آنچه در عصر کنونی دهکده جهانی با آن مواجه هست توسعه زیرشاخه‌های علوم و رشته‌های مهندسی و تفاوت در دستاوردهای دانشمندان، متخصصان، دانشگاهیان و در مجموع مهندسان است که لحظه به لحظه تغییر کرده و تکمیل و به‌روز می‌شود.
در این کارزار علمی جهانی، مهندسان کشورمان از غافله جهانی عقب نمانده و در قالب گروه‌های دانشجویی و دانشگاهی، صنوف و تشکل‌های علمی و مهندسی در حال تبادل نظر و ارتقای کفیت دستاوردها هستند تا بتوانند هموطنان را از علوم روز بهره‌مند کنند.
گرایش‌های رشته مهندسی کشاورزی از علوم دانشگاهی بسیار مهم در قرن جدید است که در راستای توسعه زیرساخت‌ها و حضور در بازارهای جهانی نیاز مبرم به فعالیت‌های علمی و تخصصی فارغ‌التحصیلان این حوزه‌ها دارد که متأسفانه دست‌اندرکاران امر در کشور برنامه‌ریزی مدونی جهت استفاده از ظرفیت فارغ‌التحصیلان نداشته‌اند.
به تبع این بی توجهی صنعت کشاورزی استان گلستان نیز دارای چالش های بسیاری در حوزه‌های مختلف است که متولیان امر از آن هم غافل شده‌اند.
چالش‌های بی‌شمار کشاورزی در سایه روش‌های سنتی
یک کشاورز ساکن روستای فیضیه از توابع شهرستان گنبدکاووس از چالش‌های بی‌شمار صنعت کشاورزی و تداوم فعالیت با روش‌های سنتی در منطقه خبر داد و خاطرنشان کرد: ما نتوانسته‌ایم در تقسیم منابع آب استان اقدامات مثمرثمر و تأثیرگذار انجام دهیم و همه ساله در فصل کشت با مشکلات عدیده‌ای در این زمینه مواجه هستیم.
وی عدم توزیع مناسب آب گرگانرود را از مشکلات مهم پیش‌روی کشاورزان منطقه دانست و اضافه کرد: ایجاد سیستم مکانیزاسیون آبیاری و مهندسی توزیع، هزینه‌های هنگفتی را می‌خواهد که از توان کشاورزان خارج است و باید اقدامات اساسی و زیربنایی با مطالعات دقیق در این بخش انجام شود.
نهادینه نشدن فعالیت مهندسان کشاورزی در ایران
یک مهندس کشاورزی گرایش گیاه پزشکی از دانشگاه منابع طبیعی گرگان با بیان اینکه کشاورزی شغلی سخت و طاقت فرسا بوده و باید با علاقه کامل در این حوزه فعالیت نمود، اظهار کرد: فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در روستاها و حتی اراضی کشاورزی حریم‌های شهری با سرمایه کم و تولید محصولات زراعی و گیاهان دارویی که البته علاقه و پشتکار ویژه می‌طلبد برای خود اشتغال ایجاد کنند.
محمد صفری با تأکید بر اینکه فعالیت مهندسان کشاورزی با گرایش‌های مختلف در بسیاری از کشورهای جهان برای حرکت به سمت برداشت محصولات مرغوب نهادینه شده است، ادامه داد: مهندسان این حوزه با استفاده از مطالعه روش‌های نوین سعی می‌کنند تا کشاورزی امن و سازگار با محیط زیست انجام داده و استراتژی مناسبی در جهت افزایش محصول، بهبود استفاده از زمین، مراقبت از مواد اولیه و منابع همانند بذر، کود و سم را پیاده سازی و در کنار تولید محصولات سالم از وارد شدن آسیب به جانوران محیط جلوگیری کنند.
وی فاصله داشتن از سیستم مکانیزاسیون روز جهان، کمبود آب و عدم مدیریت صحیح توزیع، گران بودن نهاده‌ها از قبیل کود، سم و بذر و پایین بودن قیمت محصولات را از چالش‌های صنعت کشاورزی در استان گلستان برشمرد که صدمه جدی به تولید وارد کرده است، خاطرنشان کرد: برای مثال روزی به دلیل کثرت و گستردگی کشت پنبه، استان را به سرزمین طلای سفید می‌شناختند ولی قیمت پایین، گران بودن هزینه‌های کارگری و سم و در مجموع استفاده نکردن از نظریه‌ها و راهکارهای علمی و دانشگاهی و عدم بهره‌مندی از سیستم‌های مکانیزاسیون نوین جهانی، رغبت کشاورزان در کشت این محصول هر روز کمتر شده است.
تولید دانش در دانشگاه‌ها دارای ضعف است
این فارغ‌التحصیل دانشگاهی تولید دانش در بخش کشاورزی که بر عهده دانشگاه و مراکز تحقیقات کشاورزی بوده را دارای ضعف‌های زیادی از قبیل عدم وجود برنامه‌ها و دستورالعمل‌های مدون و نیز همکاری ضعیف نهادهای مختلف در جهت رفع مشکلات دانست و توضیح داد: بسیاری از کارهای تحقیقاتی در مراکز تولید علم با هدف رفع مشکلات موجود در حوزه کشاورزی انجام نمی‌شوند و بیشتر بر اساس تقلید و یا محدودیت امکانات در دانشگاه‌ها یا مراکز تحقیقاتی است و به همین دلیل جنبه کاربردی خود را از دست می‌دهد.
وی با تأکید بر اینکه مسأله محدود کننده دیگر برای تولید محصولات مرغوب کشاورزی و قابل عرضه به بازارهای جهانی مربوط به افزایش شیوع آفات و بیماری‌ها در مناطق مختلف کشور به دلیل عدم رعایت قوانین قرنطینه‌ای و همچنین عدم کارایی کافی برخی سموم موجود در کشور است، اضافه کرد: نبود ادوات مکانیزاسیون مناسب جهت کاشت و برداشت محصولات و یا کمبود آنها کارایی نظام‌های تولید کشاورزی را کاهش می‌دهد و باید همه گرایش‌های متخصصین در حوزه کشاورزی حول یک چرخه و در راستای تکمیل هم برای رفع موانع و ورود به عرصه‌های رقابتی جهانی اقدام کنند.
لزوم فاصله گرفتن از روش های سنتی کشاورزی
مدیر بازرگانی شرکت هوشمندگران جرگه ایرانیان از فعالان اقتصادی در حوزه تولید ماشین آلات کشاورزی با بیان اینکه باید در صنعت وسیع کشاورزی از فعالیت سنتی فاصله گرفته و از علوم و توان مهندسان و متخصصان برای ارتقای راندمان استفاده کنیم، گفت: در چرخه تولید ادوات کشاورزی، بسیاری از دستگاه‌ها مورد نیاز در کشور توسط مهندسین ایرانی طراحی و تولید شده و تنها بخش کمی از قطعات الکترونیکی از خارج وارد می‌شود که امکان تولید آنها در کشور وجود ندارد و یا مقرون به صرفه نیست.
ناصر اریس قیمت نمونه‌های خارجی را سه برابر گران‌تر از ادوات تولید داخل عنوان کرد و افزود: تحریم‌ها سبب شده تا بسیاری از این دستگاه‌ها به کشورمان وارد نشود و همین موضوع عاملی بر بومی سازی علوم مهندسی در برخی حوزه‌ها شده است.
تحریم‌ها فرصتی مغتنم برای مهندسی معکوس
مدیرعامل شرکت ایمن‌گستر سوکماد که در زمینه تولید ادوات کشاورزی فعالیت می‌کند، عدم ارائه خدمات شرکت‌های خارجی به بهانه تحریم‌ها را فرصتی مغتنم برای مهندسی معکوس و معرفی دستگاه‌های با کیفیت تولید داخل عنوان کرد و یادآور شد: دستگاه‌های اروپایی و یا نمونه‌های خارجی با مشکلاتی در زمینه گارانتی، پشتیبانی و کمبود قطعات مواجه هستند و قیمت آنها سه تا چهار برابر محصولات تولید داخل است.
سعید حبیبی‌نژاد با تأکید بر اینکه بیشترین قطعات مورد استفاده در تولید دستگاه‌های شرکت در داخل کشور تولید شده و فقط بخش بسیار کوچکی از قطعات وارد می‌شود، تصریح کرد: حرکت به سمت مکانیزاسیون از اولویت‌های صنعت کشاورزی است و شرکت در اقدامی ابتکاری اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی با هدف هوشمندسازی و جلوگیری از اتلاف انرژی در شهرهای مختلف استان می‌کند.
استفاده از روش‌های مهندسی در توسعه صنعت کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان پیش تر بالاترین ضریب مکانیزاسیون در بخش کشاورزی کشور را مختص گلستان عنوان کرد و افزود: روش‌های مهندسی بدون خاک‌ورزی، خاک‌ورزی حفاظتی و کشت مستقیم از مدل‌هایی است که می تواند در افزایش محصول، کاهش مصرف انرژی، حفظ رطوبت خاک و کاهش استفاده از منابع آب‌های زیر زمینی کمک کند.
محمد برزعلی برنامه‌های حوزه مکانیزاسیون بخش کشاورزی استان گلستان را گسترده دانست و افزود: پس از تأمین اعتبار حوزه نوسازی ادوات کشاورزی گلستان، بخشی از ناوگان ادوات کشاورزی استان را بازسازی کنیم.
برزعلی با اشاره به اینکه در تأسیس مراکز خصوصی مکانیزاسیون استان، در نیمه نخست سال دو مرکز مکانیزاسیون بزرگ توسط بخش خصوصی راه اندازی شده است، خاطر نشان کرد: سازمان جهاد کشاورزی گلستان در حوزه «آبیاری» از ۲۴۰ هزار هکتاری که می‌توانست به نحوی در آنها از ادوات و سامانه‌های نوین آبیاری استفاده کند، از سال ۱۳۶۹ تاکنون ۷۲ هزار هکتار از اراضی استان را زیر پوشش این سامانه ها برده و بزرگترین پروژه منحصر بفرد آبیاری بخش تعاونی استان در روستاهای وحدت و رسالت واقع شده که حدود ۴ هزار هکتار ار اراضی این منطقه را تحت پوشش قرار داده است.
انتهای پیام
نظرات