میافتد. این شور هیجان برای شهر قم جنس و حال و هوای دیگری دارد.
حضور مسجد مقدس جمکران در قم سبب شده است که مردم بیشتر از شهرهای دیگر هیجان و شوق فرا رسیدن نیمه شعبان را داشته باشند. قمی ها سالهای سال است که مشتاقانه برای فرا رسیدن این روز خود را آماده میکنند؛ اگرچه در سالهای اخیر نوع و اندازه این شور و هیجان کمی تغییر کرده است.
بسیاری از افراد هنوز هم به یاد دارند در سالهای نه چندان دور چه شور شوقی در محلهها و خیابانهای قم حاکم میشد. بدون اینکه کسی تکلیف کند و یا رسانهای این موضوع را پر رنگ کند، همه میدانستند که تولد امام دوازدهم فرا رسیده و باید جشن بگیرند و هیجانی وصف نشدنی برای آن داشتند. انگار که می خواهند تولد عضوی عزیز از خانوادهشان را جشن بگیرند و یا مسافری عزیز و گرانقدر بعد از سالها قصد برگشت دارد.
با آغاز ماه شعبان مردم وظیفه خود میدانستند که برای این روز آماده شوند به همین خاطر قبل از آغاز ماه شعبان به جمعآوری هزینه و تقسیمبندی کارهای تدارکاتی مشغول میشدند تا با آغاز ماه شعبان، برنامه های خود راشروع کنند که مبادا کاری روی زمین بماند.
جوانترها با نصب ریسههای چراغانی، ساخت حوض های مختلف و مجسمههای به یادمانی و کوچکترها با درست کردن ریسههایی از کاغذهای رنگی به پیشواز این روز میرفتند.
بیشترین شوق این روزها برای کودکان بود که از زر ورقهای رنگی ریسه درست میکردند و با آن بر کوچهها سایه میانداختند و با یکدیگر رقابتی سنگین داشتند که کدام کوچه سایهای بیشتری بر سر عابران میاندازد.
کودکان از همان روزهای ابتدایی ماه شعبان هر روز از همان ساعات ابتدایی صبح که بیدار می شدند تا غروب آفتاب بدون آنکه خسته شوند مشغول آذین بندی محله میشدند تا زیبا ترین کوچه را برای شب موعود داشته باشند.
زمانی که کوچه کامل به این زرورق ها اذین بسته می شد و نسیمی به آنها میخورد صدای گوشنوازی از آن ها بلند میشد. صدایی که آرامش را برای هر رهگذری به ارمغان میآورد و او را از دنیا خاکی جدا میکرد.
جشنها و آذینبندیها به جوانترها و کودکان محلهها منتهی نمیشد؛ بلکه بزرگترها و سن و سال دارها هم در بازارها و خیابانهای اصلی دست به کار میشدند.
هنوز هم قمیها جشنهای بزرگ مردمی نیمه شعبان در بازار بزرگ قم و بازار کهنه را به یاد دارند. جشنهایی که خیابان چهار مردان طلیعهدار آن بود و شکوه و زیباییاش هنوز هم بعد از سالهای سال زبان زد است. شب موعود که فرا میرسید اکثر خانواده ها خود را آماده می کردند که حداقل ساعاتی را در این خیابان قدم بزنند.
تمام این جنب و جوشهای محلهای، حال و هوایی از انتظار برای امام زمان (عج) داشت که به مناسبت نیمه شعبان به منصه ظهور می نشست.
این روزها، جشن نیمه شعبان کمی از حس و حال محلهای خارج شده است و بیشتر کمیتهها و سازمانها برای برگزاری این جشنها دست به کار شدند، به همین خاطر شاید کمتر محلهای پیدا شود که در این ایام حال و هوای آن روزها را داشته باشد.
اگرچه برگزاری جشن نیمه شعبان به صورت سازمانیافته شکوه و نظمی دیگر دارد؛ اما سپردن برگزاری این جشن به دست مردم نیز مزایای دیگری دارد. مردم با برپایی هرساله این جشن، ارادت قلبی و پایبندی به اصول مذهبی و اعتقادات خود را ثابت میکردند و از طرفی دیگر نیز کودکان از همان ابتدا بافرهنگ مهدویت، چشم انتظاری و اشتیاق برای ظهور آشنا میشدند.
این روزها مسئولان قم به خصوص مدیران شهری مدعی اجرا و احیای کارگروه های مختلف نیمه شعبانی هستند. وعده نورافشانی و پذیرایی اززائران میلیونی و... اما دریغ از حس و حالی که در یک خیابان قم وجودداشته باشد.
اگر کسی در سالهای گذشته در شب های منتهی به نیمه شعبان از آسمان قم می گذشت قم را شهری رویایی و بهشتی می دید که همه کوچه ها و خیابان های آن با آذین بندی های نوری، نورانی شده بود ولی امروز هیچ خبری از آن روزها نیست حتی در خیابان های اصلی قم نیز هیچ خبری نیست.
تصویر زیر تصویری از خیابان خاطره ساز ارم قم و منتهی به حرم است که متاسفانه هیچ و هیچ تناسبی با قدیم که هیچ با همین ایام هم ندارد و شهرداری و نهادهای اجرایی و فرهنگی قم هیچ اقدامی برای این ایام نکرده اند. جالب اینکه مسئولان قم مدام از حضور زائران میلیونی در این ایام سخن می گویند ولی از بدیهی ترین اقدامات برای آذین بندی شهر که از مهمترین جذابیت های بصری شهر قم در این ایام بود نیز دریغ کرده اند.
در همان سالهای ابتدایی دهه هشتاد که ساخت چراغانی های سنتی در قم به دلایلی ممنوع شد و پیشنهاد شکل های جدید برپای ایستگاه های میلاد شد، این روزها دیده نشده بود که وقتی جوانان و نوجوانان را از برنامه های مناسکی و ملی و مذهبی دور می کنیم باید صدبرابر آن هزینه های دولتی و اجرایی داشته باشیم تا بتوانیم نیمی از آن شرایط را، آن هم به شکل کاملا مصنوعی ایجاد کنیم.
متاسفانه مدیران شهری قم نیز نتوانستند با رویکردهای مردم گرا در توسعه فرهنگی شهر مردم را مجددا به میدان اجرای برنامه ها بکشانند و صرفا وجود چند ایستگاه صلواتی آخرین بقایای شور و شعفی است که در کالبد شهر قم دمیده شده است.
بلوار شهید سلیمانی که در قم، این بلوار را به عنوان بلوار رودخانه هم می شناسند، هیچ نماد و نشان شادی از امام زمان(عج) ندارد، خیابان چهارمردان هم دیگر هیچ تناسبی با چهارمردان قبل از دهه نود ندارد. کوچه های شهر نیز که سالها است به دلیل تصمیم اشتباه مسئولان قم در پاکسازی جشن های خاص در قم در سکوت و خموشی فرورفته اند. خیابان ارم، صفاییه، دور شهر و... که معبر مرکز شهر و محور اتصال به رینگ های داخلی و خارجی شهر است نیز هیچ نشانی از نیمه شعبان ندارند.
نیمه شعبان قم، یک نیمه شعبان خاص بود که در هیچ جای کشور سابقه و بروز و ظهوری نداشت. آنچه امروز مردم قم برای آن افسوس می خورند شور و حال وصف نشدنی بود که به مدد تصمیمات اشتباه مدیران فرهنگی وقت قم از بین رفته و عملا قشر نوجوان و جوان قم را از خاطره سازی های مذهبی و شیرین خود در این ایام محروم کرده است.
انتهای پیام
نظرات