ایران میتواند نقش لابیگری و مذاکرهکننده را میان روسیه و اوکراین داشته باشد و از این مذاکرهکنندگی و آشتی جویی نیز حداکثر استفاده را ببرد.
امیر محمودزاده در گفتو گو با ایسنا به ارائه تحلیلی از منشاء بحران اوکراین و منازعه میان روسیه و اوکراین پرداخت و گفت: آمریکا به سه دلیل این بحران را ایجاد کرد که نخستین آن ادامه دادن موضوع جنگ سرد بود؛ دلیل دوم آمریکا فروش تسلیحات و دلیل سوم ایجاد یک اجماع جهانی برای تحریم روسیه بود. در این شرایط شاید اقدام آقای پوتین اقدامی پیش فرضانه بود به این دلیل که گروهی از کارشناسان و متخصصان میگویند آمریکاییها میخواستند از طریق اوکراین به مرزهای روسیه دستاندازیهایی داشته باشند و قرار بود اوکراین به کریمه حمله کند؛ در این شرایط شاید آقای پوتین به این دلیل به اوکراین حمله کرد تا بتواند آنها را مهار کند.
اوکراین هشدارهای پوتین و دولت روسیه در یک سال و نیم اخیر را جدی نگرفت
وی با تاکید بر اینکه دلیل افزایش تنش میان روسیه و اوکراین این بود که اوکراین هشدارهای آقای پوتین و دولت روسیه در یک سال و نیم اخیر را جدی نگرفت، گفت: اوکراین روی همکاری و حمایت ناتو حساب ویژهای باز میکرد؛ از طرفی هم فکر میکرد اقدامات و صحبتهای آقای پوتین یک بلوف سیاسی است و آقای پوتین این کار را نمیکند اما وقتی اوکراین موضوع خط قرمزهای روسیه شد و قرار شد ناتو به مرز روسیه برسد، آقای پوتین اقدامی که برای حفظ غرور روسیه، حفظ ساختار سیاسی و امنیت روسیه لازم بود را انجام داد.
مدیرعامل انجمن دوستی ایران و روسیه با اشاره به بالا گرفتن تنش و بحران میان روسیه و اوکراین اظهار کرد: بیشتر هدف ما از نگاه انجمن دوستی ایران و روسیه این است که ببینیم چگونه میشود تعامل و دوستیها بین همه ملل برقرار باشد و از همه مهمتر اثرات این بحران روی کشور ما چگونه خواهد بود؟ به دنبال آن هستیم تا برای سناریوهای پیشرو در سال آینده در حوزههای مختلف مخصوصاً حوزههای فرهنگی، اجتماعی، علمی، آموزشی دانشجویی و حتی اقتصادی و منطقهای یک نگاه آینده پژوهانه داشته باشیم.
در تلاشیم تا ببینیم چه پنجرهها و فرصتهایی پیش روی ایران باز شده
محمودزاده با بیان اینکه «بیشتر دنبال این هستیم تا ببینیم این بحران چه اثراتی دارد و پیامدهای آن برای کشور ما در حوزههای مختلف چیست»، ادامه داد: در تلاشیم تا ببینیم چه پنجرهها و فرصتهایی پیش روی ایران باز شده و چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است و ما در این معادلات و اتفاقاتی که افتاده است، جایگاهمان چیست.
وی با تاکید بر اینکه پس از بحران اوکراین، قدرت چانهزنی ایران برای دستیابی به اهداف نه تنها در منطقه بلکه در جهان به شدت افزایش مییابد، خاطرنشان کرد: وقتی غبار و هیاهوی این بحران بر زمین بنشیند و ثباتی تقریبی برقرار شود، شما خواهید دید که چقدر ایران میتواند در منطقه و حتی در دنیا نقش قویتری ایفا کند؛ به این دلیل که ما در یک گذرگاه ژئوپولیتیک خاصی هستیم از لحاظ لجستیک، انرژی و همچنین موقعیت منطقهای دارای جایگاه ویژهای هستیم.
در شرایط پیش آمده در پی بحران اوکراین، ما میتوانیم برای خود یک فرصت ایجاد کنیم
این تحلیلگر مسائل روسیه تصریح کرد: ایران دارای ظرفیتهای بالقوه بسیاری است؛ در شرایط پیش آمده در پی بحران اوکراین، ما میتوانیم برای خود یک فرصت ایجاد کنیم و از تهدید ایجاد شده، استفاده کنیم؛ این فرصت برای توسعه دیپلماسی عمومی مفید است. ایران میتواند پلی ارتباطی باشد و روابط کشورها را در منطقه در زمینه این بحران همگرا و همسو کند؛ چراکه از نگاه همه کسانی که در این حوزه فکر میکنند و برنامهریز هستند از جمله رهبر معظم انقلاب اسلامی این است که جنگ باید متوقف شود. دیپلماسی و گفتوگو باید شکل بگیرد تا اتفاقات موجود خاتمه یابد؛ برای تحقق این هدف افراد باید دور میز بنشینند و موضوعات و مشکلاتشان را حل کنند.
محمود زاده درباره تاثیرات تحریم روسیه از سوی غرب بر منطقه غرب آسیا و ایران اظهار کرد: در شرایط فعلی باید بدانیم که تحریمها روی روسیه اثر کوتاهمدت ندارند و به دلایل مختلف روسیه کشوری نیست که بتوان آن را در تحریم منزوی کرد. از لحاظ جغرافیای سیاسی، ارتباطات، دسترسیها، بدنه و بنیه مالی بسیار قوی دارد و بسیار سخت است تصور کنیم تحریمها در کوتاهمدت روی روسیه اثر میگذارد. از طرف دیگر روسیه ذخیره غلات و محصولات کشاورزی بسیار خوبی دارد. نکته بعدی این است که بازارهای دنیا شناور هستند و در حوزه نفت، گاز و غلات که روسیه یکی از تامین کنندههای آن است، به سرعت تامین کنندههای جدید بازار را پر میکنند.
وی افزود: فکر میکنم چون این بحران یک بحران کوتاه مدت است و سریع این به اتمام خواهد رسید، موضوع تحریم روسیه اثر آنچنانی روی مباحث مرتبط با غلات یا مباحث مرتبط با تهدیدات مواد غذایی نخواهد داشت است؛ ممکن است اوج یا جهشهایی در کوتاه مدت در این حوزهها داشته باشیم اما در دراز مدت روسیه این موضوع را به خوبی مدیریت خواهد کرد.
اروپا در برابر روسیه در حوزه انرژی کرنش میکند
مدیر عامل انجمن دوستی ایران و روسیه با اشاره به تاثیر تحریم روسیه در حوزه انرژی تاکید کرد: در حوزه انرژی روسیه یکی از اهرمهای همیشگیاش استفاده از توان تولید انرژی است. الان نیز اروپا تقریباً در حال جدا کردن از مسیر خود از آمریکا در خصوص تحریمها علیه روسیه است؛ چون به شدت به گاز روسیه نیازمند است و منبعی برای تأمین سریع این گاز در اروپا وجود ندارد. بر همین اساس فکر میکنم اروپا در برابر روسیه در حوزه انرژی کرنش میکند و این تهدید نیز مدیریت میشود.
محمود زاده همچنین به برخی مطالب منتشر شده در فضای مجازی درباره تنش میان روسیه و اوکراین اشاره و اظهار کرد: امروز غرب در حال استفاده حداکثری از مدیا و فضای مجاری است؛ در این فضا تقریباً به دنیا اینگونه القا میشود که یا روسیه مقصر است یا اینکه همه تقصیرها بر گردن روسیه است و این کشور در حقیقت تجاوز کرده است ولی هیچکس توجه نمیکند روسیه الان دارد اعلام میکند که آمریکا در حال گسترش آزمایشگاهی بیولوژیک در اوکراین بوده است؛ روسیه میگوید آمریکا در حال استفاده از اوکراین و دست اندازی به مباحث مرتبط با حوزههای هستهای و انرژی برای تحریک روسیه است.
عملکرد روسیه در مدیریت فضای مجازی ضعیف است
وی افزود: دلیل ایجاد چنین فضایی در فضای مجازی نیز عملکرد ضعیف روسیه در مدیریت فضای مجازی است. توان لجستیک، عملیاتی و نظامی روسیه یک توان دست نیافتنی است اما به موازات آن در حوزه فضای مجازی طرف مقابل یعنی آمریکا در حال انجام عملیات روانی عظیمی است.
تفاق بین اوکراین و روسیه ، بیش از همیشه ایران و روسیه را به همدیگر نزدیک میکند
این تحلیلگر مسائل روسیه با اشاره به فرصتهای پیش روی ایران ۱۴۰۱ برای توسعه همکاریها با روسیه گفت: این اتفاق که الان بین اوکراین و روسیه حادث شده، بیش از همیشه ایران و روسیه را به همدیگر نزدیک میکند؛ یعنی این اتفاق یک همگرایی عظیمی بین ایران و روسیه ایجاد میکند چون ایران بسیار بسیار هوشمندانهتر از آن عمل خواهد کرد که طرفهای مقابل روسیه بتوانند تحریکش کنند تا از روسیه فاصله بگیرد.
روسیه یک رفیق استراتژیک برای ایران است
محمودزاده خاطر نشان کرد: روسیه یک رفیق استراتژیک برای ایران است و در بلندمدت یک همسایه استراتژیک است. منافع ما با روسیه بیشتر و مهمتر از منافع ما با اروپا است و از طرفی نیز حمایتهای روسیه از ایران، حمایتهای بلندمدت است.
وی با بیان اینکه «شاید ما خیلی احساسی درباره مباحث در جنگ و بحران فعلی تصمیم بگیریم و اعتراض کنیم که چرا فلان جمله گفته شد یا چرا فلان عمل انجام شد، اما اگر به پس زمینهها نگاه کنیم، میبینیم الان روسیه بیش از گذشته مشتاق است که کریدور شمال- جنوب شکل بگیرد» اظهار کرد: امروز روسیه بیش از گذشته مشتاق است تا در چابهار سرمایهگذاری کند. همچنین روسها بیشتر از قبل مشتاق هستند که کریدور شماره ۶ که ارتباط چین با اروپا را از طریق ترکیه برقرار میکند، راه بیفتد؛ این کریدور الان که روسیه و بلاروس در تحریم هستند، اجازه نمیدهد ارتباط کارخانه دنیا یعنی چین با فروشگاههای دنیا یعنی اروپا و مصرفکننده قطع شود.
الان بهترین فرصت برای ایجاد بانک مشترک ایران و روسیه و ایجاد اشتغال فرازمینی است
مدیر عامل انجمن دوستی ایران و روسیه خاطرنشان کرد: از آنجایی که آمریکا به دنبال آن است تا لجستیک، کریدورها و بانکهای روسیه را منزوی کند و در تحریم قرار دارد، الان بهترین فرصت است که ما به ایجاد بانک مشترک ایران و روسیه و ایجاد اشتغال فرازمینی فکر کنیم. امروز شرکتها در حال خارج کردن نیروهای کار خود از روسیه هستند، و این شرایط برای ایران فرصت خوبی ایجاد کرده تا در زمینه حوزههای دانش بنیان، فناورانه و تخصصی به روسیه کمک و نیروی کار به این کشور اعزام کند. در زمینه سرمایهگذاری مشترک با روسها الان فرصتی عالی ایجاد شده تا با روسیه سرمایه گذاریهای مشترک انجام دهیم.
محمود زاده با تاکید بر اینکه بحران روسیه و اوکراین هم تمام میشود و همه اتفاقات دیر یا زود به حالت بعد و قبلش برمیگردد، ادامه داد: آنچه مهم، است این است که ما از شرایط ایجاد شده در پی این بحران فرصت سازی کنیم و استفاده ببریم.
اتاقهای فکر ما باید جدای از مباحث احساسی، شرایط بعد از بحران روسیه و اوکراین را مدیریت کند
وی در ادامه با بیان اینکه «ایران باید در پنج حوزه مهم انرژی، اقتصاد، روابط سیاسی، مذاکرات وین و مباحث فرهنگی سناریو داشته باشد»، تاکید کرد: تصمیمات ما باید فرض بنیاد و سناریو محور باشد و باید بتوانیم در شرایط عدم قطعیت تصمیم گیری کنیم و اتاقهای فکر ما باید به خوبی کار و جدای از مباحث احساسی، این موضوع را مدیریت کند.
حذف تحریمهای مرتبط با روابط ایران و روسیه از مباحث برجام به نفع آینده ایران است
این تحلیلگر مسائل روسیه با اشاره به روند مذاکرات برجامی وین و طرح اظهاراتی درباره سنگاندازی روسیه در روند این مذاکرات، اظهار کرد: در مذاکرات وین چیزی که در حال اتفاق است این است که برخی میخواهند القا کنند روسیه باید بین ایران هستهای و ایران غربگرا یکی را انتخاب کند ولی اصلا اینگونه نیست. تکنیک و تفکر روسیه یک اتفاق بینابینی است؛ یعنی اگر ما فکر کنیم روسیه درحال مخالفت با امضای برجام است، این کاملاً اشتباه است چون اصلاً آنکه همه طرفها را بارها و بارها در لحظه گسست، دور مذاکره برگردانده، روسیه بوده؛ بارها مذاکرات در آستانه گسست بوده و روسیه افراد را به دور میز برگردانده است. اگر ما غیر احساسی و بلندمدت نگاه کنیم، کاری که الان روسیه درحال انجام آن است، منافعش عاید ایران میشود؛ یعنی حذف تحریمهای مرتبط با روابط ایران و روسیه از مباحث برجام به نفع آینده ایران است.
محمود زاده ادامه داد: فرض کنید ایران قرار است در تامین گاز اروپا جایگزین روسیه شود؛ چون فاصله ما نسبت به قطر کمتر است و خرید گاز از ما به صرفهتر است. از سوی دیگر ما یک میدان گازی بسیار بزرگ جدید در زیر جزیره کیش و هندورابی داریم و یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز آتی دنیا نیز هستیم.
هیچ موقع در روابط با روسیه به اندازه امروز قدرت چانهزنی و درخواست نداشتیم
وی با اشاره به موانع موجود در مسیر صادرات گاز ایران گفت: در موضوع صادرات گاز با سه مشکل مواجهیم؛ مشکل اول سرمایه گذاری خارجی، مشکل دوم مشکل فناوری و تکنولوژی و مشکل سوم مشکل بازار است؛ ما باید برای این گاز بازار تولید کنیم و سرمایه گذار خارجی، تکنولوژی و فناوری جدید میخواهیم؛ اینجا است که ما به توان روسیه احتیاج داریم و رابطه ما با روسیه رابطه برد- برد میشود. هیچ موقع در روابط با روسیه به اندازه امروز قدرت چانهزنی و درخواست نداشتیم و امروز ایران میتواند لیست بلندبالایی از تقاضا روی میز روسیه بگذارد.
در شرایط فعلی، برگ برنده ایران روی میز قرار گرفته است
مدیر عامل انجمن دوستی ایران و روسیه با تاکید بر اینکه انرژی از موضوعات بلندمدت است، افزود: در حوزه انرژی به سرمایهگذار خارجی نیاز داریم. در هر صورت ایران باید با و بدون بحران اوکراین از ظرفیتهای گاز مشترک با قطر دارد، حداکثر استفاده را ببرند. نکتهای که وجود دارد این است که در شرایط فعلی، برگ برنده ایران روی میز قرار گرفته است؛ یعنی قطر نیز برای صادرات گاز به ایران نیاز دارد.
امروز همه مجبورند با ایران دور میز مذاکره بنشیند
محمود زاده برگ برنده ایران را نه حوزه انرژی بلکه حوزه توسعه تعاملات منطقهای عنوان کرد و گفت: امروز همه مجبورند با ایران دور میز مذاکره بنشیند؛ تا حالا سابقه نداشته که قطر، عربستان، چین، هند و روسیه همزمان با ایران دور یک میز مذاکرات بنشیند اما همه اینها الان به ایران نیازمندند؛ چون روسیه به راه و ارتباطات جایگزین برای چین و هند نیاز دارد و تنها گزینه، ایران است. روسیه امروز به بازار جدید برای فروش نفت و گاز، تعاملات بانکی و بین المللی جهت جلوگیری از انزوای اقتصادی و منطقهای نیاز دارد و ایران بهترین گزینه است.
برخلاف تصورات احساسی، روسیه زیادهخواهی آمریکا را کم کرده است
وی همچنین به نقش روسیه در مذاکرات وین اشاره و اظهار کرد: نقشی که روسیه در مذاکرات برجام در حال ایفای آن است صد در صد به نفع ایران است. برخلاف تصورات احساسی که میگویند روسها برجام را به بنبست رساندند، معتقدم که اینگونه نیست و اتفاقاً روسیه زیادهخواهی آمریکا را کم کرده است. باید توجه کنیم که اروپاییها در تحریم روسیه از آمریکا جدا شدند؛ این خیلی مهم است که آنها مسیرشان را از آمریکا سوا کردهاند و اگر قرار بود در روزهای نخست ماجرای اوکراین ناتو عملیاتی انجام دهد، امروز اعلام کردهاند که دیگر عملیاتی در اوکراین نخواهند داشت. اگر کسی فکر میکرد که آلمان از تحریم روسیه حمایت میکند، دیدید که این اتفاق نیفتاد و امروز آمریکا تنها است.
همه میدانند که روسیه این بحران را پشت سر میگذارد
این تحلیلگر مسائل روسیه با تاکید بر اینکه یک نظم نوین جهانی در حال به وجود آمدن است، اظهار کرد: شاید الان نوک کوه یخ که تقابل روسیه و اوکراین است، قابل مشاهده باشد اما این، نوک کوه یخ است و تقابل قدرت در حال انتقال از غرب دنیا به شرق دنیا است؛ در جریان رای گیری برای قطعنامهای علیه روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل دیدیم تمام کشورهایی که اهمیت استراتژیک دارند، مانند چین و هند رای ممتنع دادند؛ این خیلی مهم است که میبینیم تمام کشورهای آفریقایی از روسیه حمایت کردند، این مهم است که تمام کشورهای حوزه اوراسیا از روسیه حمایت کردند چون همه میدانند که روسیه این بحران را پشت سر میگذارد.
آنچه در اوکراین رخ داد، هم در موضوع برجام به نفع ما شد، هم در زمینه بهای انرژی
محمود زاده تاکید کرد: در این اتفاقی که الان حادث شده (درگیری نظامی روسیه و اوکراین) جدا از مباحث اجتماعی و انسانی که همه از جمله کشور ایران و مقام معظم رهبری آن را رد میکنند و جنگ را بد میدانند و طرفین درگیری را به صلح و آرامش و دوستی که اصلاً هدف خلقت است، دعوت میکنند، نکتهای وجود دارد و آن این است که باید ببینیم پیامد این اتفاق برای ما چیست و ما از پیامدهای آن چطور میتوانیم استفاده کنیم. از نظر من معتقدم آنچه در اوکراین رخ داد، هم در موضوع برجام به نفع ما شد، هم در زمینه بهای انرژی؛ در حوزه بازار بلند مدت ما قبلاً باید شاید التماس میکردیم که سرمایهگذار دلاری خارجی در نفت و گاز بیاید و با شرایط تحریمها با ایران همکاری کند؛ حتی آن دسته از شرکتهایی هم که آمده بودند، همه ایران را ترک کردند اما امروز شرکتهای سرمایهگذار حتی اروپاییها برای سرمایه گذاری در حوزه انرژی ایران سر و دست می شکنند. امروز خود اروپاییها میخواهند زودتر برجام به نتیجه برسد.
روسیه مجبور است برای ایران چانه زنی کند
وی با تاکید بر اینکه امروز برای ایران یک فرصت استثنایی پیش آمده تا از طریق روسیه به اهدافش برسد، گفت: شاید هیچ موقع روسیه اینقدر برای ما چانهزنی نمیکرد ولی الان مجبور است برای ایران چانه زنی کند چون منافع استراتژیک خودش در خطر است.
روسیه به دنبال به هم زدن برجام نیست و دلش میخواهد در برجام بماند چون منافعش در اجرای برجام است
مدیر عامل انجمن دوستی ایران و روسیه با اشاره به موضعگیری اخیر مقامات روسیه مبنی بر الزام ارائه تضمین کتبی از سوی واشنگتن در زمینه اینکه تحریمها اعمال شده بر مسکو در پی حمله روسیه به اوکراین مانع همکاری این کشور با ایران در چارچوب توافق برجام تاکید کرد: این موضع گیری را کاملاً به نفع ایران و مثبت میدانم. امروز روابط ایران و روسیه دارای عمق راهبردی است. عدهای در ایران میگویند روسیه ما را بر سر یک دو راهی قرار داده است در حالی که اصلاً اینگونه نیست؛ روسیه یک گزینه بینابینی را مطرح کرده است. سوال من این است که خروج روسیه از برجام به نفع این کشور است یا به ضررش؟ من میگویم که صددرصد به ضررش است. روسیه به دنبال به هم زدن برجام نیست و دلش میخواهد در برجام بماند چون منافعش در اجرای برجام است.
محمود زاده ادامه داد: امروز در شرایط ویژهای که به وجود آمده، روسها میگویند چه بهتر که حداکثر سهم خواهی را نه از ایران، بلکه از آمریکا داشته باشیم؛ چون روسیه تحریم اروپاییها علیه خودش را شکسته است و الان به دنبال شکستن تحریم آمریکا علیه ایران است. یادتان باشد اگر تحریم از روابط ایران و روسیه برداشته شود مانند این است که ۵۰ درصد تحریم فعلی از روسیه برداشته می شود؛ چون تمام روابط گاز و نفت روسیه میتواند با میانجیگری ایران انجام شود.
باید بدانیم که غرب به دنبال فاصله انداختن بین ما و روسیه در بحران اوکراین است
این تحلیلگر مسائل روسیه با بیان اینکه «ایران در بحران اوکراین نباید احساساتی تصمیم بگیرد»، خاطر نشان کرد: باید بدانیم که غرب به دنبال فاصله انداختن بین ما و روسیه در این بحران است. باید خیلی هوشمندانه بیطرفی خودمان را در این بحران نشان دهیم و از این بحران استفاده خودمان را ببریم. یادمان باشد روسیه حتماً به دنبال ایجاد توافق و امضای برجام است. عدهای در ایران درحال دامن زدن به این موضوع هستند که روسیه نمیگذارد مذاکرات برجام به توافق ختم شود؛ این افراد چون به دنبال روسیه هراسی هستند و منافعشان در ارتباط با غرب است، میخواهند در صورت عدم دستیابی به توافق در مذاکرات برجام را بر دوش روسیه بیاندازند و بگویند روسیه نگذاشت برجام امضا شود؛ این در شرایطی است که امروز آمریکا در کنج انزواست و مجبور است که برجام را با ما امضا کند و اگر بپرسید برجام امضا می شود یا نه؟ میگویم بله امضا میشود.
بعد از سفر آیت الله رئیسی به مسکو منافع ما و روسیه به هم گره خورده است
محمود زاده با تاکید بر اینکه موضعگیری اخیر روسیه درباره برجام، تامین منافع خودش است اما ایران نیز در کنار آن به منافعی دست مییابد، گفت: این یک همافزایی و یک بازی برد برد است که روسیه در برجام شروع کرده است؛ در این بازی اگر روسیه ببرد، ما نیز برنده میشویم و اگر روسیه ببازد، ما هم میبازیم. امروز منافع ما به منافع روسیه گره خورده است؛ شاید در گذشته شرایط به این صورت نبود، اما بعد از سفر آیت الله رئیسی به مسکو منافع ما و روسیه به هم گره خورده، چون فضای یخ سیاسی بین دو کشور آب شده است. روسها الان میدانند برای موفقیت در منطقه و غلبه بر تحریمها به توان ایران نیاز دارند.
وی تصریح کرد: بر خلاف آن چیزی که روس ستیزان در فضای مجازی و جامعه در حال انتشار و گسترش آن هستند، روسیه در برجام آمریکا را منزوی کرده تا با ایران به تفاهم نهایی برسد و من مطمئن هستم آمریکا به برجام باز میگردد و هم روسها به اهداف خودشان میرسند و هم ما هم به اهداف خودمان میرسیم.
در حال دستیابی به یک توافق عزتمندانه هستیم
مدیر عامل انجمن دوستی ایران و روسیه افزود: شاید منافع توافقی که امروز امضا میشود از منافع توافقاتی که ممکن بود در گذشته امضا شود برای ایران ۱۰۰ برابر بیشتر باشد چون ما الان در حال دستیابی به یک توافق عزتمندانه هستیم و از موضع قدرت لیست بلند بالایی از درخواستهایمان از غرب و روسیه داریم.
حرکتهای دولت سیزدهم بر مبنای برقراری یک توازن منطقهای است
محمود زاده در پاسخ به این پرسش که آیا گره خوردن منافع ایران با روسیه بر خلاف سیاست «نه شرقی، نه غربی» نیست؟ اظهار کرد: حرکتهای دولت سیزدهم بر مبنای برقراری یک توازن منطقهای است. ما با همه کشورها متناسب با ظرفیت و توانشان رابطه برقرار میکنیم و نگاهمان توازن منطقهای است. همچنین نباید شرق و غرب جغرافیایی را با شرق و غرب سیاسی قاطی کنیم؛ باید حواسمان باشد تعریف سیاست «نه شرقی، نه غربی» منافع است؛ یعنی منفعت کشور ما با ۸۰ میلیون جمعیت امروز در ارتباط با کجا و فردا در ارتباط با کجا تامین میشود. همه تفاهم نامهها و مذاکرات که در دنیا انجام میشود، زمان دارند.
باید از فرصت ایجاد شده برای خلق بازارهای جدید برای خود و یافتن رفقای استراتژیک جدید استفاده کنیم
وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که روسیه و آمریکا به سمت هم نروند؟ گفت: اصلاً در دنیای سیاست نمیتوان روی واژه تضمین کار کرد. من میگویم امروز یک پنجره فرصت محدود یکساله تا چند ساله پیش روی ما قرار گرفته که باید از آن جهت تقویت زیر ساختهای کشور استفاده و ایران را قوی کنیم. باید از فرصت ایجاد شده برای خلق بازارهای جدید برای خود و یافتن رفقای استراتژیک جدید استفاده کنیم. باید از این فرصت استفاده کنیم چون نگاههای سیاسی و منافع سیاسی بلندمدت و ثابت نیستند. الان در منطقه ما سرعت تغییر از از خود تغییر بیشتر است.
اگر امروز مرتکب اشتباه شویم و احساسی تصمیم بگیریم، بازنده میشویم
این کارشناس مسائل روسیه با تاکید بر اینکه در شرایط امروز منطقه، ایران برندهی بالقوهای است که باید بالفعل نیز برنده شود، خاطرنشان کرد: اگر میخواهیم نگاهمان برنده شدن باشد، باید برنامههای ما سناریو محور باشد؛ یعنی اگر فرض کنیم پنج سناریو در سال ۱۴۰۱ پیش روی بحران اوکراین است، ما باید برای هر سناریویی برنامه خودش را داشته باشیم و نگاه ما آینده پژوهانه باشد. ما به میلیاردها میلیارد دلار جذب سرمایهگذاری خارجی برای حوزههای نفت و گاز نیاز داریم که شرایط ایجاد شده در پی بحران اوکراین بهترین فرصت برای جذب را برای ما فراهم کرده است. اگر امروز مرتکب اشتباه شویم و احساسی تصمیم بگیریم و فاصله خود با روسیه را متعادل نکنیم، در این بازی بازنده میشویم.
محمود زاده در واکنش به طرح اظهاراتی مبنی بر اینکه پر کردن جای روسیه در بازارهای بینالمللی انرژی از سوی ایران باعث اختلاف بین ایران و روسیه میشود، تاکید کرد: این یک فرض غلط است؛ هیچ کس نمیتواند جای روسیه را در بازارهای نفت و گاز بگیرد؛ در عین حال هیچ کس هم نمیتواند جای ایران یا هر کشور دیگری را در بازارهای نفت و گاز بگیرد؛ این از آن فرضیاتی است که افرادی که تحلیلهای سطحی ارائه میکنند، مدام در فضای مجازی منتشر میکنند و میگویند که روسیه در حال از دست دادن سهم جهانی خود در بازارهای نفت و گاز است و ایران باید این سهم را از آن خود کند.
قرار است سهم خود را در بازار نفت و گاز و انرژی افزایش دهیم
وی افزود: این دامی است که برخی کشورها در حال پهن کردن برای ایران هستند تا ایران عکسالعملی نشان دهد تا روسیه را تحریک کند و بگوید که میخواهم جای تو را در بازار نفت و گاز بگیریم اما ایران بر خلاف خواست این کشورها بسیار هوشمندانه رفتار میکند. مقامات ما در حوزه نفت، گاز و انرژی باید گفتارشان در مذاکرات و سخنرانیها طوری باشد که یک موقع این حس به طرف روسی یا آمریکایی دست ندهد که ایران قرار است جای کسی را بگیرد. ایران قرار است نقش مکمل را بازی کند و قرار نیست جای کسی را در بازار نفت و گاز و انرژی بگیرد بلکه قرار است سهم خودمان را در این بازار افزایش دهیم.
نه میتوانیم و نه قصد داریم که جای روسیه را در بازار نفت و گاز بگیریم
مدیر عامل انجمن دوستی ایران و روسیه با تاکید بر اینکه ما نه میتوانیم و نه قصد داریم که جای روسیه را در بازار نفت و گاز بگیریم، گفت: ما قرار است در کنار چین، هند، روسیه و قطر قرار بگیریم و دور این میز مذاکره سهم بیشتری برداریم؛ شاید تا حالا این فرصت به ما داده نمیشد تا توانمان را از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کنیم اما ناخودآگاه الان همه به ایران محتاج شدند؛ به همین دلیل نیز الان ایران دست بالا را در مذاکرات وین، ارائه لیست بلند از خواستهها از غرب و شرق، چانه زنی با روسیه و کنترل قطر دارد.
ایران میتواند نقش لابیگری میان روسیه و اوکراین داشته باشد و از این نقش نیز حداکثر استفاده را ببرد
محمود زاده در پایان با بیان اینکه «فرصتها در دل بحرانها زاییده میشوند»، تاکید کرد: ما الان فرصت داریم تا خودمان را به عنوان یک کشور تصمیم گیر، نه تنها در منطقه بلکه در دنیا معرفی کنیم. من از نگاه انجمن دوستی ایران و روسیه که مجموعهای فرهنگی است میگویم مهمترین نقشی که امروز ایران باید انجام دهد این است که با برگهای برنده خود بین اروپا با روسیه و آمریکا با روسیه ایجاد صلح و دوستی کند و مذاکرات صلح را راهبری کند. ایران میتواند نقش لابیگری و مذاکرهکننده را میان روسیه و اوکراین داشته باشد و از این مذاکرهکنندگی و آشتی جویی نیز حداکثر استفاده را ببرد.
انتهای پیام
نظرات