علی رستمی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به برگزاری نشست های مسکو و تهران درباره افغانستان گفت: در جریان تحولات افغانستان، تنها کشوری که آرام و در سکوت در افغانستان وارد شده، چین است؛ بدون این که چیزی بگوید از فرصت های افغانستان دارد استفاده می‌کند، اما بقیه کشورها نگرانی هایی درباره اینکه آمریکا می خواهد از حکومت جدید در افغانستان به عنوان مخالف در محیط منطقه‌ای استفاده کند، دارند. از این رو کشورهایی مثل ایران، روسیه، تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان و به طور کلی کشورهایی که موقعیت اسلامی دارند بیشتر نگران هستند.

وی ادامه داد: این کشورها در عین اینکه با محافظه کاری با حکومت فعلی افغانستان راه می آیند اما آنچه در همسایگی خود می خواهند دولتی با حضور همه نیروها در افغانستان است و سعی دارند با کشاندن طالبان به جلسات و نشست های منطقه ای و چند جانبه از فرصت‌طلبی آمریکا جلوگیری کنند و زمینه‌های فکری معتدل در طالبان را به سمت جلو حرکت دهند، کما اینکه معتقدم به زودی از این دست جلسات و نشست ها در سطح بین المللی هم شاهد خواهیم بود.

این کارشناس مسایل منطقه و افغانستان با بیان این اعتقاد که ایران از افغانستان و شرایط فعلی اش راضی نیست اما این مساله را صریحا عنوان نمی کند،‌ گفت: در هر حال شیعیان زیادی تا الان کشته شده یا دارند کوچ داده می شوند و ما نمی دانیم تا چه اندازه این کارها به عهده داعش یا بخشی از طالبان است، اما فرض می‌گیریم که دولت طالبان می خواهد مقداری خود را باز نشان دهد تا به رسمیت شناحته شود و از طرفی آمریکا راضی شود پول‌های بلوکه شده افغانستان را آزاد کند، چرا که این کشور به لحاظ اقتصادی در وضع خیلی بدی قرار دارد و هر دولتی با هر فکر و ایده‌ای هم که باشد باید بتواند از عهده مشکلات اقتصادی مردم و کشور برآید. از طرفی طالبان می‌خواهد از نقطه نظر بین‌المللی با کمی اعتدال شناخته شود.

وی درباره شناسایی طالبان از سوی روسیه و اتحادیه اروپا گفت: روس‌ها در مسکو گفتند دنبال دولت تمام عیار شامل همه نیروها هستند،‌ ایران هم موضع منعطفی در این‌باره گرفته است چون احساس می کند که لبه تیز مشکلات طالبان به سمت ایران خواهد بود. نشست تهران نیز در این راستاست که طالبان تا حدود زیادی به سمت انعطاف سوق داده شود و روابط تجاری از سر گرفته شود و نیز تضمین گرفته شود که با شیعیان افغانستان رفتار مناسبی شود حتی رهبری در سخنان اخیر خود گفتند که جهان اسلام باید هماهنگ شود،  که این صحبت می تواند پیش‌درآمد همین موضوع باشد.

رستمی گفت: ایران تلاش دارد با طالبان کنار بیاید و مثل مسکو دنبال این است با کشاندن نیروهای دیگر سیاسی به صحنه حکومت افغانستان تا حدی موقعیت خودش را در بین بخش های دیگر غیر از پشتون ها که با تغییر دولت کمی متزلزل شده است، مستحکم کند.

این کارشناس مسایل منطقه و افغانستان مساله شناسایی دولت جدید با محوریت طالبان را یک مفهوم دو جانبه دانست و افزود: پالس‌هایی درباره شناسایی طالبان از کشورهای مختلف شنیده می شود اما باید گفت که این مساله دو جانبه است، هر چقدر طالبان با قوانین بین‌المللی کنار بیاید و به سمت آن حرکت کند دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی هم بیشتر و پیش‌تر به سمت شناسایی آنها حرکت می کنند. الان شاهد هستیم که طالبان در برخی شهرها به دختران اجازه دادند که به دبیرستان بروند البته این‌ها تحت فشار بین‌المللی است و لزوما خواست طالبان نبوده است.

وی ادامه داد: مشکلی که برای طالبان وجود دارد این است که وقتی می جنگد و در قدرت نیست هر کاری می تواند انجام دهد اما وقتی قدرت را در دست گرفت با انبوهی از مسایل رو به رو می شود و اجبارا باید تغییراتی در چارچوب حاکمیت و دیدگاه هایش ایجاد شود و خود را با شرایط بین المللی وفق بدهد. در هر حال دولت جدید هم از بیرون و هم از داخل تحت فشار زیاد است.

انتهای پیام