بی تردید نمیتوان به شیراز آمد و آرامگاه حافظ، را ندید و فاتحهای بر سر تربت او نخواند و تفالی بر دیوانش نزد و رفت، شاعری که دیوانش را در کنار کلامالله در خانه هر ایرانی میتوان یافت. خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی و ملقب به لسان الغیب، شاعر نامآشنای ایرانی که بیشترین شهرت او به واسطه غزلهای بی بدیل و بی نظیرش، است؛ شاعری که کلام دلنشینش هر انسانی را به وجد میآورد و آن پیش گوییاش که " برسر تربت ما چون گذری همت خواه / که زیارتگه رندان جهان خواهد شد".
پیشینه مراسم یادروز حافظ به بیش از ۲۵ سال قبل بازمیگردد؛ زمانیکه بنیاد فارس شناسی در نیمه اول دهه هفتاد و در همان سالهای ابتدایی، پیشنهاد نامیدن یک روز به نام ۲ شاعر جهانی شیراز را ارائه داد؛ اما تصویب و اجرایی شدن آن به نیمه دوم آن دهه رسید و اولین یادروز، بیستم مهر سال ۱۳۷۶ برگزار شد.
به گزارش ایسنا، از آن روز که تنها ۲۰ مهر برنامههایی در پاسداشت این شاعر شهیر برگزار میشد تاکنون که هفتهای را به این بهانه، شاهد برپایی برنامههای مختلفی هستیم، روال کار بر یک مدار بوده است؛ برنامههایی که با گلباران آغاز و با نشستهای علمی! به پایان میرسیده است.
طی سالهای گذشته اما در کنار رویدادهای جاری روز و هفته بزرگداشت حافظ، مصوباتی برای اجرای طرحهای فرهنگی، هنری و عمرانی نیز در دستور کار قرار گرفت که مهمترین آنها، طرح توسعه آرامگاه حافظ و اتصال آن به باغ موزه مشاهیر بود، اقدامی که طی سالهای اخیر، بخشهایی از آن اجرا و بر وسعت این مکان افزوده شد.
امروز، آرامگاه حافظ، که پیشینه معماری آن به دهه اول سنه ۱۳۰۰ باز میگردد و طراحی شایسته و کم نظیر آندره گدار، از آن جلوهگاهی زیبا و ماندگار ساخته، وسعتی درخور یافته و از یک محدوده محصور در چهار دیواری که سالها پیرامونش وجود داشته، فراتر رفته است.
آرامگاه حافظ که در نزدیکی رشته کوه شمالی شهر شیراز و در باغ مصلا بنا شده بود، همچنان یکی از زیباترین بناهای ایران به شمار میرود که بخشی از این زیبایی را مرهون معماری است، هرچند در ادوار مختلف تاریخ، تغییراتی در این بنا خصوصا به لحاظ نقاط پیرامونی، ایجاد شده است.
تاریخچه بنای آرامگاه حافظ
برابر اسناد موجود، حدود ۶۵ سال بعد از وفات حافظ، وزیر میرزا ابوالقاسم گورکانی، حاکم وقت فارس، دستور ساخت مقبرهای بر فراز مزار او را صادر کرد و آن عمارت نه تنها در دوره حاکمیت حکام مختلف تخریب نشد، بلکه بارها مرمت و بازسازی شد، خصوصا در سه دوره تاریخی شاهعباس صفوی، نادرشاه افشار و کریمخان زند.
اما کریمخان زند اولین کسی بود که دستور داد بر روی مزار حافظ، سنگی مرمرین قرار دهند که روی آن غزلی از غزلیات لسانالغیب به خط حاجیآقاسی بیکافشار، نستعلیقنویس آذربایجانی نوشته و توسط حجاران، حکاکی شده بود.
به گزارش ایسنا، براساس پیشینه تاریخی موجود، آنچه که امروز به عنوان آرامگاه حافظ در شیراز وجود دارد، بنای ساخته شده در سال ۱۳۱۴ شمسی است که به دستور علیاصغر حکمت، وزیر وقت فرهنگ و با همکاری علی ریاضی، رئیس وقت فرهنگ استان فارس و با نظارت علی سامی، محقق، باستانشناس و استاد دانشگاه و بر اساس طرح ارائه شده توسط آندره گدار، ایرانشناس و معمار فرانسوی، احداث شد.
معماری آرامگاه حافظ، برگرفته از بناهای دوره زندیه بوده و ساخت آن سه سال به طول انجامید و در اجرا، از هنرهای مختلف معماری، کاشیکاری، خوشنویسی، حکاکی و ... بهره مناسبی برده شده و رنگ گنبد نیز تلفیقی از رنگهای مختلف عرفانی مانند آبی فیروزهای (نماد بهشت)، سرخ ارغوانی (نماد شرابازلی)، سیاه و سفید (نماد شب و روز) و قهوهای سوخته (نماد خاک) است.
امسال، ربع قرن از برگزاری یادروز حافظ میگذرد، اگرچه از نگاه بسیاری صاحبنظران، جز سخنرانیهای متعدد و البته پژوهشهایی که پیرامون این شاعر جهانی انجام شد، شاهد رخداد اثرگذار و ماندگاری در زمینه تولید محتوای تلویزیونی، سینمایی، تجسمی و ... نبودهایم.
به حتم، ایجاد مرکز پژوهش، تولید محتواهای تاثیرگذار با بهرهگیری از اشعار ماندگار حافظ، احداث کتابخانهای درخور، ساخت المانهای شایسته و فراهم کردن بستری برای فراتر رفتن شناخت از خواجه شمسالدین محمد، از آنچه اکنون تنها محدود به تفال به دیوانش مانده و ... خواسته همه صاحبنظران و فرهنگوران است، اقداماتی که بتواند زمینه بهره بردن از "فیض روح قدسی" آن شاعر بنام را برای همگان فراهم آورد.
انتهای پیام
نظرات