در میان آبزیان «میگو» از ارزش غذایی بسیار بالایی برخوردار بوده و در بسیاری از کشورهای شرق آسیا و اروپا به عنوان وعده غذایی بسیار مفید در جیره غذایی خانوارها تعریف شده است.

میگو منبع بسیار غنی سلنیوم بوده و خاصیت آنتی‌اکسیدن و سم‌زدایی، ایمنی در برابر سرطان خون، مغز استخوان و دستگاه لنفاوی، اسیدهای چرب امگا ۳، کلسترول های مفید HDL و جایگزین کلسترول مضر LDL  و سایر مزیت‌ها را دارد.

حدود دو دهه است که طرح توسعه صنعت پرورش میگو در مزارع شمال کشور با محوریت گمیشان در استان گلستان اجرا شده که در حال حاضر بخش وسیعی از اراضی این شهرستان به زیر کشت میگو رفته است.

این صنعت همانند سایر صنایع کشور که اغلب توسط بخش خصوصی راه‌اندازی می‌شود، چالش‌ها و موانع بسیاری دارد که برای رفع موانع باید مجوزهایی از سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌های دولتی و غیردولتی اخذ گردد که در برخی موارد دوندگی و سنگ‌اندازی‌های مدیران و کارشناسان سبب دلسردی سرمایه‌گذار و توقف ادامه عملیات و در مجموع فرار سرمایه می‌شود.

اشتغال در صنعت میگو پایدار نیست

عبدالرضا از کارگران فعال در مزرعه میگو با اشاره به اینکه حدود دو سال است که در یکی از مزارع گمیشان مشغول به‌کار است، اظهار کرد: متأسفانه اشتغال در این حوزه چهارفصل و پایدار نیست و به طور مقطعی پس از برداشت میگو بیکار می‌شویم.

وی حمایت دایمی مزرعه‌داران و ایجاد صنایع تبدیلی از قبیل سورتینگ و بسته‌بندی، رستوران‌های عرضه و تولید غذاهای دریایی و آبزی و سایر صنایع را از راهکارهای توسعه این صنعت و ایجاد انگیزه برای فعالیت جوانان عنوان کرد و گفت: برخی از جوانان که به عنوان کارگر در این مزارع و صنایع وابسته کار می‌کنند یا بیمه نیستند و یا اینکه حق‌بیمه آنها بر اساس قراردادهای ساعتی و پاره‌وقت محاسبه می‌شود که همین موضوع عاملی بر عدم رغبت آنها برای نگاه کردن به این شغل به عنوان شغل پایدار شده است.

زنجیره تولید میگو در گلستان کامل نیست

مدیرعامل تعاونی میگوپروان گمیش‌تپه گلستان با تأکید بر اینکه صنعت پرورش میگو در گلستان صنعتی نوپاست و نواقصی هم دارد، افزود: زنجیره تولید در استان گلستان کامل نیست و در حلقه‌های پیشین و پسین از جمله تکثیر بچه میگو، واحدهای فرآوری و شرکت‌های تولید غذای میگو کمبودها و نواقصی داریم.

آرش قدمی تولید میگو در سال ۱۴۰۱ با توجه به کمبودها را قابل قبول دانست و با اشاره به اینکه هیچ بیماری مشترکی بین انسان و میگو شناخته شده نیست، از بروز بیماری لک سفید در این آبزی و کاهش ۲۰ درصدی تولید محصول در سال‌جاری سخن گفت و تصریح کرد: مقابله با پسروی پیوسته آب دریای خزر و ضرورت احداث سامانه آبگیری در دریا توسط دولت و تکثیر و تولید بچه میگو با فرمول اقتصادی در خود استان گلستان دو نکته بسیار مهم است که بقای این صنعت را تضمین می‌کند.

وی با تأکید بر اینکه در تکثیر بچه میگو در استان مشکل بیوتکنیک وجود دارد، عنوان کرد: در حال حاضر برای تأمین بچه میگو وابسته به استان‌های جنوبی از جمله بوشهر، هرمزگان، سیستان‌وبلوچستان با طی مسافت بسیار طولانی و هزینه بالا هستیم که ضررهای خود را دارد.

شهرک صنعتی اختصاصی شیلات گمیشان فاقد امکانات

رئیس اداره شیلات شهرستان گمیشان با بیان اینکه فاز یک میگوی گمیشان در چهار لاین با ۱۴۱ مزرعه احداث گردید که در سال گذشته ۸۰ مزرعه فعال و هم اکنون ۲۶۱ میلیون فسفر ذخیره‌سازی و سه هزار تن میگو برداشت شده است، خاطرنشان کرد: بخش وسیعی از میگوی تولیدی در گمیشان به کشورهای حوزه خلیج فارس، ترکیه و روسیه صادر شده است.

موسی کیا عقب‌نشینی آب دریای خزر و در پی آن کاهش آب خلیج گرگان و کمبود برق در مزارع را مهمترین چالش‌های پیش‌روی صنعت آبزی‌پروری گمیشان دانست و توضیح داد: استقرار پست ۶۳ کیلوولت سبب می‌شود تا تولید میگو در مزارع دو برابر شود.

وی اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ۵ نفر در هر مزرعه را مهمترین دستاورد این پروژه عظیم عنوان کرد و افزود: در حال حاضر نیروهای کار صنعت میگو ۶ ماه از سال علاوه بر مزارع در کارگاه‌های عمل‌آوری، مراکز تکثیر، بسته‌بندی، غذا و سایر بخش‌ها فعال هستند و در صورت احداث همه زیرساخت‌ها اشتغال به چهارفصل افزایش می‌یابد.

این مقام مسئول عدم فعالیت شهرک اختصاصی شیلات در گمیشان را مهمترین مانع توسعه صنعت آبزی‌پروری برشمرد و گفت: این شهرک فاقد امکانات اولیه همچون آب، گاز، سپتیک و سایر زیرساخت‌هاست که باید برطرف شود.

لزوم ایجاد شرایط تکثیر میگو در گمیشان

فرماندار گمیشان از دو برابر شدن تولید میگو در شهرستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و تصریح کرد: در سال ۱۴۰۰ حدود هزار و ۵۰۰ تن برداشت میگو از مجتمع میگو این شهرستان ثبت شده بود که این رقم در سال ۱۴۰۱ به بیش از سه‌هزار تن و اشتغال ۲ هزار و ۴۰۰ نفر به شکل مستقیم و غیرمستقیم رسید.

امید سقلی به برخی موانع، مشکلات و مطالبات حوزه شیلات در گمیشان اشاره کرد و یادآور شد: علاوه بر تسریع در ایجاد سایت ۶ هزار هکتاری مدنظر دولت سیزدهم، توسعه بخش شرقی سایت چهار هزار هکتاری به پنج هزار هکتار با توجه به موجود بودن زیرساخت‌ها و حفر ۵۰۰ متر کانال و واگذاری به سرمایه‌گذاران بومی از مهمترین مطالبات است.

وی عمل به شعار سال مدنظر مقام معظم رهبری و تلاش برای افزایش درآمد سرانه خانوارها را از الزامات برشمرد و افزود: ادامه لایروبی گرگانرود، تکمیل زیرساخت‌های اصلی باقیمانده فاز یک مجتمع میگو از جمله برق‌رسانی و ایجاد شرایط تکثیر و لاروگیری میگو در گمیشان مهمترین مطالبات حوزه شیلات شهرستان است که با تعامل بین‌دستگاهی می‌شود این مسایل را به سرانجام رساند.

تلاش ۲۵ ساله برای ایجاد سایت پرورش میگوی گمیشان

مدیرکل شیلات استان گلستان با بیان اینکه تولید بیش از سه‌هزار تن میگو در سال‌جاری با اشتغالزایی پایدار و موقف برای حدود دو هزار نفر در مراکز عمل‌آوری و بسته‌بندی از اتفاقاتی بسیار مهم در جهش تولید این محصول بود که در چند مرحله با کمبود کارگر مواجه شدیم، اظهار کرد: امسال برای گسترش پرورش میگو ۱۰ هزار میلیارد ریال اختصاص یافت که از این رقم ۲ هزار میلیارد ریال برای اجرای طرح پرورش ماهی در قفس گمیشان در نظر گرفته شده است.

اسماعیل جباری اختصاص هفت‌میلیارد ریال برای طرح پرورش ماهی در قفس توسط ستاد اجرایی فرمان امام (ره) را از دیگر اقدامات انجام شده برشمرد و افزود: حدود ۲۵ سال است که به‌روی صنعت پرورش میگو در شهرستان گمیشان کار می‌شود و اکنون بر مرحله‌ای رسیده‌ایم تا به سمت گسترش مزارع تا ۱۰ هزار هکتار برای برداشت ۲۰ هزار تن حرکت کنیم.

وی همکاری دستگاه‌های مرتبط در توسعه پرورش آبزیان در استان گلستان به ویژه شهرستان گمیشان را بسیار مهم دانست و خاطرنشان کرد: باید به سمتی حرکت کنیم تا فرهنگ مصرف آبزیان در جامعه به ویژه در استان گلستان نهادینه شود.

فعالیت ۷ مرکز عمل‌آوری در گلستان

این مقام مسئول پیگیری صادرات میگو را از مهمترین برنامه‌های پیش‌رو عنوان کرد و گفت: برای اولین بار شرکت هاناصنعت در شهرک صنعتی گمیشان توانست مرکز عمل‌آوری راه‌اندازی و ۹۷۰ تن میگو را برای صادرات بسته‌بندی کند.

مدیرکل شیلات گلستان با بیان اینکه در سال‌جاری هفت مرکز عمل‌آوری در استان فعال شد، تصریح کرد: شهرستان گمیشان علاوه بر پرورش میگو، ظرفیت‌های بسیاری خوبی در پرورش ماهیان استخوانی و سایر آبزیان در قفس با استفاده از آب شور دارد که می‌تواند شرایط اشتغال جوانان را ایجاد کند.

وی عدم اعطای تسهیلات بانکی را مهمترین مشکل پیش‌روی توسعه صنعت آبزی‌پروری گلستان دانست و با تأکید بر اینکه باید تلاش کنیم دغدغه‌ها کم شود، توضیح داد: شرایط خوبی را برای توسعه این صنعت در گمیشان، بندرترکمن و سایر مناطق داریم و در جذب سرمایه‌گذار اولویت را به سرمایه‌گذاران بومی اختصاص داده‌ایم.

احداث فاز دوم پرورش میگو مطالبه جدی مردم گمیشان

نماینده مردم کردکوی، بندرترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس شورای اسلامی برقراری تبادلات مرزی گمیشان با استان بالکان کشور ترکمنستان و زمینه‌سازی برای صادرات میگو را از مزایای راه‌اندازی بازارچه مرزی برشمرد و افزود: برقراری این بازارچه از تأکیدات روسای جمهور دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکمنستان است.

عبدالجلال ایری بحث «میگو» را برای شهرستان گمیشان بسیار حیاتی و مهم دانست و احداث فاز دوم در فضای ۶هزار هکتاری را از مطالبات جدی مردم عنوان کرد و ادامه داد: متأسفانه در این اراضی شیلات هیچ نقشی ندارد و سند این اراضی به شرکت شهرک‌های کشاورزی واگذار شده و این شرکت سال‌ها شهرستان را معطل برگزاری بحث‌هایی از قبل مناقصه یا موضوعات اینچنینی کرده و ما همچنان دنبال پاسخگو و متولی می‌گردیم.

وی تکثیر بچه میگو در گمیشان را از الزامات برشمرد و با تأکید بر اینکه فضای کافی در شهرستان برای این منظور وجود دارد، اضافه کرد: سرمایه‌گذار بخش خصوصی با مشکلات تخصصی مواجه شده و در تلاش است مشکلات فنی و علمی در این زمینه حل شود.

لزوم برقراری زنجیره پیش، حین و پس‌از تولید میگو در گمیشان

معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان شیلات ایران با اشاره به اینکه رشد دو برابری تولید میگو در مزارع گمیشان نسبت به سال گذشته حاصل تلاش‌های انجام شده است و با توجه به اینکه وسعت مزارع شهرستان افزایش می‌یابد، باید از کارهای انجام نشده صحبت کنیم تا مشکلات رفع شود، اظهار کرد: اگر کل ۱۰ هزار هکتار سایت گمیشان زیر کشت برود، شهرستان بیکار نخواهد داشت.

سیدحسین حسینی از انجام مطالعات اجرای فاز ۶ هزار هکتاری پرورش میگو و فراخوان جذب سرمایه‌گذار برای اجرای این فاز خبر داد و افزود: زنجیره تولید باید در هر سه مرحله پیش، حین و پس از تولید محقق شود.

وی با اشاره به اینکه همه بحران‌ها مدیریت شده است و برای نخوردن از کیسه باید حرکت کنیم، خاطرنشان کرد: اگر همه متولیان پای‌کار باشند، در کنار زنجیره تولید زنجیره ارزش هم ایجاد می‌شود.

رئیس سازمان شیلات ایران با تأکید بر اینکه متوسط مصرف میگو و آبزیان استان گلستان نباید از مصرف کشور پایین‌تر باشد و باید از اقصی نقاط کشور بیایند و طبخ میگو و دیگر آبزیان را از گلستانی‌ها بیاموزند، تصریح کرد: با توجه به همجواری گلستان با کشور ترکمنستان می‌توان از ظرفیت مرزی بودن در زمینه صادرات به این کشور فعال‌تر ظاهر شد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی به افزایش سه‌ونیم برابری صادرات میگو به روسیه اشاره کرد و گفت: بسترهای لازم برای مولدسازی، تکثیر، تولید، بسته‌بندی و سایر فرآوری‌ها در خود گلستان ایجاد شود تا به سوددهی واقعی برسیم.

گفتنی‌است، آنچه که امروز مورد توجه بوده، ایجاد زمینه اشتغال پایدار جوانان، ارتقای کیفیت معیشت خانوارها و کمک به رونق اقتصادی کشور است که با رفع همه موانع و تکمیل سایت پرورش میگو و سورتینگ و بسته‌بندی در گمیشان نه تنها جوانان و خانوارهای این شهرستان از مزایای آن برخوردار خواهند شد، بلکه تحولی عظیم در اقتصاد استان گلستان ایجاد می‌شود.

انتهای پیام