سوده رودباری-متخصص قلب و عروق با بیان این مطلب در گفت و گو با ایسنا، به تشریح وضعیت بیمارستان ها و بیماران در موج پنجم کرونا پرداخت و اظهار کرد: بیمارستان ها به قدری از بیمار پر شده که تمام کارهای غیر اورژانسی کنسل شده و تمام بخش های بیمارستان ازجمله بخش جراحی، زنان و زایمان، کودکان و ... تبدیل به بخش کرونایی شده، حتی در برخی بیمارستان ها در قسمت هایی که اصلا جزو فضای درمانی نیست و مثلا فضای اداری بوده، تخت گذاشته اند و به بخش کرونا تبدیل کرده اند.
وی با اشاره به کمبود فضا برای بستری بیماران بدحال در بیمارستان ها، گفت: تعداد بیماران بدحال و نیازمند بستری بسیار زیاد است و از هر فضایی استفاده می شود تا این بیماران بتوانند در بیمارستان و زیر نظر پزشک باشند.
این پزشک متخصص با اشاره به اینکه تا دو ماه قبل در سیستان و بلوچستان به بیماران خدمت می کرده و حالا در بیمارستان های تهران مشغول خدمت رسانی به بیماران است، افزود: در بیمارستان های دولتی و اصلی شهر وضعیت به گونه ای است که گاهی می بینیم در راهرو و هر فضایی از بیمارستان تخت گذاشته و بیمار بستری کرده اند، تعداد بیماران اورژانسی هم به قدری زیاد است که حتی فرصتی برای خالی شدن تخت نیست.
نمی دانم کادر درمان تا چه زمانی دوام می آورد!
وی کمبود فضا، تعداد زیاد بیماران و کمبود کادر درمان در بیمارستان ها را خطرناک دانست و گفت: وضعیت به قدری پیچیده شده که گاهی کنترل همه چیز از دست خارج می شود. کادر درمان واقعا خسته اند و نمی دانم تا چه زمانی می توانند دوام بیاورند.
این پزشک متخصص قلب با یادآوری اینکه به محض ورود واکسن به کشور جزو نخستین گروه کادر درمان بوده که واکسن را دریافت کرده است، گفت: دوز اول واکسن کرونا را در بهمن و دوز دوم را در اسفند دریافت کردم، اما حالا بعد از گذشت ۶ ماه و دوره ای که کرونای دلتا در کشور پخش شده می بینیم که بسیاری از همکارانم دوباره مبتلا شده اند و ابتلای آنها در خیلی از موارد خفیف نبوده؛ برخلاف آنچه فکر می کردیم واکسن بزنیم به بیماری شدید و بستری نمی رسیم.
ابتلای دوباره کادر درمان به کرونا
وی با بیان اینکه با شیوع کرونای دلتا شاهد ابتلای شدید برخی از کادر درمان به کرونا بوده ایم، تصریح کرد: برخی از همکاران ما در بیمارستان ها با وجود تزریق واکسن بستری شدند و حتی مرگ داشته ایم. احتمال دارد اثربخشی واکسن بعد از گذشت یک دوره کم می شود و نیاز به دوز مجدد دارد.
رودباری با اشاره به اینکه حدس ما و مطالعات انجام شده نشان می دهد بعد از گذشت ۶ ماه اثر واکسن کم می شود، گفت: به نظر می رسد با شیوع کرونای دلتا، کادر درمان و سالمندان باید دوز سوم واکسن را دریافت کنند، موضوعی که در بسیاری از کشورها مطرح شده، اما هنوز بسیاری از مردم ما دوز اول را هم دریافت نکرده اند.
وی با بیان اینکه کادر درمان در خط مقدم مقابله با کرونا است، تاکید کرد: با ادامه این وضعیت دوباره به شرایطی می رسیم که هر روز باید شاهد از دست دادن همکارانمان باشیم، چون ممکن است اثر واکسن بر روی برخی از جهش های ویروس کم باشد و از طرفی گذشت زمان از میزان اثربخشی واکسن کاسته باشد.
این پزشک متخصص با اشاره به استرس و نگرانی این روزهای کادر درمان برای خود و خانواده هایشان، اظهار کرد: مدت ها قبل از اینکه واکسن کرونا تزریق کنیم به خانه نمی رفتیم. من آن زمان در سیستان و بلوچستان بودم و بعد از دو هفته در بیمارستان، یک هفته خودم را قرنطینه می کردم و بعد به خانه می رفتم چون احتمال انتقال ویروس به اعضای خانواده وجود دارد، درحالی که هیج امکانی برای واکسیناسیون خانواده کادر درمان وجود نداشت.
تفاوت موج پنجم کرونا با موج های قبلی
رودباری تفات موج پنجم کرونا را با موج های قبلی بسیار زیاد دانست و گفت: تعداد بیماران کووید خیلی زیاد شده، اما به دلیل واکسیناسیون تعداد بیماران سالمند کمتر شده است، درحالی که در موج های قبلی بیماران مسن و زمینه ای زیادی داشتیم و بیماران قلبی سالمند خیلی زیاد به کرونا مبتلا می شدند، اما چون آنها واکسینه شدند در این موج می بینیم که بیشتر افراد میانسال و جوان مبتلا می شوند.
وی با بیان اینکه ابتلای افراد میانسال و جوان به کووید ممکن است به دلیل واکسیناسیون سالمندان و بیماران زمینه ای و یا خصوصیات دلتا ویروس برگردد، افزود: در این موج ابتلای جوانان و کودکان بیشتر شده، اما هنوز علت قطعی برای آن نمی توان اعلام کرد.
رودباری با بیان اینکه تعداد نیروهای بیمارستان ها بیشتر نشده و ظرفیت جدیدی به بیمارستان ها اضافه نشده، توضیح داد: این درحالی است که تعداد بیماران چند برابر شده است. پیش از این اگر هر پرستار می توانست ۴ تا ۵ بیمار را در هر شیفت پوشش بدهد، در این موج باید ۲ تا ۳ برابر قبل بیمار را تحت نظر و مراقبت داشته باشد.
وی با اشاره به خستگی روحی و جسمی کادر درمان، اظهار کرد: در این شرایط مسلما کیفیت خدمات پایین می آید و امکان خطا هم وجود دارد که هم برای بیمار و هم کادر درمان ناخوشایند است.
پزشک متخصص قلب با تاکید براینکه نه داروی کافی و نه فضای نگهداری از بیمار را داریم و نه دیگر توانی برای کادر درمان مانده است، گفت: با دست خالی که نمی توان جنگید و به هرحال نیاز به یکسری امکانات برای درمان بیماران داریم.
وی با بیان اینکه هدف از اعلام هشدارها، آگاه شدن مردم و پیشگیری از ابتلا به بیماری است، گفت: البته قبول دارم که گاهی پخش این اخبار و هشدارها باعث ترس برخی بیماران شده و در شرایطی که درگیر بیماری می شوند به پزشک و بیمارستان مراجعه نمی کنند، اما چاره ای نداریم و برخی از افراد تا نترسند و آگاه نشوند، رعایت نمی کنند.
وقتی مردم برعکس عمل می کنند!
رودباری ادامه داد: نمی دانم چرا هر چه شرایط بدتر می شود مردم برعکس عمل می کنند و پروتکل های بهداشتی را کمتر رعایت می کنند، شاید هنوز بیماری را باور نمی کنند!
او با یادآوری خاطره تلخ از دست دادن یکی از بیمارانش در روزهای اخیر گفت: یکی از بیمارانم دختر ۱۶ ساله ای بود که علائم گوارشی داشت و دو هفته بعد از شروع علائم، مراجعه کرد، اما نارسایی قلبی پیدا کرد که در نهایت منجر به فوت او شد. در کرونای دلتا علائم گوارشی هم داریم و برخی مواقع بیمار فقط علائم گوارشی دارد. یکی از عوارض ویروس کرونا که شایع نیست، حمله به ارگان های بدن از جمله قلب در فاز شدید است.
این متخصص قلب ادامه داد: یکی دیگر از بیمارانم مادر بارداری بود که به دلیل مراجعه دیرهنگام اول جنین خود را از دست داد و بعد خودش فوت کرد. البته موارد زیادی هم داریم که بیمار سریع مراجعه و بهبود پیدا می کند، به ویژه وقتی درمان در ۲۴ ساعت اول شروع می شود کار به بیمارستان نمی کشد.
وی به اتفاقات خوب دوران کرونا نیز اشاره کرد و گفت: گاهی اینقدر که خستگی و ناراحتی بر روی پزشکان تاثیر می گذارد که لحظات خوب را به یاد نمی آورند، اما در همین دوران هم لحظات خوبی داشتیم. از جمله یکی از بدترین بیمارانم که مرد میانسالی بود که به کرونا مبتلا شده بود و به دنبال آن سکته قلبی کرده بود و مجبور شدیم هر دو درمان را شروع کنیم. به دنبال درمان سکته قلبی، دچار خونریزی گوارشی شد و به دنبال آن نارسایی کلیوی پیدا کرد و بدن بیمار کاملا درگیر شده بود، به طوری که انتظار نداشتیم این بیمار دوباره سر پا شود، اما خواست خدا بود و بیمار چند هفته بعد با پای خودش به بیمارستان آمد و از کادر درمان تشکر کرد. با اینکه در زمان بیماری خیلی بدحال بود و سطح هوشیاری پایینی داشت می گفت تمام لحظات را به یاد دارم و دیدم هرکاری توانستید انجام دادید.
مشاوره های پزشکی غیرحضوری؛ اتفاق خوب دوران کرونا
این پزشک متخصص یکی دیگر از اتفاقات خوب این دوران را راه اندازی سیستم مشاوره های پزشکی غیرحضوری به بیماران با همکاری گروهی از پزشکان جوان عنوان کرد و افزود: درست است کووید مساله اول کشور شده، اما به غیر از بیماران کووید، بیماران دیگری هم داریم که به دلیل کمبود فضا و شلوغی بیمارستان ها و شرایط خاصی که وجود دارد به بیمارستان مراجعه نمی کنند. با این مشاوره های غیرحضوری و نسخه الکترونیک می توانیم به این بیماران کمک کنیم.
وی با اشاره به اینکه بیماران کووید باید در ۲۴ ساعت اول شروع علائم ارزیابی اولیه شوند، شرایط آنها بررسی شود و تحت نظر باشند، گفت: بیمارانی که ترس از مراجعه یا عدم امکان مراجعه دارند می توانند با یک پزشک به صورت غیرحضوری در ارتباط باشند و اگر نیاز به مراجعه و بستری داشتند راهنمایی های لازم را دریافت کنند. به طور کلی در دوران کرونا مشاوره های غیرحضوری کمک زیادی به مردم کرد.
این متخصص قلب با اشاره به تشکیل گروه هایی با عنوان ویزیت رایگان برای بیماران از همان روزهای اول شیوع کرونا در کشور، توضیح داد: در این گروه ها تصمیم گرفتیم هر کسی در رشته تخصصی خودش بیماران را تشویق کند در قرنطینه بمانند و به صورت غیرحضوری با پزشکان در ارتباط باشند، چون اصرار به قرنطینه کامل داشتیم و برای تشویق مردم اعلام کردیم این کار را به صورت رایگان انجام می دهیم. به واسطه این اتفاق شاید به هزاران نفر در این دوران کمک کردیم که اگرچه دیده نشد اما در هر صورت پزشکان نقش خود را ایفا کردند.
کمبود داروهای بیماران سرپایی
وی در مورد داروهای درمان بیماران کووید نیز گفت: کمبود دارویی هم مربوط به داروهای سرپایی مثل فاویپیراویر است و هم داروهای تزریقی مثل رمدسیویرو و حتی سرمی که رمدسیویر باید داخل آن ریخته و تزریق شود. باتوجه به اینکه بیماران سرپایی زیادی دارم و برای آنها داروی خوراکی فاویپیراویر تجویز می کنم در بسیاری از مواقع بیماران نمی توانند دارو را پیدا کنند.
رودباری با بیان اینکه در اوایل بیماری و مراحل خفیف، داروهای ضد ویروسی از جمله فاویپیراویر و هیدروکسی کلروکین برای بیماران تجویز می شود که طبق گایدلاین کشور ما است، گفت: در گایدلاین کشورهای دیگر، داروهای دیگری تجویز می شود که ما اصلا آنها را نداریم اما همچنان از دارویی که آنها از گایدلاین خارج کرده اند استفاده می کنیم و حتی همان داروها هم به طور کامل در دسترس نیست. هرچیزی که در مقالات اثرات آن بر بهبود وضعیت بیماران ثابت شده باشد، مانند برخی ویتامین ها و سرم ها کمبود داریم.
به سرماخوردگی فکر نکنید
وی با تصریح براینکه ویروس دلتا برخلاف آلفا و بتا علائمی بسیار شبیه سرماخوردگی دارد، توضیح داد: این بیماری با آبریزش ساده، گرفتگی صدا و گلودرد شروع می شود و به همین دلیل بیشتر بیماران اول وارد فاز انکار می شوند و می گویند سرما خورده ایم، درحالی که در تابستان و شرایط پاندمی فکر کردن به سرماخوردگی اشتباه است.
این پزشک متخصص با اشاره به اینکه بسیاری از بیماران به دلیل شباهت علائم کرونای دلتا به سرماخوردگی، دیر به پزشک مراجعه می کنند، گفت: بیماران زمانی مراجعه می کنند که ریه درگیر شده و باید بستری شوند، اما تخت کافی برای بستری بیماران وجود ندارد و دارو و سرم نیست.
اهمیت ۳ تا ۴ روز اول بیماری
وی خاطرنشان کرد: بیماران باید با هرگونه علائم سرماخوردگی ساده و حتی سرفه، گرفتگی صدا و بینی در همان ۲۴ ساعت اول به پزشک مراجعه کنند تا درمان اولیه شروع شود و بعد باید تحت نظر پزشک پایش شوند. ۳ تا ۴ روز اول بیماری بسیار مهم است؛ اگر در این چند روز علائم خطری پیدا نشود معمولا بیماران سیر رو به بهبود پیدا می کنند، اما به هر حال باید مدت قرنطنیه را هم طی کنند که در دلتا از دو هفته به سه هفته افزایش پیدا کرده و بیماری مدت بیشتری در بدن می ماند.
رودباری با ابراز تاسف از کمرنگ شدن رعایت پروتکل های بهداشتی در جامعه، اظهار کرد: این درحالی است که میزان شیوع ویروس در جامعه بیشتر شده است. به محض اینکه کسی علامت دار می شود یعنی از دو سه روز قبل ناقل بوده و باید به کسانی که در این مدت با آنها در ارتباط بوده اطلاع بدهد که احتمال ابتلا به کرونا دارد تا خودشان را قرنطنیه کنند، اما بیشتر افراد اول بیماری را انکار می کنند و بعد اصلا به افرادی که با آنها در ارتباط بوده اند اطلاع نمی دهند، بنابراین دیگران متوجه نمی شوند و به ارتباطات خود ادامه می دهند و بیماری بیشتر پخش می شود.
وی با تاکید براینکه تصور قبلی که کودکان به کرونا مبتلا نمی شوند اشتباه است و کودکان هم ناقل و هم مبتلا می شوند، گفت: بنابراین اگر والدین علامت دار شدند نباید کودک را به خانه اقوام بفرستند و خانواده دیگری را هم درگیر کنند. در مراحل اولیه و خفیف بیماری می توانیم درمان سرپایی انجام دهیم و تمام افراد خانواده سه هفته در خانه قرنطینه شوند، اما در فازهای متوسط بیماری نیاز به تزریق رمدسیویر داریم که در این موارد یکسری مراکز سرپایی ایجاد شده و بیمار هر روز یا یک روز در میان تزریق را انجام می دهد، البته تعداد مراکز سرپایی هم کافی نیست و باید توسعه پیدا کند تا بار بستری بیمارستان را کاهش دهیم.
این پزشک متخصص با بیان اینکه در فاز شدید بیماری راهی جز بستری بیمار در بیمارستان وجود ندارد، گفت: تا زمانی که افراد علامت دار نشده اند نمی دانند ناقل بیماری هستند و به راحتی افراد دیگر را درگیر می کنند و بعد از آن هم با مراجعه دیرهنگام اجازه می دهند بیماری در بدن پیشرفت و کار درمان را سخت تر کند.
با یک ماسک نمی توان جلوی دلتا را گرفت
وی استفاده از حداقل دو ماسک را در شرایط فعلی پیشنهاد کرد و گفت: با یک ماسک نمی توان جلوی سرایت کرونای دلتا را گرفت، بنابراین پیشنهاد می شود افراد از دو ماسک سه لایه، یا N۹۵ یا ماسک پزشکی و پارچه ای بر روی آن استفاده کنند. پرهیز از حضور در محیط های سربسته و شلوغ و کاهش تماس های فیزیکی نیز اهمیت زیادی دارد.
وی در مورد حضور افراد در محیط های روباز نیز توضیح داد: میزان انتقال دلتا ویروس زیاد است، بنابراین حفظ فاصله اجتماعی در محیط باز با دو تا سه متر فاصله قابل قبول است، اگرچه باز هم امکان انتقال ویروس و خطر وجود دارد.
رودباری با انتقاد از اینکه برای واکسیناسیون بیماران قلبی تدبیر خاصی پیش بینی نشده بود، گفت: بیماران قلبی بیماران پر ریسکی هستند و باید زودتر واکسینه می شدند، اما فقط بیماران سالمندان براساس سن زودتر واکسن را دریافت کردند، درحالی که بیماران قلبی جوان امکان دریافت واکسن نداشتند.
نمی توان پیش بینی کرد چه بیماری دچار عارضه قلبی می شود
وی با بیان اینکه بیماران قلبی به عنوان گروه پرخطر در این شرایط باید پروتکل های بهداشتی را به طور جدی رعایت کنند و مراقب خود باشند، افزود: در مورد پیشگیری از درگیری قلبی در بیمارانی که به کرونا مبتلا شده اند، راهی جز درمان زودرس کرونا وجود ندارد، در واقع نمی توانیم پیش بینی کنیم که چه بیماری دچار عارضه قلبی می شود، فقط باید درمان زودتر شروع شود و کاری کنیم که بیماری طولانی نشود، زیرا وقتی بیماری وارد فاز التهابی می شود تمام ارگان ها و از جمله قلب را می تواند درگیر کند، در این شرایط اقدام خاصی از نظر قلبی نمی توان برای بیمار انجام داد.
این متخصص قلب با بیان اینکه احتمال بروز لخته های خونی و سکته های قلبی و مغزی در دو سه هفته اول بیماری زیاد است و تنها راه پیشگیری، درمان سریع تر است، گفت: یکسری علائم خطر داریم که به بیماران می گوییم به محض دیدن این علائم سریع به پزشک مراجعه کنید و آزمایش های لازم را بدهید، شاید نیاز به شروع درمان ضد ویروسی و تزریقی و یا بستری در بیمارستان وجود داشته باشد.
زنگ خطر ضعف و بی حالی در سالمندان
وی علائم خطر کرونا را تب بیشتر از ۳ تا ۴ روز، سرفه های پیش رونده بدون اینکه رو به بهبودی باشد، احساس تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرفه های خونی، پایین بودن اکسیژن خون زیر ۹۴ درصد، ضعف و بی حالی و درد عضلانی شدید عنوان کرد و افزود: وقتی بیماری وارد فاز ریوی و التهابی می شود خطرناک است، به ویژه در سالمندان ضعف و بی حالی بیشتر قابل توجه است، چون شاید علائم دیگر زیاد بروز نکند اما ضعف و بی حالی و کاهش سطح هوشیاری را در این بیماران زیاد می بینیم.
رودباری با اشاره به اینکه از یک سال و نیم قبل گفتیم باید قرنطینه از درب منزل اجرا شود که نشد و به اینجا رسیدیم، گفت: در شرایط کنونی هم گفتیم باید دو هفته قرنطینه کامل انجام شود که نشد، درحالی که شکست زنجیره انتقال تنها با چنین مکانیسمی قابل انجام است، اما تا وقتی همه جا باز است و همه در رفت و آمد و ارتباط با یکدیگر هستند، این زنجیره شکسته نمی شود.
وی کمبودهای دارویی را از دیگر مشکلات در موج پنجم کرونا دانست و گفت: گاهی بیمار به موقع و در ۲۴ ساعت اول مراجعه می کند اما تا سه روز دنبال دارو است، در این صورت زمان طلایی درمان را از دست می دهد. همچنین مراکز درمانی باید در نقاط مختف شهر دایر شود و نیروهای تازه نفس اضافه شوند.
این پزشک متخصص با بیان اینکه کادر درمان همه خسته شده اند و از نظر روحی در شرایط سختی قرار دارند، تصریح کرد: شاید برای خیلی ها قابل تصور نباشد که کادر درمان با نگرانی ها و مشکلات خودشان و حتی زمانی که یکی از اعضای خانواده شان را از دست داده اند باید سر کار حاضر شوند و در شیفت های سخت و طولانی به بیماران کمک کنند.
واکسیناسیون نباید این قدر به تأخیر می افتاد
وی با تاکید براینکه باید روزی یک تا یک و نیم میلیون نفر را واکسینه کنیم، گفت: واکسیناسیون نباید اینقدر به تأخیر می افتاد، اما در شرایط کنونی هم باید با سرعت بسیار بالاتری انجام شود.
این پزشک متخصص قلب با اشاره به اینکه عده ای همچنان اعتقادی به واکسن ندارند، خاطرنشان کرد: باید برای این افراد هم چاره ای اندیشیده شود، مثلا اعلام شود از یک بازه زمانی مشخص رفت و آمد به مراکز خاص فقط با کارت واکسیناسیون امکان پذیر است که مردم بدانند واکسن نزدن یک انتخاب شخصی نیست و هر یک نفری که واکسن نمی زند حقوق دیگران را ضایع می کند چون احتمال ابتلای بقیه را بالا می برد، بنابراین باید واکسیناسیون الزامی باشد.
انتهای پیام
نظرات