حسین رسولی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه زادبوم ایران بدون شک امروز از حیث پایداری حیات ملی با چالشهای بسیار عمیق و جدی روبهروست، اظهار کرد: مساله کم آبی، توسعه بیابانها، فرونشست زمین، ریزگردها و مهاجرت ناشی از این مسائل و کاهش مشاغل مولد روستایی و افزایش فعالیتهای خدمات شهری عموما ناشی از وجود عدم تعادلهای جدی در چرخه محیط زیست کشور است که این مسائل در زمره مهمترین تهدیدهای فراروی آینده ایران قرار دارد.
وی ادامه داد: دلایل متعددی برای ایجاد این شرایط وجود دارد به جز گرمایش زمین و رشد شهرنشینی که پدیده جهانی است، عدم اعمال مدیریت بهینه منابع آبی در 50- 60 سال آینده در کشورمان یکی از مشکلات اساسی است. در ایران قدیم که مانند امروز اقلیم خشک و کم آبی داشت، اجداد ما با درک این واقعیت طبیعی از تکنولوژی قنات استفاده کرده و قصد داشته با بهرهبرداری متعادل از منابع آبهای زیرزمینی به ویژه برای نیمه شرقی کشور که خشکتر از نیمه غربی است، تعادل محیط زیست را برهم نزنند، اما از دهه 40 تا امروز با حفر بیحساب و کتاب چاههای آب و توسعه کشاورزی با شعار به ظاهر ثمربخش خودکفایی، چرخه بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی دچار نقصان جدی شده است.
این عضو سابق شورای شهر تهران همچنین خاطر نشان کرد: امروز چند ده هزار روستا در کشور فاقد آب آشامیدنی بوده و آب شرب آنها به وسیله تانکر تامین میشود. عدم دانش و تجربه مدیران نسل اول انقلاب در تشدید این شرایط موثر بوده است. البته فقط عدم تعادل در برداشت از آبهای زیرزمینی علت اصلی نیست، اما نظام کشاورزی و تخصیص آب دچار اشتباه استراتژی شدهایم.
رسولی ادامه داد: کشور با کمبود آب مواجه است ، اما یکی از محصولات صادراتی ما هندوانه و انار بوده و در استانهای خشکتری مثل خراسان چغندرقند کشت میشود که این محصولات آب زیادی مصرف میکنند باید اقرار کنیم که در این حوزه دچار خطاهای راهبردی شدهایم.
این فعال سیاسی با بیان اینکه مسائل زیست محیطی آنگونه که باید در کانون توجه جریانها و احزاب سیاسی قرار ندارد، گفت: دولتها به فراخور نوع نگرش و کشورداری خود در 42 سال گذشته برخوردهای متفاوتی با مساله محیط زیست داشتند ، اما در مجموع در کلان حاکمیت نسبت به پیامدهای تخریب محیط زیست توجه کافی نشده است. امروز هم ناچار هستیم در شیوه هدف گذاری و برنامه ریزی در حوزه محیط زیست تجدید نظر کنیم. زیرا فقط مشکل آب نیست، بلکه در زمینهی خاک، هوا، جنگلها و سایر منابع طبیعی هم دچار اشکالات جدی هستیم. امروز دولت و هر جریان سیاسی که در کشور مسئولیت دارد با آثار و تبعات اشتباهات راهبردی نسبت به محیط زیست روبهروست و چارهای هم نیست جز اینکه سازمانهای مردم نهاد، جامعه علمی و حوزه محیط زیست و دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، احزاب، دولت، مجلس شورای اسلامی و سایر ارکان نظام به صورت واقعبینانهای با این معضل روبهرو شده و دانش، تکنولوژی و تجارب جهانی و کمک سازمانهای بینالمللی برای کندتر کردن خشک کردن ایران استفاده کنند در غیر این صورت اگر با همین روند پیش برویم آینده تیره و تاری خواهیم داشت.
رسولی در پاسخ به این پرسش که چرا احزاب و جریانهای سیاسی به اندازه کافی به مساله محیط زیست توجه ندارند، اظهار کرد: نظام حزبی به لحاظ کمی گسترش یافته اما به لحاظ کیفی دچار ضعف است و در بسیاری از حوزهها کارایی کافی را ندارد وجود 200 – 300 حزب شناسنامهدار از کشور به نظر من تفاوتی با نبود احزاب ندارد. احزاب نه تنها فقط به مسالهی محیط زیست کمتر توجه دارند بلکه در حوزه قدرت و سیاست به دلیل موانع فرهنگی، تاریخی، حقوقی و ناملایمتهای اصلی حاکمیت از کارآمدی مورد انتظار برخوردار نیستند. احزاب کمترین نفوذ در لایههای جامعه را داشته و حتی در نظام عضوگیری هم کارآمد نیستند. اگر هم بخواهند، نمیتوانند آن طور که باید و شاید به مساله محیط زیست بپردازند.
وی در پایان اظهار کرد: به دلیل وجود اقتصاد رانتی و اتکا به درآمدهای نفتی، حاکمیت احساس نیازی به احزاب ندارد و احزاب هم کارآمدی لازم را ندارند، بنابراین مشکلات حوزه محیط زیست را باید از طریق نهادهای مدنی، جامعه علمی و دانشگاهی و دستگاههای حاکمیتی دنبال کرد.
انتهای پیام
نظرات