راضیه رحمانی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: عمارت چهلستون یا کلاه فرنگی که در زمان شاه طهماسب در شمال مجموعه کاخ‌های سلطنتی قرار داشت، اغلب محل پذیرایی شخصیت‌های مهم خارجی بود که در زمان این پادشاه و پادشاهان دیگر خصوصاً شاه عباس اول به دربار دولت صفوی می‌آمدند و شرح این پذیرایی‌ها در کتب تاریخی آن زمان و نوشته‌های سیاحان اروپایی نیز آمده است.

وی خاطرنشان کرد: این عمارت ساختمان دواشکوبه‌ای است که در چهار سوی آن چهار خیابان احداث کرده بودند. خیابان جنوبی از دیگر خیابان‌ها طولانی‌تر و وسیع‌تر و بسیار تمیز و پاکیزه بود و به حیاط نادری منتهی می‌شد و در ۲ سوی آن مانند دیگر خیابان‌ها درختان چنار سایه‌گستر بودند.

کارشناس بنیاد ایران‌شناسی ادامه داد: حوضی در شمال عمارت قرار داشت که همواره آب از آن به‌وسیله نهر داخل کلاه فرنگی و سپس داخل حوض جنوبی می‌شد و به جانب حیاط نادری می‌رفت، این عمارت تا پیش از سال ۱۳۰۰ قمری به کلاه فرنگی شاه طهماسب معروف بود و به احتمال قوی مرحوم سعدالسلطنه حاکم قزوین در فاصله سال‌های ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۲ قمری آنجا را تعمیر اساسی کرده و آن را به نام چهلستون خوانده است.

وی بیان کرد: ازاره عمارت را با سنگ و بقیه را با آجر ساخته‌اند و بندکشی کرده و لچکی‌های طاق نماها را با کاشی زینت داده‌‎اند و باقی با گچ سفید شده است. پوشش اشکوب اول با طاق آجریست و اشکوب دوم نیز با آجر ساخته شده و روی آن را با گچ سفید کرده‌اند ساختمانِ اشکوب دوم تالار بزرگ مرتفعی است که از هر سمت اُرُسی‌های پهن و پنج چشمه بلندی در وسط دارد و در وسط آن در کار گذارده‌اند. راه طبقه بالا در آغاز در مشرق بود. همان گونه که اکنون هست ولی در فاصله سال‌های ۱۳۰۶ تا ۱۳۵۰ شمسی از طرف شمال با ساختن پلکان‌ها راهی به سوی طبقه بالا گشوده بودند که پس از تبدیل شدن عمارت به موزه آن پلکان‌ها را برچیدند.

رحمانی بیان کرد: هر ۲ اشکوب عمارت دارای غلام گردشی یا ایوان است که طبقه زیرین با ستون مدور و طاق آجری است و اشکوب بالا را تیرهای چوبی صاف و ظریف کار گذارده‌اند. سقف غلام گردشی بالا و تالار قاب‌بندی است و پوشش آن خرپشته است و فاصله طبقه اول و دوم یعنی طاق طبقه اول و کف طبقه دوم ظاهرا دارای سه پوشش است.

کارشناس بنیاد ایران‌شناسی اشاره کرد: طبقه زیر یک اتاق در وسط و چند اتاق کوچک در اطراف آن است و حوضی از مرمر در وسط دارد. بر بدنه دیوارها نقاشی بوده است که در دوره قاجاریه روی آن‌ها را گچ کشیده‌اند که پس از اختصاص یافتن تمام عمارت به موزه مشغول بیرون آوردن آن نقش و نگارهای لاجوردی و زرین از زیر لایه‌های گچ هستند. این بنا در حال حاضر به‌عنوان موزه خوشنویسی مورد استفاده قرار گرفته است.

انتهای پیام