در گذشته نه چندان دور، ۴۰۰ واحد در این صنف مشغول به کار بودهاند و فعالیت آنها چرخه اقتصادی مناسبی را خلق میکرد، اما در سالهای اخیر، وضعیت این صنعت رو به وخامت نهاده و هر از چندگاهی شاهد تعطیلی یکی از این واحدها هستیم و حالا گفته می شود که تنها حدود ۳۰ واحد فعال این رشته در محلات وجود دارد و تعدادی از واحدها نیز علیرغم زیانده بودن، همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند، از آنچه صنعتگران و مسئولان می گویند اینگونه بر می آید که این صنعت هم همچون بسیاری صنایع، تاوان کم کاری و غفلت را می دهد، هم از سوی صنعتگران و هم از سوی مسئولان! غفلتی که حالا همه آنها را غافلگیر کرده است.
به گفته بافندگان، کار بافت معمولا در نیمه اول سال صورت میگیرد و با آغاز ششماهه دوم، باید منتظر خریداران باشند، اما بررسی های میدانی نشان می دهد که بسیاری از تریکوبافی ها تعطیلند و این چراغ های خاموش، بیانگر وضعیت نامطلوب کسب و کار آنهاست.
نقد می خریم، نسیه می فروشیم!
"محسن" یکی از فعالان این صنعت گفت: در تهیه مواد اولیه با مشکلات زیادی مواجه هستیم. خریدمان نقدی و فروش، اقساطی یا نسیه است و با توجه به اینکه باید تمام مواد اولیه مصرفی یک سال خود را به صورت یکجا تهیه کنیم، این مسئله دست ما را در بسیاری از جاها می بندد. قیمت مواد اولیه سال به سال افزایش پیدا میکند و افزایش قیمت دلار نیز بر آن تاثیر میگذارد، اما امکان فروش محصول، متناسب با افزایش قیمت مواد اولیه را نداریم.
صنعت اجاره نشین/از زمین خبری نشد
وی افزود: اکثر فعالان این صنعت اجارهنشین هستند. چندی پیش بحث واگذاری زمین برای تجمیع بافندگان مطرح شد و عدهای هم ثبت نام کردند، اما سرنوشت این اقدام نامشخص است. مکانهای مختلفی نیز پیشنهاد شد، اما به نتیجه نرسید، البته تعدادی از تریکوبافان هم با این مسئله(تجمیع در یک مکان) مخالف بودند.
ورودی، صفر و خروجی، زیاد
وی با بیان اینکه مشکلات موجود باعث شده ورودی این صنعت صفر و خروجی آن زیاد باشد، گفت: بیشتر کسانی که این صنعت را رها می کنند، به سمت مشاغلی مانند رانندگی آژانس یا تاکسی میروند.
وی ادامه داد: تغییرات آب و هوایی و گرمتر شدن نسبی فصول سرد باعث شده است که گرایش به سمت لباس های بافت کاهش پیدا کند و تغییر سلیقه جامعه نیز مزید بر علت شده است. مشتریان بیشتر به سمت محصولات دورس(نوعی پارچه نسبتا ضخیم و بافته شده با ماشین های گرد بافت) تمایل پیدا کرده اند.
توقف ۹ ماهه تولید/پارچه هم نمیتوانیم تولید کنیم
محسن اظهار کرد: حدود ۹ ماه است که به دلیل رکود بازار تولید نداشته ام. برخی بزرگان این صنعت نیز که سابقه فعالیت چند دههای در این عرصه داشته و برند خود را دارند، نیز تولید را تعطیل کرده اند.
وی که می گوید بیش از سه سال است علیرغم زیاندهی کسب و کارش همچنان در این رشته فعال است، افزود: از توان مالی لازم برای خرید دستگاههای مورد نیاز بافت پارچه نیز برخوردار نیستیم تا در زمان تعطیلی خط تولید اصلی یا در کنار آنها کار بافت پارچه را انجام دهیم.
وی نبود یکدستی و اتحاد را یکی دیگر از مشکلات صنعت تریکو برشمرد و گفت: برخی همکاران اجازه نمیدهند که مشتریان سراغ دیگر همکاران هم بروند.
محسن در ارتباط با تابلوی «تکفروشی نداریم» که در اکثر تولیدیها مشاهده میشود، اظهار کرد: با توجه به نوع رنگ و سایز تولیدی هر واحد که معمولا محدود است، تکفروشی مشکلزا خواهد بود، زیرا رنگها و مدلهای جذابتر به فروش می رسند و اقلام ضعیفتر باقی میمانند که مشکلات را دوچندان خواهد کرد.
جای خالی تکنولوژی روز/برخی تریکوبافان به تولید رویه کفش وارد شدهاند
وی با اشاره به بهروز نبودن تکنولوژی صنعت تریکو در محلات گفت: اکثر دستگاههای موجود در محلات بیش از ۳۰ سال قدمت دارند. اگر سازمانی از ما حمایت کند تا بتوانیم دستگاههای خود را بهروز کنیم و بافت را به صورت ریزتر انجام دهیم، میتوانیم محصول خود را مطابق خواسته بازار تولید کنیم. به عنوان مثال برخی از واحدهای صنعتی در تهران با استفاده از دستگاههای بهروز به تولید رویه کفش پرداختهاند که با این کار توانستهاند سود مناسبی به دست بیاورند.
باز هم نرخ دستوری دلار/آب و هوا هم یاری نمیکند
"رضا" یکی از صنعتگران با سابقه تریکو نیز، مشکلات این صنعت در محلات را ناشی از معضلات اقتصادی کشور و پایین نگه داشتن دستوری نرخ دلار دانست و با بیان اینکه پرونده بافندگی بسته شده، گفت: برندی که من تولید می کنم در کل کشور شناخته شده است، اما محصولات جایگزین، توان رقابت را از ما گرفته اند. از طرفی تغییرات آب و هوایی و وجود تجهیزات گرمایشی در منازل، تمایل به سمت محصولات بافت را کاهش داده است و از ۴۵۰ واحد فعال تریکو در روزهای نه چندان دور، امروز به ۳۰ الی ۴۰ واحد رسیده ایم که از همین تعداد هم برخی صرفا باز هستند ولی فعالیت ندارند.
وی اظهار کرد: ۳۵ سال است که در حوزه بافندگی فعالیت می کنم و هیچگاه دستگاهم را غیرفعال نکرده بودم، اما در چند سال اخیر مجبور به این کار شدهام.
تسهیلات کم و گرانی که عادلانه توزیع نمیشوند
وی با بیان اینکه این صنف از هرگونه کمک دولتی محروم است، افزود: اگر واگذاری زمین انجام میشد، میتوانستیم شاهد رونق این صنعت باشیم، اما پیگیریهای چندین ساله من در این خصوص جواب نداد، از طرفی با توجه به افزایش قیمت زمین و ساختوساز، در حال حاضر کسی قدرت خرید زمین یا ساخت بنا را ندارد.
رضا گفت: بخشی از درخواستهای ما در مورد زمین، مربوط به افزایش درصد بنای مفید ساختمان نسبت به زمین و کاهش تعداد پارکینگهای قانونی مورد تایید شهرداری بود که با آنها موافقت نشد.
وی در مورد تسهیلات حمایتی افزود: در گذشته، سود بازپرداخت تسهیلات برای بخش تولید بسیار کم بود، اما اکنون در این رابطه تفاوتی با دیگران نداریم، همچنین تسهیلاتی که برای اصناف مختلف اختصاص مییافت، به صورت هدفمند و عادلانه توزیع میشد، اما اکنون تسهیلات به شدت کم شده و به درستی هم توزیع نمیشود.
رضا اظهار کرد: طی این سالها، در جلسات بسیاری حضور پیدا کردم و مشکلات را مطرح کردم. حتی استاندار و نماینده وزارت صمت نیز در بین تولیدکنندگان حضور پیدا کردند، اما خروجی چشمگیری نداشت. وقتی یک زمین ساده در اختیار ما قرار داده نمیشود، انتظار دریافت ارز دولتی برای تهیه مواد اولیه نیز کاملا بیهوده است.
وی با اشاره به مشاهدات خود از بازارهای خارجی گفت: در خارج از کشور، بافت درشتی که در محلات تولید می شود، خریدار زیادی ندارد، زیرا دستگاههای جدید، بافت را به صورت ریز انجام میدهند و نبود چنین دستگاههایی در کشور، توان رقابت با محصولات خارجی را از ما گرفته است. کیفیت مواد اولیه نیز بسیار پایین است و حق انتخاب زیادی نداریم.
دست هایی که نمی گذارد تریکو پا بگیرد
وی با اشاره به وجود مافیا در بخشهای مختلف گفت: دستهایی در کار است که نگذارد این صنعت در شهر و کشور پا بگیرد. نقدینگی موجود در بازار، قیمت دلار را تعیین میکند و پایین نگه داشته شدن دستوری قیمت دلار باعث شده است کسانی که کار قاچاق پوشاک را انجام میدهند، محصولات قاچاق وارداتی با کیفیت مشابه ما را با قیمت پایینتر عرضه کنند و عملا توان رقابت از ما گرفته میشود. البته از طرفی اگر بازار رقابتی نباشد، برخی تولیدکنندگان با ارائه قیمت کاذب بازار را مختل میکنند. عدم وجود توازن در این دو مسئله، مشکلاتی را ایجاد می کند که دود آن به چشم تولیدکننده داخلی و مصرف کننده خواهد رفت.
وی در مورد کیفیت محصولات گفت: حتی اگر محصولات با کیفیت بسیار بالا تولید کنیم، اولا قیمت محصول بالاتر خواهد رفت و با توجه به شرایط موجود، قدرت خرید برای مردم وجود ندارد، دوما در شرایط موجود نمیتوانیم تامینکننده سلیقه بازار در سال آینده باشیم زیرا درخواست بازار و مخاطبان به سرعت تغییر میکند به همین خاطر همکاران ما در تهران بیشتر به سمت بافت پارچه حرکت کردند.
وی خاطرنشان کرد: در مورد ابزار و یراق پوشاک تولیدی هم با مشکل مواجه هستیم به عنوان مثال یک دستگیره ساده کیف در کشور تولید نمیشود و مجبور شدم از چین وارد کنم.
رضا با بیان اینکه مشکلات صنعت تریکو بخشی از مشکلات اقتصاد بیمار ایران است، گفت: ناآرامیهای اخیر به این رکود کمک کرده و عرضهکننده نهایی محصول به خاطر هزینهای که برای خرید انجام داده در برخی موارد مجبور است به خاطر حفظ سرمایه، واحد صنفی خود را تعطیل کند که این مسئله باعث توقف فروش شده و چرخش پول را در اقتصاد پوشاک با اختلال مواجه میکند که دود آن به چشم تولیدکننده نیز میرود.
وی گفت: افراد بسیاری برای تهیه خبر و گزارش از این صنف مراجعه کردند اما نتیجهبخش نبوده و مطمئن هستم آن کسی که باید صدای ما را بشنود حتی تیتر خبری که تهیه میشود، را هم نمی خواند.
ایرانیها رونقبخش بازار پوشاک "وان"
وی با اشاره به وضعیت شهر "وان" به عنوان نزدیکترین شهر ترکیه به ایران، گفت: اکثر هتلهای این شهر توسط ایرانیها رزرو شده است. افراد به همراه خانواده به آنجا مسافرت کرده، تفریح خود را انجام می دهند و پوشاک کل سال خانواده را با قیمتی بسیار کمتر از ایران تهیه میکنند که این اقدام ناشی از کاهش ارزش پول ملی ترکیه است.
رضا با تاکید بر اینکه زمانی یک صنعت در کشور رشد می کند که فعالیت در آن به شکل رقابتی بوده و هیچ کس از رانت استفاده نکند، گفت: در ارتباط با صادرات، حتی در صورت برابری کیفیت و قیمت با ترکیه، توان رقابت با این کشور را نداریم زیرا نمیتوانیم امکانات و زیرساختهای میزبانی از خریداران خارجی را در کشور فراهم کنیم.
وی با اشاره به تسهیل صادرات توسط کشور ترکیه برای تولیدکنندگانش گفت: ترکیه با حذف تشریفات دست و پاگیر، این فرآیند را به سرعت انجام میدهد. به طوری که در بسیاری از موارد، جنس خریداری شده زودتر از خریدار به مقصد میرسد.
اقلام وارداتی قاچاق هم از فیلتر "نیما" عبور می کنند؟
وی افزود: واردات نیز با مشکلات بسیاری مواجه است، به عنوان مثال ارز مورد نیاز واردات باید از طریق سامانه نیما تامین شود، اما این سوال وجود دارد که بارهایی که با کشتی وارد میشوند و معمولا به صورت قاچاق هستند، از فیلتر نیما عبور می کنند یا نه؟ این همان چیزی است که مانع رونق تریکو شده است.
"مهدی" که بیش از ۱۰ سال سابقه فعالیت در این حرفه را دارد، از زاویه دیگر به موضوع پرداخت.
معضل تنوع پایین نخ تولیدی در ایران/باید به ساز کارخانههای نخ برقصیم
وی گفت: شروع کار ما با تهیه مواد اولیه مانند نخ انجام میشود. مجبوریم نخ را از سه یا چهار کارخانه موجود در کشور تهیه کنیم که تنوع تولید ندارند و به ناچار تولید را با همان مواد اولیه ای که آنها عرضه می کنند انجام میدهیم و در این بخش قدرت رقابت با محصولات وارداتی را از دست میدهیم.
وی افزود: در کشورهایی نظیر ترکیه به دلیل تنوع نخ موجود در بازار، دست تولیدکننده برای تولید در رنگ و جنسهای مختلف باز است ولی به دلیل رقابتی نبودن نخ تولید داخل و نبود توان مالی واردات، مجبوریم تمام شرایط فروش کارخانجات تولید نخ را بپذیریم.
توان واردات سوزن هم وجود ندارد!
وی با اشاره به تکنولوژی و ماشینآلات مورد استفاده در صنعت تریکو گفت: دستگاههای موجود تماما خارجی بوده و هیچ کدام از قطعات آنها حتی سوزن نیز در داخل تولید نمیشود و متاسفانه صنف بافندگان به قدری ضعیف شده که شرکت واردکننده سوزن هم به دلیل نبود صرفه اقتصادی، تمایلی به واردات ندارد.
مهدی ادامه داد: در صورت بروز کوچکترین مشکل برای دستگاهها، با سختی مواجه میشویم و وقتی تعداد ماشینهای فعال کاهش پیدا میکند، تعمیرکاران اینگونه دستگاه ها نیز به دلیل عدم وجود صرفه اقتصادی این عرصه را رها میکنند و ممکن است به خاطر یک نقص فنی کوچک، خط تولید چند روز معطل بماند.
بعد از مشکلات تولید، مشکلات فروش آغاز میشود
وی افزود: وقتی علیرغم تمام مشکلات، از مرحله خرید مواد اولیه و تولید عبور کردیم، مشکلات فروش آغاز میشود، جایی که قیمت محصول خارجی مشابه از آنچه ما عرضه می کنیم کمتر است و دلیل این امر تنوع موجود در کیفیت، جنس و رنگ و نخ محصولات خارجی است که ما از آن محرومیم، البته امروزه چین، ترکیه را هم پشت سر گذاشته و محصولات اختصاصی هر کشور را تولید میکند.
وی با اشاره به عدم وجود حمایتهای دولتی گفت: اگر نخ با تنوع و کیفیت مطلوب در دسترس باشد، ابزار تولید در اختیار ما قرار گیرد و تسهیلات مناسب به ما تعلق بگیرد، میتوانیم تولید خوبی داشته باشیم. تقاضای بازار داخلی به قدری وسیع است که تولیدکنندگان داخل تنها توان تامین حداکثر ۱۰ درصد نیاز بازار را دارند، بر این اساس تولیدکنندگان داخلی نباید با مشکل فروش مواجه باشند.
وی با تکذیب بهروز نبودن طرحهای تولیدی گفت: بخشی از تولید ما بر اساس سفارش مشتری صورت میگیرد که مشتری نیز بر اساس درخواست بازار این طرحها را ارائه میکند. در واقع عدم رونق این صنعت را نمیتوان به روزآمد نبودن مدلهای تولیدی مرتبط دانست زیرا با توجه به آب و هوای متنوع کشور، بافت ضخیم و ظریف مشتریان خاص خود را دارند، اما به دلیل قدیمی بودن تکنولوژی، امکان پیادهسازی دقیق یک طرح روی کار وجود ندارد و ممکن است محصول تولید شده با طرح درخواستی تفاوت زیادی پیدا کند.
اتحادیه تریکوبافان، مستقل نیست
وی در ارتباط با اتحادیه صنف تریکوبافان گفت: اکنون اتحادیه ما با اتحادیه پوشاک، طلافروشی، لوازم آرایشی و ... مشترک است. زمانی که اتحادیه مستقل داشتیم، صنف قویتری بودیم. در واقع صنعت تریکوبافی خود به خود در حال تضعیف هست ولی از برخی جهات نیز برای تضعیف این صنف فشارهایی وجود دارد که به نابودی ما کمک میکند. در بحث واگذاری زمین برای واحدهای تریکوباف، تنها ثبتنام انجام گرفته و پس از آن شاهد اتفاق دیگری نبودیم.
وی افزود: اعلام شد که اولویت واگذاری زمین با شغلهای مزاحم است و بافندگان در اولویت قرار ندارند. این توقع وجود دارد که یک محل جدا خارج از شهرک اصنافی که برای شغلهایی مانند مکانیکی، صافکاری، جوشکاری و نجاری اختصاص یافته است، برای ما در نظر گرفته شود.
بر اساس این گزارش، روزگار تریکوبافان محلات همیشه همینقدر نامطلوب نبوده، بسیاری از آنها دوران های رونق و درآمدهای بالا را هم تجربه کرده اند، اما متاسفانه رویکرد آینده نگرانه به تولید نداشته و تلاشی برای پیش بینی آینده بازار و تغییر سلیقه مشتریان و لزوم بروزرسانی دستگاه ها برای تولیدات جدید بازارپسند نکرده اند و همین مسئله باعث شده است که حالا از بازار عقب بمانند یا عطای تریکوبافی را به لقای هزینه های سنگین و بازار کساد ببخشند.
نکته مهم اینجاست که قیمت دستگاه های جدید طی چند سال اخیر چندین برابر شده و تغییر خط تولید قطعا امروز برای فعالان این صنف ممکن نیست و اگر قرار بود تغییر اتفاق بیفتد باید در همان سال های رونق انجام می شد.
از طرفی برخی از فعالان این صنف نیز درآمدهای بالای دوران رونق را به جای سرمایه گذاری برای توسعه واحد تولیدی، در اموری همچون ساخت و ساز هزینه کرده اند!
البته "علی" یکی از فعالان این صنف چندان با آنچه گفته شد موافق نیست.
تغییر ناگهانی سلیقه مشتریان/غافلگیر شدیم
"علی" یکی دیگر از فعالان صنف تریکو در ارتباط با عدم پیش بینی شرایط فعلی و عدم بهروزرسانی دستگاههای بافت که به رکود بازار منجر شده گفت: زمانی که محصولات ما مشتری خود را دارد و بازار نیز محصولات را به راحتی میپذیرد، چه نیازی به تغییر دستگاه با هزینه سنگین وجود دارد. از طرفی دستگاههای جدید کاملا با دستگاههای موجود تفاوت دارد و تا سازگاری کارگران با دستگاههای جدید و آموزش روش کار با آنها، مدت زمان زیادی سپری خواهد شد و مستلزم تعطیلی خط تولید است که اینکار ضرر هنگفتی را به تولیدکنندگان وارد میکرد. در ضمن، در چند سال اخیر سلیقه مشتریان به طور ناگهانی تغییر کرد و باعث غافلگیری ما شد.
وی در ارتباط با ورود برخی فعالان تریکو به بازار ساخت و ساز مسکن گفت: زمانی که سود خوبی از تولید نصیب فرد میشود، لازم است که این پول را در جای مطمئنی سرمایه گذاری کند. این قضیه تنها مربوط به همکاران ما نیست و بسیاری از اصناف و افراد پس از اینکه سود و اندوخته مناسب به دست آوردند وارد این عرصه میشوند. البته در صنف ما اینها بسیار محدود هستند چون کارگاه اکثر همکاران ما اجارهای است و توان ورود به حوزه ساخت و ساز را ندارند.
ریسندگی و بافندگی چرخه شغلی پر کاربری است
فعالان تریکو علاوه بر آنچه ذکر شد، موانع دیگری را نیز بر سر راه خود عنوان کردند، یکی از آنها میگوید: کار ما با حمل و نقل درون شهری و برون شهری، کارخانجات گونیبافی و چاپ، کارخانجات رنگ سازی، کارخانجات تولید نخ و پتروشیمی مرتبط است. ریسندگی و بافندگی چرخه شغلی پر کاربری است. شهرداری و فرمانداری باید کار ما را تبلیغ و معرفی کنند. نبود تبلیغات باعث شده است که حتی شهرهای همجوار نیز محصولات ما را با واسطه از بازار تهران تهیه کنند، اگر به تریکو توجه توجه میشد میتوانست در کنار گل، سنگ و حلوای محلات به برند تبدیل شود. زمانی که مسئولی به شهر سفر میکند، گل و حلوا را به عنوان سوغات به وی میدهند، اگر یک بار هم محصولات ما را به عنوان هدیه در نظر بگیرند، قطعا در معرفی ما موثر خواهد بود.
صنعت پاک
تریکوبافان، این صنعت را پاک میدانند و اظهار میکنند: ما برخلاف صنایع دیگر، پاک هستیم. نه تولید ریزگرد و آلودگی دیگری داریم و نه به مناظر شهری و طبیعت آسیب میرسانیم، اما برخی صنایع که تولیدی نبوده و تنها کار فرآوری را انجام میدهند و با آلوده کردن هوا، به مردم آسیب میرسانند، کانون توجه مسئولین هستند.
آنها در ارتباط با ورود صنعتگران تریکو به سایر فعالیتهای اقتصادی گفتند: همین عدم حمایتها موجب میشود که کسی به این عرصه وارد نشود. ورود برخی از همکاران ما به عرصههایی مانند ساخت و ساز و کارخانجات سنگبری به دلیل نبود آینده روشن در این صنعت بوده و از آنجا که افراد موظف هستند آینده خود و خانواده خود را تامین کنند، به این سمت میروند. از طرفی با سرمایهگذاری در مسکن مطمئن هستند که ارزش افزوده مناسبی برای آنها خلق میشود، در حالی که چشمانداز روشنی در کار تریکو وجود ندارد تا سرمایه خود را در تریکو صرف کنند.
تریکوبافان در مورد اتحادیه خود نظرات جالبی دارند، آنها بیان کردند: انحلال اتحادیه مستقل ما به خاطر دلسردی همکاران و نتیجه نگرفتن از جلسات متعدد برای پیگیری امور بود. یکی از مشکلات ما این است که باید برای پوشاک سال آینده مردم برنامهریزی کنیم. وقتی حمایت مناسبی از ما صورت نمیگیرد، انگیزهای برای فکر و خلاقیت نداریم و به همین دلیل بازار را از دست میدهیم.
فعالان این صنف در ارتباط با وام تبصره ۱۸ وزارت صمت، اظهار بیاطلاعی کردند و در ارتباط با وام ۵۰ میلیون تومانی بنیاد برکت اعلام کردند: این مبلغ به هیچ وجه پاسخگوی نیاز ما نیست و دردی از ما درمان نمیکند زیرا چرخه تولید تا فروش محصول و دریافت پول فرآیندی ۱۵ ماهه است. به همین دلیل این مبلغ مناسب ما نیست و در مجموع، ایجاد بازار فروش بسیار مهمتر از پرداخت وام است.
تعداد زیادی از تریکوبافان فضای فعالیت را یک مشکل اساسی دانسته و میگویند: بخشی از وسایل ما در کارگاه، بخشی در مغازه، بخشی در پارکینگ خانه و بخشی در جاهای دیگر است. مجبوریم به طور مداوم بین اینها تردد کنیم. اگر فضایی مانند شهرک در اختیار ما قرار بگیرد که همه کارها به صورت متمرکز انجام شود، تولید بهتری صورت میگیرد. ما به یک شهرک مستقل نیاز داریم و صنف ما نه آلاینده و نه پر سر و صداست که در کنار اصناف مزاحم قرار بگیرد. فلسفه تخصیص یک فضا برای شهرک اصناف در ابتدای شهر هم این بود که به شکل ویترین برای شهر عمل کنیم تا مسافران ما را ببینند.
پاساژ قائم متروپل بعدی نشود
آنها برخی فضاهای فعالیت خود را خطرناک دانسته و میگویند: پاساژ قائم که تعدادی از همکاران ما در آنجا مشغول فعالیت هستند، بیش از ۴۰ سال قدمت دارد و کاملا فرسوده شده است اما ۳ یا ۴ چرخ بافت که هر کدام بیش از ۲ تن وزن دارند، در آنجا قرار دارند و هر لحظه امکان ریزش این بنا وجود دارد چراکه در هنگام فعالیت دستگاهها، لرزش بنا به خوبی حس میشود، از طرفی احداث کارخانه تولید نخ یک ضرورت در شهر ماست تا چرخه تولید ما کامل شود و بسیاری از هزینههای حمل و نقل ما کاهش یابد.
به گزارش ایسنا، نقطه مشترک مشکلات مطرح شده از سوی فعالان صنعت تریکو عدم برخورداری از حمایت دولتی برای تامین سرمایه در گردش است که بروزآوری خط تولید را با مشکل مواجه کرده است.
بنا به گفته تولیدکنندگان، دستگاههای بهروز را میتوان با هزینهای در حدود ۵۰۰ میلیون تومان تهیه کرد که با توجه به تعداد فعالان این صنف، میتوان با رایزنی مناسب، اعتبار مناسبی برای این بخش در نظر گرفت تا به حفظ اشتغال موجود کمک شده و با ایجاد رونق در این صنعت، شاهد رونق اقتصاد شهر نیز باشیم.
انحلال اتحادیه مستقل
مشکل بعدی که عموم فعالان این صنف بدان اشاره می کنند، بلاتکلیفی در واگذاری زمین برای تجمیع واحدهای تولیدی است که برای پیگیری مسئله با رئیس اتحادیه صنف پوشاک به گفت و گو نشستیم.
داوود رضایی در ارتباط با ادغام صنف بافندگان با صنف پوشاک گفت: بر اساس قانون نظام صنفی، هر اتحادیه میتواند دو دوره انتخابات برگزار کند. انتخابات دوره اول با حضور پنجاه بعلاوه یک نفر از فعالان آن صنف و در دور دوم ۲۵ درصد به علاوه یک نفر از فعالان صورت میگیرد. فعالان صنعت تریکو تا سال ۹۵ اتحادیه مستقل داشتند اما این اتحادیه در زمان ثبت نام و تشکیل هیئت مدیره به دلیل درگیری داخلی بین فعالان صنف، منحل شد و عدم شرکت در انتخابات و از دست دادن فرصت دو دورهای، شرایط موجود را برای آنها رقم زد.
داستان زمین
وی گفت: در ارتباط با شهرک اصناف، چند جلسه با فرمانداران مختلف برگزار شد. در سال ۹۸ در زمان آقای قمری فرماندار اسبق محلات، وعدهای از جانب وی در ارتباط با واگذاری زمینی در کنار اتحادیه کامیونداران محلات به بافندگان داده شد که زمین مذکور در مالکیت اداره راه و شهرسازی هم نبود.
رضایی گفت: زمین وعده داده شده، دو قواره به مجموع مساحت ۱۴ هزار متر مربع بود. آنزمان جلسهای با حضور شهردار، نماینده فرماندار و "اصغر محمدی" به نمایندگی از صنف کشبافان تشکیل شد. پس از اظهار نظر مهندسی، ۳۲ قطعه زمین ۲۵۰ متری تعیین شد که این مسئله مخالفت بنده را به همراه داشت زیرا تعداد زمینهای تعیینشده با تعداد متقاضیان یا فعالان صنف همخوان نبود و متراژ قطعههای تعیین شده و چهارگوش نبودن زمینها، رضایت فعالان را هم به همراه نداشت.
وی ادامه داد: به اذعان "موسوی راد" که طراحی نقشه و تقسیمبندی زمین را بر عهده داشت، زمین برای این کار مناسب نبود. بعد از این مسئله مقرر شد فاز ۳ شهرک اصناف محلات در اختیار صنعت پوشاک قرار بگیرد. پس از برگزاری جلسات و پیگیری امور، در سال ۱۴۰۰ کلنگزنی این اقدام با حضور "آقازاده" استاندار سابق انجام شد.
رضایی اظهار کرد: اداره راه و شهرسازی برای تحویل زمین به شهرداری، ۲۰ میلیارد تومان درخواست کرد. شهردار نیز اعلام کرد که این مبلغ باید از طرف تریکوبافان پرداخت شود که با توجه به مشخص نبودن دقیق محل زمین، این مسئله هم مخالفت بنده را به همراه داشت.
رضایی گفت: طی بازدیدی که همراه با نماینده صنف بافندگان از فاز ۳ شهرک اصناف داشتیم، مشاهده شد که رودخانهای از این منطقه عبور میکرده و اختلاف سطح در برخی مناطق آن، به ۲۵ متر میرسد که این زمین نیز با نظر منفی بنده و فعالان این صنف مواجه شد. در آخرین پیگیریها از اداره راه و شهرسازی درخواست شد که پرداخت مبلغ ۲۰ میلیارد تومان در ۳ قسط انجام شود که مسئله از آن زمان مسکوت باقی مانده است.
وی افزود: از آنجا که ماده ۳ آییننامه ساماندهی مشاغل و اصناف مزاحم شهری شرایط دقیق اینگونه مشاغل را عنوان کرده است، اداره کل راه و شهرسازی استان اعلام شد که بر اساس آن، اعضای صنف بافندگان در رده اصناف مزاحم یا آلاینده قرار نمیگیرند.
وی همچنین با اشاره به در نظر گرفتن ۳۰ فقره وام ۵۰ میلیون تومانی از سوی بنیاد برکت برای بافندگان و خیاطان اظهار کرد: در حال حاضر فرایند واگذاری زمین پشت سد پرداخت ۲۰ میلیارد تومانی مانده و اقدام جدیدی صورت نگرفته است و البته شواهد نشان می دهد که تخصیص زمین، چشمانداز روشنی ندارد، زیرا بافندگان درخواست تخصیص زمین متری ۴۰ الی ۵۰ هزار تومانی دارند اما در جلسهای که چند روز گذشته در حضور شهردار محلات برگزار شد، وی امکان تخصیص زمین با قیمت کمتر از دو و نیم میلیون تومان را بعید دانست.
وی در ارتباط با تسهیلات درخواستی از سوی تریکوبافان گفت: امکان پرداخت تسهیلات برای اتحادیه وجود ندارد و در صورتی که سازمان یا نهادی قصد پرداخت وام را داشته باشد، افراد واجد شرایط معرفی میشوند.
تریکوبافان از تسهیلات تبصره ۱۸ استقبال نکردند
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت محلات می گوید دولت در سال جاری وام تبصره ۱۸ برای واحدهای تولیدی و صنعتی در نظر گرفت که از طریق نامهنگاری با اتحادیهها و اتاق اصناف اطلاعرسانی شد و خیاطان و تریکوبافان میتوانستند از این وام استفاده کنند، اما تنها ۴ الی ۵ نفر از تریکوبافان مراجعه کردند.
محمد جمالعباسی در گفت و گو با ایسنا درباره جزئیات اعطای این وام افزود: این وام در ابتدا با سود ۱۸ درصد و برای خرید ماشینآلات پرداخت میشود. پس از بارگزاری مدارک در سامانه بهینیاب وزارت صمت و در صورت تائید خرید تجهیزات، سود وام به ۱۲ الی ۱۴ درصد تغییر پیدا میکند. مبلغ وام پرداختی از این محل به متقاضیان مختلف، از ۲۰۰ الی ۶۰۰ میلیون تومان بوده است اما شاید یکی از دلایل عدم مراجعه تریکوبافان، عدم توانایی بازپرداخت بوده است.
وی در ارتباط با مواد اولیه مورد نیاز تریکوبافان گفت: در این مورد دست آنها باز است و به دلیل رقابتی بودن بازار، میتوانند با مراجعه به واحدی که کیفیت، جنس و قیمت مورد نظر آنها را دارد، مواد خود را تهیه کنند. البته پیش از این به دلیل وجود اتحادیه، خرید مواد اولیه توسط اتحادیه صورت میگرفت و به دلیل خرید انبوه، امکان تهیه مواد با قیمت پایینتر وجود داشت، اما اکنون به دلیل خرید انفرادی، قطعا هزینه خرید بالاتر میرود.
جمالعباسی افزود: پیش از این به دلیل وجود اتحادیه قوی، واردات دستگاه، سوزن گردباف و مواد اولیه توسط اتحادیه انجام میشد. در گذشته قیمتها مناسبتر بود و مواد اولیه به صورت سهمیهای توزیع میشد. رفته رفته به دلیل نبود بازار صادراتی و از دست دادن بازار موجود، تریکو نیز فراموش شد.
کم کاری تریکوبافان در بهروز شدن
وی بخشی از مشکلات موجود را متوجه خود تریکوبافان دانست و گفت: آنها در گذشته که قیمتها مناسبتر بود، دستگاههای خود را بهروز نکردند. بسیاری نیز این شغل را رها کردند و صنف قوی تریکو که به عنوان یک برند در سطح کشور مطرح بود و صادرات خوبی به روسیه داشت، به تدریج تضعیف شد.
کار زمین به کجا کشید؟
جمالعباسی در ارتباط با اختصاص زمین به تریکوبافان اظهار کرد: اخیرا به دنبال تامین زمین برای این صنف در ابتدای شهر، تحت عنوان "شهرک تریکو" بودیم که تعداد متقاضیان افزایش یافت و این کار صورت نگرفت. در جلسهای مقرر شد فاز ۳ شهرک اصناف محلات در اختیار آنها قرار بگیرد، اما چون تعداد آنها کم بود، مبلغ زمین تخصیصی به آنها بالاتر میرفت.
وی افزود: یکی از فلسفههای ایجاد شهرک اصناف، انتقال مشاغل پر سر و صدا و آلاینده به صورت متمرکز به نقطهای خارج از شهر است. ما معتقد بودیم که تریکو نیز به دلیل فعال بودن شبانهروزی دستگاههای عظیم بافت، شامل این مشاغل میشود. در آخرین جلسات هم مقرر شده بود که زمین در همان فاز سه در اختیار آنها قرار بگیرد، شهرداری هم اعلام کرده بود که زمین آماده واگذاری است ولی برای واگذاری باید مبلغی تا حدود ۵ میلیارد تومان به حساب شهرداری واریز شود زیرا اتحادیه توان واریز یکجای مبلغ را ندارد و مابقی مبلغ به مرور از اعضا دریافت شود که گویا پیشرفتی در این مسئله صورت نگرفته است.
به گزارش ایسنا، با بررسی تمام این اظهارات، به نظر میرسد که تریکوبافان می توانستند در دوران رونق فعالیت با پیش بینی هوشمندانه تغییرات بازار و سلیقه مشتری به تدریج نسبت به بهروز کردن دستگاهها اقدام کنند تا امروز شاهد معضل کهنه شدن خطوط تولید نباشیم، در واقع آنچه تولیدکنندگان در این رشته یا هر رشته دیگری باید بیاموزند، روش های درست سرمایه گذاری برای توسعه، اصول بازاریابی و ضرورت هزینه کرد برای تبلیغات، همگام شدن با سلیقه و نیاز روز بازار و در یک کلام، درجا نزدن است.
نبود سیاستهای مناسب برای تبلیغات، معرفی محصول و برندسازی و همگام نبودن با خواست بازار که همگی به عدم توان رقابت با محصولات خارجی می انجامد، در کنار بی توجهی به روزآمد کردن صنعت، زمینه ساز وضعیتی است که امروز در صنعت تریکو محلات با آن مواجه هستیم. هرچند کم توجهی فعالان این صنعت کم کاری مسئولان مربوطه نیست بویژه اینکه مشکلات این تولیدکنندگان به همین موارد خلاصه نمی شود و نمیتوان بافندگان را مقصر اصلی رکود این صنعت قلمداد کرد، چراکه بخشی از مشکلات موجود به نوسانات ارزی و نبود حمایتهای دولتی مناسب برای آنان بازمی گردد و از سوی دیگر، مبارزه با قاچاق کالا و نظاممند کردن واردات، نیاز مبرمی است که میتواند بخشی از سنگهای پیش پای این صنعت را بردارد.
مسئولان باید از سال ها قبل برای این صنعت نقشه راه تهیه کرده و با برنامه ریزی درست هم از آسیب هایی که عواملی همچون تحریم، نوسانات ارزی و معضلات واردات و قاچاق کالا برای این قشر ایجاد می کند می کاستند و هم با هدایت صنعتگران به سمت و سوی درست تولید و بازاریابی از گرفتاری این صنعت در دام کهنگی جلوگیری می کردند تا این بازار از رونق نیفتد.
هم اکنون نیز با آسیب شناسی دقیق و کارشناسی درست این مسائل و کنار هم گذاشتن جنبههای مثبت و منفی، میتوان گامی مثبت برای بهبود اوضاع تریکو برداشت.
از آنجا که برخی از تولیدکنندگان، مواد اولیه و مدلهای خود را از ترکیه تهیه میکنند، کاهش ارزش پول ملی ترکیه به عنوان یکی از رقبای صنعت نساجی، پارچه و بافت کشور، شمشیر دو لبهای است که میتوان از آن بهره برد.
از طرفی، همکاری و هماهنگی بیشتر بین تریکوبافان، اصل مهمی است که به نظر میرسد در وضعیت مناسبی قرار ندارد و با تقویت آن، بخش زیادی از مشکلات حل میشود.
انتهای پیام
نظرات