معین صادقیان در گفتوگو با ایسنا در خصوص فضای اقتصادی دولت آینده، اظهار کرد: در دولت آقای روحانی پیامدهایی همچون خروج آمریکا از برجام و وضع دوباره تحریمها و همچنین شیوع ویروس کرونا و مشکلات و پیامدهای آنها موجب شد که دولت بعدی به ناچار میراثی پر از مشکلات دریافت کند.
وی تاکید کرد: در این فضا رئیس دولت سیزدهم با چالشهای مهمی روبرو است که یکی از مهمترین چالشها، تورم است.
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه نرخ تورم طی دو سال گذشته رقم های بالاتر از ۴۰ درصد را تجربه میکند، گفت: این موضوع برای اقتصاد مسئله انباشت تورم را به همراه دارد، به این مفهوم که تورم بالای دو ساله تاثیر خود را بر روی سال های بعد خواهد گذاشت، به طوری که می توان انتظار داشت که سال ۱۴۰۱ اگر همه چیز عالی باشد باز هم ۱۵ درصد تورم از سال های پیش به ارث خواهد برد.
صادقیان با توضیح این موضوع، اظهار کرد: به فرض مثال اگر یک تولیدکننده لبنیات را در نظر بگیریم، زمانی که قیمت تمام اقلام از جمله علوفه بالا میرود، بنابراین این تولیدکننده ناچار به افزایش قیمت لبنیات است، در این شرایط کشاورزی که از لبنیات استفاده میکند باید پول بیشتری هزینه کند، پس ناگزیر است، برای حفظ سطح زندگی خود قیمت علوفه را بالاتر ببرد و حال دوباره شرکت لبنی باید پول بیشتری هزینه کند، بنابراین قیمت را بالاتر می برد، اما از آنجایی که کشاورز کالاهای دیگری به جز لبنیات نیز مصرف می کند، قیمت علوفه را زیاد بالا نمی برد، چراکه لبنیات تاثیر کمی در زندگی اش دارد.
وی با تاکید بر اینکه مشابه این مثال قابل تعمیم به اقتصاد ایران است که به ناچار بخشی از تورم کنونی به عنوان اثر ثانویه تورم، به سال بعد منتقل میشود، تصریح کرد: به طور قطع دولت آقای رئیسی برای کنترل این بلای بزرگ اقتصادی باید چاره اندیشی کند که مهمترین کار در این خصوص انضباط مالی دولت است.
صادقیان با بیان اینکه دخل و خرج بودجه باید به هم بیاید و نباید خرج دولت از درآمدش کمتر باشد، گفت: دولت آینده باید جلوی کسری بودجه را بگیرد و در شرایط کنونی حل کسری بودجه در سال ۱۴۰۰ بسیار دشوار است، مگر اینکه برجام دوباره احیا شود.
وی رکود را چالش دیگر اقتصاد ایران در دولت آینده عنوان کرد و افزود: متاسفانه امروز رکود شدید اقتصادی ناشی از بیکاری و درآمد پایین مردم، به بیکاری و مشکلات بیشتر دامن می زند و رکورد از بین نمی رود مگر با تحریک طرف تقاضا، به این معنا که دولت آقای رئیسی باید تقاضا ایجاد کند.
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: خرید کالا به صورت اتوماتیک توسط دولت انجام میشود که با این کسری، کمبود بودجه به تورم دامن می زند.
وی با اشاره به راهکارهای ایجاد تقاضا در دولت آینده، گفت: پرداخت یارانه به مردم به ویژه دهکهای پایین برای ایجاد قدرت خرید یکی از راهکارهاست که این نیز با کسری بودجه شدنی نیست، مگر اینکه منابع دیگری برای آن یافت شود.
صادقیان با بیان اینکه دولت آینده باید به دنبال افزایش حقوق پایه باشد، تاکید کرد: دولت آینده باید جسارت کافی برای افزایش حداقل حقوق و دستمزد را داشته باشد و اجازه دهد دست کم ۵۰ درصد به دستمزدها اضافه شود، اگرچه افزایش ۵۰ درصد حقوق باعث افزایش تورم در حدود ۱۵ درصد میشود، اما طرف تقاضا بسیار نیرومندتر شده و می تواند رکود را از میان بردارد.
وی با تاکید بر ضرورت ایجاد اشتغال به عنوان راهکاری دیگر برای ایجاد تقاضا، گفت: ایجاد اشتغال به عنوان یکی از موضوعات مهم اقتصاد کشور است که حل آن نیازمند مطالعه و برنامه ریزی بنیادی و بلندمدت است.
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین با اعتقاد بر اینکه اگر برجام دوباره احیا شود، اثر مشکلات کشور نصف خواهد شد، اظهار کرد: با احیای برجام اشتغال افزایش و رکود تا حد زیادی از بین میرود و به دلیل کاهش قیمت ارز ، تورم نیز تا حدودی کاهش می یابد، بنابراین باید هم و غم دولت سیزدهم احیای برجام باشد.
وی در ادامه با تاکید بر ضرورت تک نرخی شدن کالاها و مقابله با قیمت گذاری دستوری، توضیح داد: چند نرخی بودن هر کالایی موجب فساد می شود، بنابراین اگر دولت آقای رئیسی قصد مبارزه با فساد دارد باید تمام کالاهای چند نرخی را تک نرخی و به قیمت بازار عرضه کند.
صادقیان با اشاره به ایرادات بسیار قیمت گذاری دستوری، گفت: شاید در کوتاه مدت این مدل قیمت گذاری تورم را مهار کند، اما در بلندمدت باعث رشد انفجاری تورم خواهد شد.
وی تصریح کرد: قیمت گذاری دستوری ۵۰ سال است که در ایران جواب نداده و وقت آن رسیده که درباره آن تجدید نظر شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه به معضل و چالش بزرگ خشکسالی برای اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: خشکسالی در درجه نخست باعث بیکاری کشاورزان و سپس باعث کمبود محصولات کشاورزی و در نتیجه آن افزایش شدید قیمت ها و تشدید مشکلات می شود، علاوه بر این خشکسالی نیز مشکلات امنیتی برای کشور به همراه خواهد داشت که باید برای آن چاره اندیشی شود.
صادقیان به برخی راهکارها برای رفع مشکل خشکسالی اشاره کرد و گفت: شیرین سازی آب دریا و انتقال آن به مناطق مرکزی برای شرب و بعد از مرحله شرب برای کشاورزی، بهبود الگوی مصرف از طریق آموزش و اعطای تسهیلات برای تجهیزات کم مصرف از جمله تجهیزات کشاورزی برای مصرف بهینه یا حتی کاهش مصرف آب توسط کولرهای آبی توزیع شیرهای کم مصرف و …، استفاده از آب های گسلی رودخانه هایی که در عمق بیش از ۲۰۰۰ متری زمین و زیر صفحه های زمین جاری است که می تواند منبع خوبی برای استفاده در بخش کشاورزی با صنعتی و حتی شرب باشد.
وی یادآور شد: آبهای گسلی سوای آب های زیر زمینی است و در ژرفای بسیار پایین تر جریان دارد در نتیجه زیان زیست محیطی بسیار کمی دارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان با اعتقاد بر اینکه رد شدن از مشکلات بالا نیاز به همت ملی دارد، تصریح کرد: تک تک شهروندان این سرزمین باید در حل این مشکلات سهیم باشند و بعید است که یک دولت اگر اجماع نظرات را نداشته باشد بتواند تمام آنها را حل کند.
انتهای پیام
نظرات