حجت‌الاسلام ‌و المسلمین جواد جعفری کارشناس مسائل دینی، در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: دوران پس از رحلت نبی گرامی اسلام از جمله‌ دوران غبارآلود و فتنه انگیزی بود، از این جهت که کسانی که می خواستند مسیر خلافت را تغییر و آن را غصب کنند نیاز داشتند به اینکه مسائل را پیچیده کنند تا اکثریت جامعه متوجه نشوند چه اتفاقاتی در حال انجام است، بنابراین قرائت‌های مختلف و کارهایی عجیبی را انجام می‌دادند تا اذهان عامه مردم را پرت و مختل کنند لذا این نیاز وجود داشت که برای روشنگری این مسائل طی سخنرانی‌هایی مطالبی بیان شود.

این کارشناس مسائل دینی ادامه داد: در دروان ۲۵ سکوت حضرت امیر المؤمنین(ع) امام به دلیل محدودیت و شرایط سیاسی و اجتماعی آن دوران امکان صحبت با عموم مردم جامعه را نداشتند اما اوج جهاد تبیین و بیان آنچه که در دوران سکوت حضرت رخ داده را در دوران حکومت ایشان می‌بینیم.

جعفری تأکید کرد: یکی از بهترین جلوه‌های تبیین این است که حضرت علی (ع) به کاتب مخصوص خودشان فرمودند ده نفر از اصحاب مورد اطمینان را دعوت کنید که من در حضور این افراد نکاتی را بگوییم که آن‌ها را ثبت کنید و بعد این مطالب در اجتماع مردم بعد از هر نماز جمعه با حضور این ده نفر خوانده شود با این هدف که مردم بدانند این سخنان واقعا از طرف حضرت نقل شده است چرا که این اصحاب شهادت می‌دهند که در زمان نقل فرمایشات امام در محضر ایشان بودند.

وی با بیان اینکه این اقدام امام علی (ع) یکی از نمونه های تبیینی است که حضرت برای رفع شبهات انجام دادند، اظهار کرد: جالب این است که امام خودشان این ده نفر از اصحاب را که عموم مردم جامعه به صداقت و راستگویی آن‌ها یقین داشتند تعیین کردند و در جمع آن‌ها اتفاقاتی که بعد از رحلت پیامبر رخ داده بود را به تفصیل بیان کردند این نامه که تبیین بسیار جالبی در خصوص همه اتفاقات رخ داده در دوران سکوت حضرت امیر المؤمنین(ع) بوده در کتاب الغارات ابن ثقفی آمده است.

جعفری افزود: همچنین حضرت سخنرانی‌های مفصلی دارند که یکی از آن‌ها در جلد هشتم کتاب کافی آمده است و در آن امیرالمؤمنین علی (ع) توضیح می‌دهند که چرا برخی انحرافاتی که در جامعه رخ داده بود را نتوانستند تغییر دهند و جالب است که حضرت علی (ع) موارد متعددی را برای مردم می شمارند و چرایی عدم اصلاح آن امور را برای مردم تبیین می‌کنند.

نامه‌های امیر المؤمنین در نهج البلاغه از مصادیق جهاد تبیین است

این کارشناس مسائل دینی یادآور شد: نمونه‌های دیگری از جهاد تبیین توسط حضرت علی (ع) نامه‌هایی است که امام برای افراد مختلف مانند معاویه می نگاشتند و در آن‌ها تبییین می‌کردند که این افراد چه شخصیتی دارند با چه هدفی به دنبال جنگ و تفرقه در امت هستند بنابراین بخش زیادی از نهج البلاغه و احادیثی که از مکتوبات امیرالمؤمنین علی (ع) در دست داریم نشانه‌های بسیار بارزی از جهاد تبیین و روشنگری وقایع برای مردم است که فریب نخورند.

جعفری ابراز کرد: امام علی (ع) در جنگ‌ها نیز تا جایی که امکان داشت به تبیین و روشنگری می پرداختند در جنگ جمل می‌بینیم که امام آغازگر جنگ نیستند و چند نفر از افرادی که مقبول قوم هستند را می‌فرستند تا قرآن را دست بگیرند و مردم را به آرامش دعوت کنند و نیت کسانی که آغازگر این جنگ هستند را بیان کنند که دشمن هم با شهادت رساندن این فرد پاسخ تبیین امام را می دهد لذا وقتی امام می بینند که تبیین و روشنگری اثر ندارد و این افراد پذیرای این سخنان نیستند دستور جنگ را صادر می‌کنند.

وی عنوان کرد: در جنگ نهروان حضرت می‌دانند که بسیاری از خوارج ناآگاه هستند لذا در اجتماع ۱۲ هزار نفری خوارج حضرت با آن‌ها صحبت می کنند و زمانی به آن‌ها می دهند که فکر کنند و همین تبیین و زمانی برای اندیشیدن باعث می‌شود هشت هزار نفر متقاعد شوند و برگردند و امام جنگ نهروان را با چهارهزار نفر باقی مانده انجام می‌دهند.

این کارشناس مسائل دینی اجرای عدالت، احیای سنت‌های تغییر یافته اسلامی، رفع بدعت‌ها و کج‌روی‌ها از جامعه، القا اسلام ناب محمدی را از ویژگی های بارز حکومت حضرت علی (ع) معرفی کرد و گفت: متأسفانه سیره حکومتی حضرت را به صورتی بیان می کنیم که انگار امیر المؤمنین توانستند به تمام اهداف عدالت طلبانه شان برسند و تمام ظلم ها را کنار بزنند در حالی که در خطبه‌ای که از حضرت امیر در جلد هشتم کافی نقل شده است امام موارد متعددی را می شمارند که نمی توانند آن ها را تغییر دهند چرا که در مردم استعداد و توان پذیرفتن این اصلاحات وجود ندارد.

باید در جامعه پذیرش برای اصلاح وجود داشته باشد

وی با تأکید بر این که امام علی (ع) همواره بر پایه عدالت و پرهیز از ظلم رفتار می‌کردند ادامه داد: امیر المؤمنین(ع) سعی فراوانی برای اجرای عدالت کرد اما هرگز به این معنا نیست که فکر کنیم در دروان حضرت تمام امور عادلانه انجام شد و ظلمی انجام نمی گرفت چرا که یکسری از کج روی هایی که به بدعت تبدیل شده بودند و ظلم نسبت به مردم بود را نتوانستند اصلاح کنند.

جعفری ادامه داد: روشن ترین آن مسئله فدک بود به این معنا زمانی که حضرت به حکومت رسیدند هم نتوانستند فدک را بگیرند و به وارثان حضرت زهرا بدهند به دلیل اینکه حضرت خودشان مطرح می کنند جامعه این ظرفیت را نداشت و اگر دست به تغییری در فدک می‌زدند جامعه این تلقی را می کرد که حضرت به دنبال مادیات است لذا حضرت از خیر فدک گذشتند.

این کارشناس مسائل دینی تأکید کرد: اگر چه برای اجرای عدالت و هر اقدام اصلاحی در جامعه باید حاکم آن جامعه عدالت پیشه و انسانی محکم باشد اما این که تا چه میزان در جامعه پذیرش برای اصلاح وجود دارد و مردم کشش اجرای عدالت را دارند یک مسئله مهم است، که حتی حضرت علی(ع) هم به دلیل نبود این پذیرش در جامعه نتواستند به حدی که می خواستند عدالت را اجرا کنند.

جعفری در پایان ابرازکرد: جامعه ما به خاطر فتنه انگیزی‌های استکبار رسانه‌ای نیاز شدیدی به تبیین و روشنگری دارد تا به این دروغ‌ها و خلاف واقع هایی که در این جنگ رسانه‌ای به جامعه القا می شود پاسخ دهیم و امیدوارم تلاش رسانه‌های داخلی برای روشن کردن جامعه موثر واقع شود.

انتهای پیام