سید ابراهیم علوی عصر روز گذشته در نشست بررسی ابعاد بحران آب در ایران که در سالن رودکی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، در خصوص قیمت آب اظهار کرد:  در زمینه آب چهار نوع قیمت‌گذاری وجود دارد. اولین مورد قیمت تعرفه است که در بخش صنعت و شرب از طریق مصوبه‌ها مشخص می‌شود. قیمت دوم قیمت تمام شده آب برای تولید کننده است، قیمت سوم قیمت اقتصادی آب بوده که نشان می‌دهد بابت هر مترمکعب آب چه میزان ثروت ایجاد می‌شود. صاحب‌نظران عنوان می‌کنند هر مترمکعب آب باید ۱۰۰ هزارتومان ثروت ایجاد کند. در نهایت قیمت چهارم آب قیمت واقعی آن است. قیمت واقعی آب را کسی می‌داند که حیاتش وابسته به نوشیدن آب باشد. تفاوت قیمت تعرفه که پایین‌ترین قیمت است تا قیمت واقعی آب بسیار فاحش است.

وی با اشاره به سبد هزینه‌های خانوار افزود: در سبد هزینه‌ خانوار سهم خوراک۲۲ درصد، حمل‌ونقل  ۱۰.۶، سهم ارتباطات ۲.۱ درصد، سهم دخانیات  ۰.۶ درصد و سهم آب شرب بهداشتی هر خانواده ۰.۲ درصد و بسیار پایین است. بنابراین با شرایط موجود و با تعرفه‌گذاری نامناسب قطعا مشکلاتی در حوزه خدمات ایجاد می‌شود. زمانی که قیمت آب پایین است گویا این کالا بی‌ارزش است به همین دلیل در منطقه گرم و خشک از کولر آبی استفاده می‌شود. هر کولر آبی ۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند که این میزان از سرانه مصرف آب در خراسان رضوی که حدود ۲۱۰ لیتر است بیشتر است. بحث ارزان بودن آب و تعرفه‌گذاری نامناسب باعث می‌شود تا توسعه تاسیسات در حوزه آب متوقف شود.

مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب خراسان رضوی با اشاره به اینکه وقتی قیمت تمام شده آب سه برابر تعرفه است نوسازی تاسیسات صورت نخواهد گرفت، تصریح کرد: طول شبکه خط انتقال آب در خراسان رضوی حدود ۳۰ هزار کیلومتر است که ۵۰ درصد این خطوط  یعنی معادل ۱۵ هزار کیلومتر عمری بالای ۲۵ سال داشته و در مرز فرسودگی قرار دارد. هر کیلومتر شبکه انتقال آب  برای نوسازی متوسط به ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد که عددی معادل ۷۵۰۰ میلیارد تومان می‌شود که اعتبارات دولتی پاسخگوی این نیاز نیست.

علوی تصریح کرد: در حال حاضر متوسط قیمت یک متر مکعب  آب ۸۰۰ تومان و برای روستاییان ۴۰۰ تومان است، این درحالی است که قیمت یک آب معدنی ۰.۵ لیتری ۴۰۰۰ تومان است. بنابراین  قدم اول اصلاح مصرف آب در خانوارها اصلاح تعرفه‌گذاری برای قیمت آب است. تا زمانی که قیمت‌گذاری درستی در حوزه آب صورت نگیرد جامعه به موضوع آب بی‌توجه خواهد بود.

جعفر جوادی، مدیر آب وخاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در این نشست اظهار کرد:  منابع آبی استان محدود بوده و به مرور زمان نیز کاهش یافته است. از منابع  آبی استان طی ۱۵ سال گذشته حدود ۴ میلیارد متر مکعب آب کم شده است.  توسعه شهری و نیاز به آب شرب، صنعت و خدمات به بخش کشاورزی فشار آورده و این کاهش از بخش کشاورزی صورت گرفته است.

وی افزود: وظیفه و رسالت سازمان جهاد کشاورزی امنیت غذایی است. در حال حاضر ۶۲ درصد آب بخش کشاورزی به چاه‌ها، ۱۲ درصد به قنوات، ۷ درصد به چشمه و بقیه به رودخانه‌ها وابسته است.

مدیر آب وخاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: ۸۴.۴ درصد منابع آب استان در اختیار بخش کشاورزی، ۱۰.۴ در اختیار بخش شرب، ۱.۴ در اختیار بخش صنعت و ۳.۸در بخش خدمات استفاده می‌شود. وابستگی ۸۴.۴ درصدی بخش کشاورزی به منابع آب اهمیت  توجه به بخش کشاورزی را بیشتر کرده است.

جوادی افزود: کاهش سطح آب مورد استفاده در  بخش کشارزی  موجب کاهش سطح زیر کشت در استان به میزان  ۲۳۸ هزار هکتار شده است. از این میزان ۶۳ هزار هکتار با کشت گیاهانی مانند کشت پسته و زعفران جایگزین شده است.  

وی درباره طرح‌هایی که برای استفاده بهینه از آب در استان اجرا شده است، بیان کرد: اجرای سیستم‌های نوین آبیاری موجب بهینه سازی تولید شده است. استفاده از لوله برای انتقال آب، موضوع جلوگیری از تبخیر و ... از دیگر طرح‌های اجرا شده است. در بخش کشاورزی طرح بهره‌وری آب از دو دیدگاه یعنی بهره‌وری تولید و بهره‌وری اقتصادی مد نظر گرفته می‌شود. با اجرای این  طرح‌ها در سطح استان بهره‌وری تولید از  ۰.۷۷ درصد به  ۱ درصد نزدیک شده است. برنامه دیگری که در استان اجرا شده است طرح سند سازگاری با کم ابی است. این سند در سال ۱۳۹۸ تصویب شده است و سازمان جهاد کشاورزی تا ۱۴۰۵ برنامه مربوطه را تدوین و ارائه کرده است.

انتهای پیام