به گزارش ایسنا، دکتر محسن شریفی امروز در اجلاس شورای هماهنگی و برنامه‌ریزی معاونان پژوهش و فناوری منطقه یک، در خصوص ضرورت توجه به اخلاق علم اظهار کرد: جلوگیری از تضعیف اعتبار علمی کشور و صیانت از مالکیت فکری افراد و سازمان‌ها، ارج نهادن اصول اخلاق علمی و پا نهادن در جامعه علمی و همین‌طور ارتقای کیفیت علمی از جمله اهدافی است که ضرورت رعایت اخلاق علمی را نشان می‌دهد.
وی در این نشست با مرور اسناد بالادستی در زمینه تخلفات علمی در ایران، گفت: در سال ۱۳۶۴ قانونی در مجلس تصویب شده بود و ذیل یکی از الحاقیه‌های آن در مورد سوء استفاده از نتایج یافته‌های پژوهشی، نظری و علمی دیگران، یک بند قانونی وجود داشت. یعنی تا سال ۱۳۹۰ تنها بند قانونی موجود، در این زمینه، همین مورد بوده است.
مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم با اشاره به تشکیل کمیته تخصصی اخلاق پژوهش در سال ۱۳۹۰ در معاونت پژوهشی وزارت علوم تصریح کرد: اولین اقدام این کمیته این بود که منشور اخلاق پژوهش را تدوین و ابلاغ کرد. بعد از آن نیز کتابچه اصول و مبانی اخلاق در پژوهش تدوین شد. همچنین این کمیته پیشنهاد تصویب واحد آموزشی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیئت علمی را ارائه کرد.
وی ادامه داد: بعد از این اقدامات، در سال ۱۳۹۳ مصادیق تخلفات پژوهشی نیز در ۵۷ بند به کلیه دانشگاه‌ها ابلاغ شد. در حوزه پایان‌نامه‌ها نیز به کمک ایرانداک و با استفاده از نرم‌افزارهای مشابهت‌یاب اقداماتی صورت گرفت و ثبت پایان‌نامه‌ها و پروپوزال‌ها در سامانه ایرانداک الزامی شد. همچنین پس از بازنگری آیین‌نامه نشریات علمی، لیست نشریات فاقد اعتبار و بلک‌لیست‌ها منتشر شد و نشریات ملزم به استفاده از نرم‌افزارهای مشابهت‌یاب شدند.
شریفی در خصوص همایش‌های فاقد اعتبار، اظهار کرد: آیین‌نامه همایش‌ها نیز در دی ماه ۱۳۹۸ تصویب شد و همایش‌ها نیز ملزم به ثبت در پایگاه ISC شدند.
مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم با اشاره به اقدامات حقوقی انجام شده برای مقابله با تخلفات، گفت: در سال ۱۳۹۳ دستورالعملی در خصوص برخورد با تخلفات نوشته شد که ابلاغ شد. ولی حیطه عمل آن فقط در بخش پژوهش بود و در بخش‌های دیگر نمی‌توانستیم تعیین تکلیف کنیم.
وی ادامه داد: به دنبال آن، بحثی شروع شد که بتوانیم پیگیری تخلفات را در سطح بالاتری از وزارت علوم انجام دهیم و همین موضوع مقدمات تصویب قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی شد.
شریفی گفت: این قانون در ۳۱ مرداد ماه ۱۳۹۸ در مجلس تصویب شد و آیین‌نامه اجرایی آن نیز در هیئت‌وزیران به صورت مشترک بین وزارت علوم، وزارت بهداشت و دادگستری تصویب شد.
مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم ضمن تشریح بخش‌های مختلف آیین‌نامه پیشگیری و مقابله با تخلفات علمی، به لزوم تشکیل کارگروه اخلاق در پژوهش در دانشگاه‌ها و مؤسسات اشاره کرد و گفت: کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش موظف است بر فعالیت کارگروه‌های اخلاق در پژوهش مؤسسات نظارت داشته باشد و کارگروه اخلاق در پژوهش مؤسسات موظف هستند که هر ۶ ماه یکبار گزارشی از فعالیت‌های انجام‌شده، کارگاه‌های برگزار شده و تخلفات به وزارت علوم ارسال کنند.
وی در پایان خطاب به معاونان پژوهش‌وفناوری دانشگاه‌ها، تاکید کرد: کارگروه‌های اخلاق در پژوهش در بسیاری از دانشگاه‌ها تشکیل شدند و هر چه زودتر در دیگر دانشگاه‌ها نیز باید ایجاد شوند و معاونان پژوهشی باید حتما به ارسال گزارش‌های ۶ ماهه این کارگروه‌ها توجه داشته باشند و آن‌ها را به واحدهای نظارتی ارائه کنند.
انتهای پیام
نظرات