به گزارش ایسنا دکتر غلامعلی منتظر استاد دانشگاه تربیت مدرس در وبینار روز جهانی آینده؛ علم، انتظام ملی و آینده دانش برای سرزمین، در سخنانی ساخت آینده را متاثر از "روندها"، "کنش ها"، "رویدادها" و "آرمان ها" دانست و افزود: آن چیزی که اینده را برای ما می سازد متاثر از این 4 عامل است و از میان این 4 عامل، به روندهای آموزش عالی پرداختم. روند عبارت از تغییرات طبیعی معمولا کُند و معمولا کنترل ناپذیر پدیده ها است.
وی، دانشگاه ها را مهمترین بازیگران عرصه بوم علم و فناوری دانست و اظهار کرد: من در این تعبیر از واژه " زیست بوم" استفاده نکردم چرا که معتقد ما در حوزه علم و فناوری، زیست بوم به وجود نیاورده ایم و در این فضا، روندها، اصلی ترین عامل شکل دهی به آینده دانشگاه ها در ایران به شمار می روند و آن چیزی که آینده دانشگاه را تغییر می دهد، Image ها نیست و حتی کنش های ما نیز تحت تاثیر روندها قرار دارد.
منتظر در ادامه خاطر نشان کرد: به نظر می آید که تاثیر دروندادها در زیست دانشگاه ها بسیار مهم و مایه بقاء روندها بوده است.
این استاد دانشگاه تربیت مدرس از اجرای مطالعاتی در زمینه بررسی روند درونداد دانشگاه ها خبر داد و گفت: در این مطالعات تغییرات بودجه تخصیص یافته به دانشگاه ها، تعداد دانشجویان دانشگاه ها، تعییر تعداد آموزشگران تمام وقت، سرانه بودجه دانشگاه به دانشجو، سرانه بودجه آموزشگران تمام وقت و تغییرات سرانه دانشجو به آموزشگر از سال 1345 تا 1395 به مدت 50 سال مورد بررسی قرار گرفت.
وی اضافه کرد: برای انجام این مطالعات 15 دانشگاه برتر کشور شامل "تهران"، "امیرکبیر"، علامه طباطبایی"، صنعتی شریف"، "علم و صنعت"، "صنعتی اصفهان"، "تبریز"، "الزهرا"، "اصفهان"، شیراز"، خوارزمی"، "شهید بهشتی"، "تربیت مدرس"، "فردوسی مشهد" و "خواجه نصیرالدین طوسی" را مورد مطالعه قرار دادیم.
منتظر، در ادامه سخنان خود به عنوان نمونه به بیان معرفی دانشگاه تهران در این طرح پرداخت و توضیح داد: دانشگاه بزرگترین نهاد آموزش عالی در ایران است که در سال 1313 تاسیس شد و دارای 72 هزار مقاله و 550 ثبت اختراع است که عمدتا داخلی است. رتبه این دانشگاه بر اساس رتبه بندی لایدن بین 100 تا 200 دانشگاه برتر جهان، بر اساس رتبه بندی تایمز بین 801 تا 1000 دانشگاه برتر و بر اساس رتبه بندی شانگهای بین 301 تا 400 دانشگاه برتر دنیا قرار گرفته است.
رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت علوم، تحقیقات و فناوری خاطر نشان کرد: جمع بندی و نتیجه گیری این مطالعات نشان می دهد که طی 50 سال، دروندادهای دانشگاه ها روند کما بیش مشابهی را طی کرده اند و به رغم فرار و فرودهای سیاسی و اجتماعی این روندها، کما بیش یکسال بوده است.
وی با بیان اینکه تدوین اسناد مختلف ناظر بر علم و فناوری که شامل حدود 20 سند فرادستی، تغییری در این روند پدید نیاورده است، ادامه داد: به نظر می رسد که مهمترین پیشران توسعه علم و فناوری "اقتصاد" است و تحقق اهداف آرمانی با این روند امکان پذیر نیست و آینده مطلوب نظام علم و فناوری کشور مستلزم دگرگونی تحول گرایانه در روندها است.
به گفته وی رویداد بزرگ در توسعه علمی ایران را در دگردیسی بینشی در ادراک سیاستگذاران آموزش عالی، پژوهشی و فناوری کشور عنوان کرد و یادآور شد: تغییر میدان عمل برنامه ریزان علم و فناوری از دانشگاه به سمت بازار بسیار ضروری است.
انتهای پیام
نظرات