حمیدرضا سبحانی نژاد در گفت‌وگو با ایسنا ضمن اشاره به تأسیس انجمن ادبی عبید، بیان کرد: مرکز هنرهای ادبی عبید از سال ۱۳۷۵ به همت استاد محمدعلی حضرتی و پشتیبانی اداره کل فرهنگ و ارشاد استان شکل گرفت و در فعالیت‌هایش با حضور استاد امیر عاملی، مرحوم بابک قزوینی و چند شاعر جوان آن دوران که بسیاری از آنان شاعران توانمند و نام آشنایی شدند ادامه یافت.
وی گفت: بنده از سال ۱۳۷۸ به‌عنوان مجری و هماهنگ‌کننده به همکاری بیشتر با این انجمن پرداختم. انجمن در دهه هشتاد وارد فضای بهتری شد و توانست با پویایی جلسات هفتگی مستمر و جلسات ویژه‌ی مناسبتی را برگزار کند و درزمینه کارگاه داستان‌نویسی و فیلم‌نامه نیز فعالیت داشت، گزارش هر جلسه و پوستر برنامه‌ها هم در آرشیو انجمن موجود است. در این دوران که به حضور آقای محمدحسین شفیعی‌ها به‌عنوان مدیرکل فرهنگ ارشاد استان مربوط می‌شود، پشتیبانی و حسن نیت قابل‌توجهی وجود داشت و البته رقابت‌های جالبی در فضای شعر و ادب استان شکل گرفت مانند خانه شعر جوان و انجمن شعر باران و تکاپوهایی در سایر نهاده‌ای فرهنگی به وجود آمد.
این نویسنده خاطرنشان کرد: متأسفانه در دهه ۹۰ به دلیل مشکلات اقتصادی دولت‌ها، پشتیبانی کمتر و فعالیت‌ها هم محدودتر شد. بااین‌حال همچنان انجمن عبید کارگاه‌های شعر و داستان را برگزار می‌کرد البته در فضایی تخصصی و خصوصی‌تر، لازم است در اینجا یک نکته را عرض کنم که این فعالیت‌ها با کمک استاد محمدحسین ابوترابی که عضو هیئت امنای انجمن هم بوده و هستند، استاد سید مرتضی معراجی، خانم زهرا عبداللهی، خانم آسیابانها، استاد اسماعیل سکاک و دوستان دیگر انجام می‌شد و تخصصی‌ترین برنامه‌ها هنگام نمایشگاه کتاب صورت می‌گرفت که به معرفی کتاب‌های جدید اهل‌قلم قزوین می‌پرداختیم.
وی با اشاره به اینکه متأسفانه در دوران رئیس‌جمهور سابق فضای فرهنگی، ادبی و هنری در سطح کشور ویترینی شد، تصریح کرد: به نظر من مهم‌ترین دلیل افول برنامه‌های فرهنگی و ادبی نگاه ویترینی و گزارشی مسئولان فرهنگی به این عرصه است. یکی از چالش‌های مهمی که در این اواخر داشتیم این بود که چرا انجمن ادبی ثبت نشده است؟! وقتی بودجه‌ای وجود ندارد و برای شعر و ادب نمی‌توان کلاس‌هایی با شهریه برگزار کرد درنتیجه گردش مالی نخواهد داشت، ثبت یک انجمن چه دردی را دوا می‌کند غیر از دادن آمار به مراجع بالادستی ارشاد ارزشی ندارد.
این نویسنده ادامه داد: به همین دلیل است که مدیرکل ارشاد قزوین با اعتمادبه‌نفس بیان می‌کند که قبل از حضور او در استان، اصلاً انجمن ادبی نداشته است! چون از نظر ایشان کیفیت هنری و ادبی همچنین سرمایه‌های انسانی شناخته‌شده در کشور ارزشی ندارد و تنها ثبت و گزارش جلسات مهم‌تر به نظر می‌رسد. این نگاه می‌تواند به فاجعه‌ی فرهنگی در کشور منجر شود. دلیل بعدی وجود فضای مجازی است که شاعران و نویسندگان برای هویت‌یابی از آن استفاده می‌کنند. کرونا هم مزید بر علت بود که جلسات علمی و فرهنگی را تعطیل کرد.
وی تأکید کرد: به‌عنوان کسی که حدود ۲۵ سال در این عرصه فعالیت کرده در قدم اول باید به اهل هنر و ادب از سوی مسئولان احترام گذاشته شود که شوربختانه در دوران رئیس‌جمهور سابق غرور و نگاه از بالا در اکثر عرصه‌های دولت وجود داشت که متأسفانه هنوز هم در اداره کل قزوین ادامه دارد.
معاون فرهنگی باید صاحب اندیشه و دغدغه‌مند باشد
این فیلمنامه‌نویس تصریح کرد: هویت‌یابی هنرمندان و شاعران باید توسط فضای فرهنگی و هنری اتفاق بیفتد. در استان نقش معاونت فرهنگی صاحب اندیشه و دغدغه‌مند نیز تأثیرگذار است که متأسفانه بدنه‌ی ارشاد قزوین به‌گونه‌ای شکل‌گرفته که فقط عده‌ی معدودی می‌توانند در این مسند باشند.
وی بیان کرد: استاد ایزدفر (معاون هنری ارشاد) که خدایش بیامرزد خودش هنرمند و دغدغه‌مند بود و به حق معاونت هنری شد. وی در بسیاری موارد پیگیر مشکلات هنرمندان بود و در اوج مشکلات مالی، جشنواره تئاتر و فیلم آبرومندانه برگزار و سالن خوبی هم برای نمایش ایجاد شد. در اینجا باید بگویم یک مورد آسیب‌زننده نیز این است که در فضای ادبی و هنری به دلیل عدم‌حمایت و سازوکار مالی، عرصه حضور افراد کم‌توان‌تر که وقت آزاد بیشتری دارند، فراهم می‌شود و درنتیجه برای مدیران هم دردسر و توقع کمتری دارند.
این فعال فرهنگی ادامه داد: با این وصف شعر و ادب حرکت خود را در استان ادامه می‌دهد و دوستان صاحب نامی در سپهر فرهنگ کشور از قزوین می‌درخشند فقط دیگر اداره کل ارشاد استان را جدی نمی‌گیرند و خطر اصلی این است که نسل جدیدی از شاعران و نویسندگان به عرصه نیایند.
وی در پاسخ به این سؤال که راهکار انتخابات در انجمن ادبی استان چقدر می‌تواند کارساز باشد؟ گفت: سال گذشته شاهد بودیم که انجمن ادبی استان از طریق انتخابات برگزیده و انتخاب شدند که البته به بنده هم پیشنهاد شد شرکت کنم ولی به دلایل زیادی قبول نکردم. اینکه عده‌ای دورهم به‌عنوان تحرک ادبی جمع بشوند خوب است اما باید مراقب وزن و هویت انجمن ادبی استان در سطح کشور باشیم. سعید عاشقی به‌عنوان رئیس انجمن انتخاب شد، او چهره‌ی شناخته‌شده‌ای است و من به‌شخصه از این انتخاب خوشحالم اما کاش از وی بپرسند که آیا هنگامی‌که در حوزه هنری جلسات مستمر داشت برای دوستان مفیدتر بوده یا اکنون و من کنجکاوم بدانم برای ارتقای سطح شعر و ادب استان چه امکاناتی بعد از انتخابات فراهم شده است.
سبحانی‌نژاد تأکید کرد: حیف است شاعر و ادیب توانایی مانند استاد حضرتی و سایر شاعران و ادبای خوب قزوینی رغبتی برای حضور در جلسات و مجامع ادبی استان نداشته باشند و فضایی برای انتقال دانسته‌ها به جوانان فراهم نشود. انتخابات عادلانه است اما اگر امکانات برای انجمن انتخابی فراهم نشود، غیر از یک عنوان، تحرک فراگیر و مثبتی نمی‌توانند داشته باشد. امیدوارم مدیرکل‌های بعدی به این قضایا توجه کنند؛ البته دور از انصاف است که نگویم اداره کل در ۲ سال اخیر در زمینه نمایش، موسیقی و سینمای جوان تحرک مفیدی داشته است که نباید مغفول بماند.
وی با اشاره به این موضوع که ذات هنر و ادب از فرم و محتوا تشکیل‌شده است، بیان کرد: به نظر می‌رسد در هشت سال گذشته از محتوا غافل شده‌ایم. هویت تاریخی اقلیمی قزوین، تاریخ انقلاب و دفاع مقدس، سبک زندگی اصیل ایرانی، نگاه هنرمندانه و شاعرانه به مفاهیم معنوی و مذهبی، دمیدن امید و آگاهی در جامعه می‌تواند موضوعات مهمی باشد. به نظر بنده باید علاوه بر فرم هنری بر دمیدن محتوای بومی، کشوری و جهانی هم همت داشت.
این نویسنده اظهار کرد: مسئول فرهنگی باید خودش را خادم بداند نه ارباب و رئیس، احترام به شأن و جایگاه هنرمند و شاعر انگیزه‌ها را بالا می‌برد. هماهنگی با شهرداری، صدا سیمای استان، حوزه هنری و سایر نهاده‌ای فرهنگی هنری می‌تواند اثرات مثبتی داشته باشد. باندبازی و تبعیض در عرصه هنر به‌شدت موجب دلسردی و کدورت می‌شود. نگاه ویژه به هنرمندان و نویسندگان به‌عنوان نخبگان استان می‌تواند انگیزه خوبی به جوانان بدهد اما متأسفانه جایگاه اجتماعی هنرمندان قدیمی قزوین در حکمروایی استانی و ملی تعریف نشده است و اکنون داشتن شورای مشورتی و تصمیم‌گیری مستقل در استان می‌تواند راهگشا باشد.
وی گفت: متأسفانه شاهد بودیم یک دستورالعمل برای کل کشور صادر و باید اجرا می‌شد اما هر استان حتی هر شهر بضاعت‌های فرهنگی هنری خاص خود را دارد که باید بر اساس آن‌ها برنامه‌ریزی فرهنگی هنری داشت. بنده به‌عنوان یک عضو کوچک فرهنگی استان قزوین اگر از جانب مدیرکل و معاونت فرهنگی ارشاد احساس امنیت و همدلی نداشته باشم نمی‌توانم مفید و مثمر ثمر عمل کنم و اکنون به‌شدت برای عوض شدن فضای مدیریت اداره کل ارشاد قزوین ثانیه‌شماری می‌کنم.
سبحانی‌نژاد در پایان سخنانش به فعالیت‌های هنری و ادبی خود اشاره و عنوان کرد: بنده در حال حاضر به‌عنوان هیئت مدیره خانه هنرمندان قزوین در خدمت دوستان هستم. کارگاه نویسندگی به میزبانی جهاد دانشگاهی قزوین برگزار می‌کنم. سریالی با عنوان «سنجرخان» به نویسندگی بنده و کارگردانی استاد محمدحسین لطیفی در مراحل پایانی فیلم‌برداری است که به امید خدا در زمستان از شبکه اول سیما پخش خواهد شد. یک سریال برای شبکه خانگی و یک سریال کمدی هم در دست نگارش دارم و همچنان امیدوارم به‌زودی قزوین هم شاهد تحرک و تولید آثار فاخر سینمایی و تلویزیونی با محوریت هویت این سرزمین اصیل باشد و روزگار بهتر برای هنر و ادب استان دیرپای قزوین رقم بخورد.
انتهای پیام
نظرات