علی‌اصغر نیشابوری امروز، ۱۳ آذر ماه، در نشست خبری که در شهرداری مرکزی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به اولویت مناطق حاشیه شهر و رسیدگی به مشکلات جابه‌جایی مسافران درون‌شهری این مناطق، اکثر ناوگان جدیدی که وارد شهر مشهد شده، در حاشیه شهر به‌ کارگیری شده است. این موضوع به دلیل افزایش تقاضای سفر در حاشیه شهر و ارائه امکان استفاده از خطوط تخفیف‌دار در دوره ششم مدیریت شهری اجرا شده است.  

وی با اشاره به فعالیت پنج خط تخفیف‌دار در مناطق حاشیه شهر افزود: این خطوط به عنوان تغذیه‌کننده خطوط اصلی به حساب می‌آید و مسافر را از نقاطی که پوشش سرویس‌دهی ندارد، به یکی از ایستگاه‌ها و پایانه‌ها منتقل می‌کند. علاوه بر این پنج خط، راه‌اندازی ۱۵ خط دیگر نیز در دست بررسی و راه‌اندازی است.  

نیشابوری بیان کرد: بیشترین جابه‌جایی مسافر در مشهد توسط ناوگان اتوبوسرانی انجام می‌شود. در حال حاضر ناوگان حمل و نقل عمومی مشهد ۱۷۳۰ دستگاه در اختیار دارد که شامل ۱۳۰۰ دستگاه اتوبوس، ۴۰۰ دستگاه مینی‌بوس و ۳۰۰ دستگاه میدل‌باس است.  

انجام روزانه ۷۷۴ هزار تراکنش 

وی توضیح داد: روزانه بالغ بر ۷۷۴ هزار تراکنش در سطح شهر مشهد توسط ناوگان اتوبوسرانی انجام می‌شود. با احتساب سفرهایی که فاقد تراکنش است، این عدد به حدود ۹۰۰ هزار تراکنش در روز هم می‌رسد.  

نیشابوری با بیان اینکه از سال ۱۳۹۰ پرداخت کرایه اتوبوس در مشهد از طریق من‌ کارت انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: پراکندگی و توسعه فروش من کارت از مطالبات جدی شهروندان است که طی ۲ سال اخیر انجام شده است. در این راستا تعداد باجه‌های شارژ من کارت افزایش یافته و امروز ۳۰ باجه و ۲۰۰ ایستگاه و پایانه اتوبوسرانی مجهز به سامانه خودکار شارژ من کارت شده است.  

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در تعداد باجه‌ها ۲۵ باجه کم داریم اما ۲۰۰ مرکز خودکار برای شارژ من کارت به امکانات موجود اضافه شده و ۱۰۰۰ واحد فروشگاهی نیز در این حوزه ارائه خدمات دارند.  

۱۷۰۹ ایستگاه اتوبوس مجهز به نیمکت و سایبان است 

مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری مشهد در پاسخ به سوال خبرنگاران برای ایستگاه‌های فاقد سایبان بیان کرد: ۳۵۹۲ ایستگاه در سطح شهر مشهد استقرار دارد که از این تعداد ۱۷۰۹ ایستگاه مجهز به نیمکت و سایبان است و در کنار ۱۸ پایانه متمرکز و ۱۷ پایانه حاشیه‌ای(خطی) به زائران و مجاوران خدمات‌رسانی می‌کند. در حال حاضر ۳۰ درصد ایستگاه‌های اتوبوس مشهد ویژه تخلیه مسافر است و در پایان خطوط قرار دارد. به دلیل اینکه مسافری در این ایستگاه‌ها جهت سوار شدن نمی‌ایستد، این ایستگاه‌ها نیازی به سایبان و نیمکت ندارد.  

وی در ادامه توضیح داد: همچنین برای ایجاد سایبان یکسری معضلات مانند فعالیت واحدهای تجاری و عرض کم خیابان وجود دارد که همین موضوع محدودیت‌هایی ایجاد کرده و دنبال رفع این مشکلات هستیم اما تعداد ایستگاه‌های اتوبوسی که مشکل دارد، کم است. معمولا ایستگاه‌های بالای ۱۰۰ تراکنش در روز تقاضای بالایی برای جابه‌جایی مسافر دارد که اغلب آن سایبان دارد، مگر در موارد کمی که معارض داشته باشد.  

خارج شدن ۸۰ دستگاه اتوبوس از چرخه حمل و نقل عمومی 

نیشابوری اظهار کرد: در ۲ ماه گذشته ۸۰ دستگاه اتوبوس ناوگان حمل و نقل عمومی شامل ۵۰۱ اتوبوس گازسوز با عمر بالای ۱۳ سال مربوط به بخش خصوصی و ۳۰ اتوبوس فرسوده از چرخه سرویس‌دهی خارج شده و اتوبوس جدید جایگزین آن شده است.  

وی با اشاره به اینکه این مدیریت سازمان تمهیدات لازم جهت کمترین خروج اتوبوس از خط را داشته، گفت: در حوزه تعمیر، نگهداری و نوسازی اتوبوس‌ها امسال نسبت به سال‌های قبل تعداد ناوگان موثر در بالاترین تعداد خود قرار دارد. اتوبوسی که در روز ۱۵ ساعت فعالیت کند، جزو ناوگان موثر به‌شمار می‌رود و اتوبوسرانی مشهد این قابلیت را داراست.  

نیشابوری خاطرنشان کرد: در حال حاضر برخی تعمیرات اتوبوس‌ها در ساعتی خارج از شیفت سرویس‌دهی انجام می‌شود تا بیشترین بهره‌وری را از ناوگان حمل و نقل عمومی داشته باشیم.  

وی افزود: امروز میانگین عمر ناوگان اتوبوسرانی و حمل و نقل عمومی ۸.۹ سال است. البته برنامه‌هایی در دست اقدام است و تلاش می‌شود میانگین عمر ناوگان اتوبوسرانی را به پنج سال کاهش دهیم. تا ۲ سال آینده این موضوع محقق خواهد شد.  

سفرهای درون‌شهری مشهد کمترین قیمت را دارد 

مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری مشهد گفت: بهای تمام شده سفر درون‌شهری در مشهد از طریق ناوگان حمل و نقل عمومی در مقایسه با کلان‌شهرهای کشور پایین‌ترین نرخ کرایه را دارد. نرخ مصوب در مشهد ۱۰۰۰ تومان است، در حالی که این مبلغ در کلان‌شهرهای دیگر بین ۱۳۰۰ تا ۲۲۵۰ تومان محاسبه شده است. میانگین این نرخ در کلان‌شهرهای دیگر ۱۵۰۰ تومان برآورد شده است.  

وی ادامه داد: در حالی که بهای تمام شده جابه‌جایی مسافر درون‌شهری در مشهد ۷۲۳۱ تومان است، با این حساب ۸۶.۲ درصد بهای حمل و نقل عمومی را شهرداری مشهد در قالب یارانه مستقیم پرداخت می‌کند و شهروندان ۱۳.۸ درصد آن معادل عدد ۱۰۰۰ تومان را پرداخت می‌کنند. یکی از دلایلی که شهروندان بیشتر تمایل به استفاده از اتوبوس دارند، شاید همین نرخ پایین باشد. حمل و نقل عمومی باید برای مردم سریع، ایمن و مطمئن باشد و تلاش ما هم در این سازمان بر همین اساس بوده تا این شعار را عملی کرده باشیم.

افزایش خطوط BRT 

نیشابوری بیان کرد: در حال حاضر از مجموع خطوط اتوبوسرانی که بالغ بر ۲۷۰۰ کیلومتر طول شبکه در مشهد است، حدود ۲۳ کیلومتر مسیر BRT و خط ویژه است. این تعداد نشان می‌دهد در توسعه شبکه خطوط BRT نیاز است اقدامات موثرتری انجام شود.  

وی اضافه کرد: البته اعمال چنین سیاستی یکسری اعتراضات را در پی دارد زیرا باید بخشی از معابر شهر را به توسعه خطی این خطوط اختصاص داد و این موضوع مشکلاتی را برای شهروندان به وجود می‌آورد. در واقع به دلیل اولویتی که برای توسعه خطوط BRT و ویژه وجود دارد، باید یکسری سخت‌گیری‌هایی در خصوص خودروهای شخصی اعمال شود که این موضوع با برخی اعتراض‌ها همراه است.  

نیشابوری اظهار کرد: در برخی خیابان‌ها مانند خیابان‌های امام رضا(ع) و طبرسی بیشترین جابه‌جایی در کوتاه‌ترین زمان توسط خط یک خط BRT اتفاق می‌افتد. خط سه BRT در بخشی از مسیرهای ویژه و خطوط فرار از صف احداث شده و در حال سرویس‌دهی است که توانسته‌ تا حدودی خدمات خوبی را برای شهروندان ایجاد کنند.

مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری مشهد گفت: سامانه ارتباط مردمی سازمان مرکز به سرشماره ۱۳۷ و سامانه پیام کوتاه شبانه‌روزی فعال است و پیام‌های شهروندان را دریافت می‌کند. سازمان اتوبوسرانی رتبه اول پیام‌های ارسالی شهروندان را دارد و تاکنون به صورت ۱۰۰ درصد پاسخگویی داشته است.  

وی تصریح کرد: در نظرسنجی سال ۱۳۹۹ که همزمان با ایام کرونا بود، رضایت شهروندان از عملکرد سازمان اتوبوسرانی مشهد حدود ۶۰ درصد اعلام شده بود که امیدواریم در نظرسنجی امسال این رضایتمندی افزایش یابد.  

تامین ناوگان اتوبوسرانی از طریق انتشار اوراق مشارکت 

نیشابوری اظهار کرد: تامین ناوگان اتوبوسرانی یکی از انتظارات اصلی شهروندان است. برای این این موضوع و پاسخ به مطالبه شهروندان باید زیرساخت‌های اصلی شامل تهیه اتوبوس، مینی‌بوس و میدل‌باس در دستور کار قرار گیرد.  

وی خاطرنشان کرد: سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ اولین سال‌هایی بود که شهرداری مشهد موفق به تامین ناوگان اتوبوسرانی از طریق انتشار اوراق مشارکت شده است. تامین ۵۰ درصد این اوراق بر عهده دولت و ۵۰ درصد بر عهده شهرداری است. طی ۲ سال گذشته حدود ۶۰۰ میلیارد تومان منابع از محل فروش این دسته از اوراق به دست آمده است.  

مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری مشهد توضیح داد: در کمتر از یک سال مجوز انتشار اوراق مشارکت مزبور صادر شده و به فروش رسیده است. همچنین در حال حاضر ۱۰۰ درصد منابع حاصل از فروش اوراق مشارکت جذب و منجر به انعقاد قرارداد شده که یک بخشی تحویل شده، بخشی در شرف تحویل است و بخشی هم تحویل خواهد شد. در نیمه اول سال ۱۴۰۲ تمام اتوبوس‌ها و میدل‌باس‌هایی که از محل اوراق مشارکت تهیه شده، تحویل شهرداری مشهد می‌شود و به بهره‌برداری خواهد رسید.  

نیشابوری بیان کرد: علاوه بر اوراق مشارکت، از محل منابع نقدی شهرداری نیز انعقاد قرارداد برای تهیه دستگاه‌های حمل و نقل عمومی صورت گرفته که در اسفند ۱۴۰۰ توانستیم ۸۳ دستگاه اتوبوس را از این محل تامین کرده و تحویل بگیریم که در همان موقع هم این اتوبوس‌ها به بهره‌برداری رسید. تمام این عوامل منجر شد در حدود ۱.۵ سال بتوانیم میانگین عمر ناوگان حمل و نقل عمومی را کاهش دهیم. چنانچه این برنامه‌ها انجام نمی‌شد، امروز عمر ناوگان حمل و نقل عمومی مشهد نزدیک ۱۱ سال بود.  

وی گفت: اکنون ۹۱ دستگاه شامل ۲۷ دستگاه اتوبوس بخش خصوصی و ۶۴ دستگاه اتوبوس سازمانی در حدود ۱.۵ سال بازسازی شده و به چرخه بهره‌برداری بازگشته است. این اتوبوس‌ها با وضعیت ظاهری نابسامان، نقص فنی، دودزایی و... قابل استفاده نبود ولی با تمهیدات انجام شده بازسازی و قابل استفاده شد.

مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری مشهد گفت: توسعه و گسترش توقف‌گاه‌ها در شهر مشهد از جمله در پایانه مفتح شرقی که وضعیت نامناسبی داشت و اتوبوس در حاشیه شهر مجبور به توقف بود، جزو اولویت‌های مدیریت شهری به‌شمار می‌رفت. برای توسعه این پایانه حدود ۲۰ میلیارد تومان اعتبار تملک برآورد شده که عملیات آن در حال اجراست.  

وی بیان کرد: همچنین تملک زمین در پایانه شهید هاشمی به دلیل گره ترافیکی در خروجی پایانه که با خروجی پارکینگ خودروهای سواری تلاقی داشت، تا حدودی رفع شده است. با توجه به موقعیت ظاهری که این پایانه دارد، شاید اهمیت توسعه اراضی خیلی قابل توجه نباشد اما تملک ملک در آن موقعیت خاص بالغ بر ۱۶ میلیارد تومان برای شهرداری مشهد هزینه در بر داشته است.  

نیشابوری اظهار کرد: پایش مستمر تمام ناوگان اتوبوسرانی مشهد در سامانه موقعیت‌یاب هوشمند، پرداخت کرایه در تمام ناوگان اتوبوسرانی مشهد در سامانه پرداخت کرایه هوشمند، امکان شارژ من کارت از طریق دستگاه‌های شارژ خودکار و باجه‌های سطح شهر و همچنین نرم‌افزارهای موبایلی پی‌پاد، راه‌اندازی سامانه موبایلی مسیریابی هوشمند، راه‌اندازی سامانه پیامکی ارتباط با شهروندان و... از دیگر اقدامات مهم اتوبوسرانی برای تامین رفاه بیشتر شهروندان و استفاده راحت از خدمات حمل و نقل ناوگان عمومی است.  

صرفه‌جویی سالانه ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان با بومی‌سازی ۲۰۰ قطعه 

وی ادامه داد: دلیل تحریم‌های ظالمانه در تامین و تعمیر برخی از قطعات اتوبوس‌ها مشکل داشتیم که با توجه به جسارت و مهارت تخصصی کارکنان‌مان امروز به یکسری خودکفایی‌ها در این زمینه رسیده‌ایم و همین موضوع موجب شده از محل بومی‌سازی‌ فناوری‌های مرتبط سالانه ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان صرفه‌جویی شود.  

وی بیان کرد: آموزش مباحث فرهنگ میزبانی، کنترل خشم و استرس، برقراری ارتباط موثر، امداد و نجات، اطفاء حریق و... به راهبران ناوگان طی دوره‌های آموزشی از بدو خدمت، برگزاری دوره‌های استقبال از بهار و استقبال از مهر به صورت مستمر، آموزش مباحث ایمنی و فرهنگ استفاده صحیح از اتوبوس به ۳۰۰۰ نوآموز و دانش‌آموز و توزیع محصولات فرهنگ شهروندی در مدارس و مهد کودک‌های سطح شهر از اقدامات فرهنگی این سازمان بوده است.  

مناسب‌سازی ۵۰۴ دستگاه اتوبوس برای حمل و نقل معلولان 

نیشابوری در مورد تمهیدات سازمان اتوبوسرانی مشهد برای رفاه معلولان نیز گفت: برای این منظور در حال حاضر ۵۰۴ دستگاه از ناوگان حمل و نقل عمومی یا دارای رمپ و یا کف کوتاه است که استفاده از آن نسبت به اتوبوس‌های قدیمی راحت‌تر است. همچنین ۵۷ درصد ایستگاه‌های سایبان‌دار دارای رمپ معلولان است و مناسب‌سازی مابقی ایستگاه‌ها که سایبان دارد ولی رمپ ندارد، در دست اقدام است.   

حدود ۱۰ درصد از مسافران من کارت نمی‌زنند

وی تصریح کرد: در حال حاضر عدم پرداخت من کارت در شهر مشهد در ناوگان حمل و نقل عمومی حدود ۱۰ درصد است که البته این میزان در گذشته بیشتر بوده است. پیشنهاد ما برای برون‌رفت از این مشکل افزایش بهای نقدی خدمات است تا شهروندان فقط از طریق من کارت هزینه‌های خویش را پرداخت کنند.  

نیشابوری در پاسخ به سوالی در مورد اعتراضات شهروندان به عدم وضعیت مطلوب اتوبوس‌ها در سرویس‌دهی و نظافت گفت: من هفته‌ای سه مرتبه از اتوبوس برای جابه‌جا شدن استفاده می‌کنم. برخی خطوط خیلی عالی اما بعضی مشکل دارد. ادعا نمی‌کنم همه خطوط نو است؛ ناوگان فرسوده نیز داریم. اکنون ۷۰۰ دستگاه از اتوبوس‌های فعال درون‌شهری فرسوده است اما تکرار می‌کنم وقتی وضعیت مشهد با کل کشور مقایسه می‌شود، می‌توان گفت شرایط‌مان خوب است اما این وضعیت مطلوب و راضی کننده نیست و لازم است در نوسازی ناوگان تلاش بیشتری کنیم.  

میانگین سرفاصله اعزام خطوط حدود ۱۰ دقیقه است 

وی در بخشی دیگر از این نشست در پاسخ به سوال خبرنگاران در خصوص دیر رسیدن اتوبوس به خط اظهار کرد: ناوگان خطوط اتوبوسرانی براساس طول مسیر و تعداد مسافر اعزام می‌شود. سرفاصله اعزام خطوط به صورت میانگین حدود ۱۰ دقیقه است. گاهی اوقات به دلیل ترافیک یا خرابی اتوبوس تاخیر پیش می‌آید که این موضوع دلیلی بر عدم رعایت سرفاصله نیست.  

نیشابوری بیان کرد: اتوبوس یک وسیله مکانیکی است و نمی‌توان انتظار داشت نقص نداشته باشد اما ما اتوبوس با نقص را داخل خط نمی‌کنیم ولی نمی‌توانیم در کل اعلام کنیم که بی‌نقص هستیم. در طول روز این امکان وجود دارد که نقص در اتوبوس‌ها اتفاق افتد. در چنین وضعیتی همکاران ما بلافاصله اتوبوس دارای عیب فنی را از خط خارج می‌کنند.  

وی ادامه داد: در پی ناآرامی‌های اخیر ١٢ دستگاه اتوبوس در مشهد دچار خسارت شد و تعداد کمی ایستگاه اتوبوس نیز آسیب دید. خسارت وارده به ناوگان اتوبوسرانی مشهد در حوادث اخیر بسیار کمتر از سایر شهرهای کشور بوده است.  

افزایش حقوق اتوبوسرانان 

مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی مشهد اظهار کرد: حقوق اتوبوسرانان در سال جاری مشمول افزایش شده است. مشکل مسکن اتوبوسرانان نیز مساله‌ای است که کلیه کارکنان شهرداری به آن دچار هستند. از سال‌ها قبل سازمان اتوبوسرانی یک شرکت تعاونی برای این منظور راه‌اندازی کرده اما این تعاونی هیچ خروجی نداشته و نتوانسته این قشر را صاحب مسکن کند. البته اتفاقات خوبی در این زمینه در حال رخ دادن است و بحث تامین مسکن برای پارک‌بانان و اتوبوسرانان در اولویت قرار دارد.  

وی خاطرنشان کرد: کمبود اتوبوسرانی نیز یکی از مشکلاتی بود که در اسفند ۱۴۰۰ جبران شد و هیچ اتوبوسی به دلیل نبود راننده در مشهد متوقف نیست. تا پایان آذر ماه امسال این جبران کمبود دوباره به روز خواهد شد.  

نیشابوری اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که شهرداری مشهد در آن پیشرو است، تولید اتوبوس برقی در کشور است. هیچ شهری اتوبوس برقی ندارد اما کلید تولید آن در مشهد خورد. این یک پروژه نوآورانه بود که با مشارکت شهرداری و سازمان اتوبوسرانی مشهد یک محصول تولید شد و یک هفته نیز به صورت آزمایشی فعالیت کرد اما به دلیل اینکه این دستگاه اتوبوس تولید اول بود، باید استانداردسازی می‌شد تا پلاک بگیرد. اتوبوس مزبور همچنان هم در انتظار استانداردسازی است. اگر این اتوبوس برقی مجوز بگیرد، شهرداری مشهد امکان افزایش تولید آن را دارد.  

انتهای پیام