ارتقای مهارت‌های فردی و اجتماعی جوانان و استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت‌های عظیم نیروی جوان، مستعد و تحصیل‌کرده کشور در راستای تحقق توسعه پایدار فرهنگی، آموزشی، اجتماعی، ورزشی، کارآفرینی و اشتغال، یکی از اهداف تفاهم‌نامه منعقده بین وزارت ورزش و جوانان و جهاددانشگاهی است.
در این راستا مرکز نوآوری و شکوفایی جهاددانشگاهی زنجان (منش)، موضوعاتی از قبیل مشارکت در برگزاری نشست‌های تخصصی، همایش‌ها، سمینارها، کارگاه‌ها، دوره‌های آموزشی، فرهنگی، کارآفرینی و اشتغال و نیز استفاده از توانمندی‌های علمی، تخصصی و تجربیات جهاددانشگاهی را در راستای اهداف و برنامه‌های توسعه‌ای حوزه جوانان بر عهده دارد.
صندلی تجربه، یکی از برنامه‌هایی است که در این راستا برگزار می‌شود. ناصر ایمانی مهمان صندلی داغ بود که در حوزه فرش و گلیم فعالیت می‌کند.
لطفاً خودتان و کارهایی که انجام داده‌اید را معرفی کنید؟
ناصر ایمانی، کارشناس مدیریت کسب و کار هستم و اگر از وظایفی که در شغل خود داشتم، بگویم، دانشجوی نمونه و کارآفرین سال ۹۸ از سوی جهاددانشگاهی در شهر شیراز بودم. علاوه بر پشتیبان صنعت فرش از سوی صنعت، معدن و تجارت و موسس، مدیر و مربی آموزشگاه چهل زرین، مدیر تولیدی کارگاه‌های فاتح که در زمینه فرش‌های پشمی فعالیت دارد و در زمینه کلاس‌های انگیزشی مدرس بودم، همچنین بازرس آموزشگاه‌داران فنی و حرفه‌ای هستم.
شروع کارتان از کی بود؟
شروع کار به صورت حرفه‌ای ۱۰ سال است ولی تجربیاتی که داشتم و آشنایی با این حوزه، به خانواده برمی‌گردد. من با فرش بزرگ شدم و از زمانی که چشم باز کردم، مادرم را مشغول فرش‌بافی دیده‌ام و پدرم نیز کشاورز بود که بعد از اتمام فصل برداشت، وارد خرید و فروش فرش می‌شد و در درآمد هم‌محلی‌های خود نیز موثر بود و فرش‌های تولید شده را خریداری و در نقاط دیگر به فروش می‌رساند.
برای ورود به حوزه فرش فقط یادگیری به سبک استاد - شاگردی کافی است؟
یادگیری به سبک استاد - شاگردی امروزه با توجه به پیشرفت صنعت فرش‌بافی کافی نیست و کسانی که وارد این حوزه می‌شوند در گام اول باید دانش خود را افزایش دهند و بعد مهارت‌های تجربی خود را به صورت عملیاتی یاد بگیرند. در ضمن فرد باید توانایی لازم برای این کار داشته باشد. در حقیقت شخصی در این زمینه موفق است که علاقه و مهارت داشته و دانش لارم را نیز کسب کند و بعد وارد این عرصه شود.
یک فرد علاقه‌مند به حوزه فرش باید کار را از کجا شروع کند؟
هر شخصی بر حسب قابلیت و شایستگی خود باید متوجه شود که در کدام قسمت می‌تواند مفید واقع شود. ممکن است کسی این توانایی را در خود ببیند که در حوزه بافت می‌تواند مفید باشد؛ این فرد نمی‌تواند الزاماً یک کارآفرین باشد، بلکه بعد از ورود به این کار فقط تولیدکننده است. زنجیره تامین متنوعی برای این کار وجود دارد. بهترین کاری که یک کارآفرین می‌تواند انجام دهد، این است که شناخت کلی از همه مراحل کار، از پیش تولید تا زمان عرضه به بازار و شناسایی بازارهای هدف داشته باشد. فردی که به دنبال کارآفرینی است، باید دانش لازم در حوزه فرش را داشته و با سرمایه‌گذاری مناسب، برای دیگران نیز شغل ایجاد کند. همچنین فرد تولیدکننده باید بداند که محصول وی بدون دغدغه در بازار عرضه و به فروش می‌رسد. کار در این حوزه سخت است ولی حاصل دشواری کار با ایجاد ارزش‌افزوده و تحقق سود، دلچسب می‌شود.
تضمینی وجود دارد تا کسی که وارد این حوزه می‌شود، موفق شود و از لحاظ وضعیت مالی می‌توان به صورت کامل روی چنین حرفه‌هایی حساب باز کرد؟
برای ورود به بازار خرید و فروش فرش، علاوه بر اینکه باید شناخت کافی از تجاری که برای صادرات کار می‌کنند داشته باشیم، نسبت به نحوه کار عمدفروشان محلی نیز شناخت لازم است. فردی که برای تعدادی کارآفرینی کرده و به دنبال کسب سود برای هر دو طرف است، باید عمده‌فروشان را شناخته و ارتباط مناسب با آن‌ها داشته باشد و بر اساس نیازسنجی‌های به عمل آمده، سفارش بپذیرد. گام بعدی آشنایی با تجاری است که محصولات خود را به خارج از کشور برده و در بازار جهانی به فروش می‌رسانند. وقتی این کانال‌ها را شناخته و ارتباط خوب و مستمری با آن داشته باشیم، قطعاً اوضاع بهتر شده و فرد سرمایه‌گذار با خیالی آسوده‌تر اقدام به تولید و ثبت سفارش می‌کند.
سئوال بعدی در خصوص تولید فرش با ظرافت بالا در زنجان ولی فروش آن در سایر شهرها است. چرا باید شاهد چنین وضعیتی باشیم؟
این مسئله نشان می‌دهد که مسئولان شهر ما تفکر و چشم‌انداز خوبی در این زمینه نداشته‌اند و اداره‌کنندگان سیستم تولید فرش ما کسانی هستند که ناوارد به این قضیه بوده و این یک واقعیت است. ما کسانی را در راس صنعت فرش داریم که علاقه‌ای به رشد صنعت فرش استان ندارند و در حالی که در حوزه فرش ابریشم، فرش‌هایی داریم که دقیقاً در زنجان بافته شده ولی سود، نام و برند آن به نام شهر دیگر است، هر چند معتقدیم می‌توان با برنامه‌ریزی و همراهی، فرش زنجان را جهانی کرد.
در حال حاضر فرش ایران در دنیا و فرش زنجان در ایران چه جایگاهی دارد؟
فرش زنجان در کشور جزو برترین‌ها است. اگر فرش بیجار را در نظر نگیریم، فرش زنجان از برترین فرش‌ها به شمار می‌رود، البته فرش بیجار نیز قرابتی با فرش‌های زنجان داشته و شبیه فرش‌های افشار و حتی در مواردی بهتر از فرش‌های افشار است. پس می‌توانیم فرش‌هایی که شبیه و حتی بالاتر از فرش‌های افشار که به نام یک استان دیگر بافته می‌شود، تولید کنیم ولی احتیاج به حمایت ارگان‌های مختلف داریم تا بتوانیم از بافت خانگی کم‌ظرفیت و کم‌کیفیت خارج شده و بافنده‌های خود را توانمند کرده و پشتیبانی مالی نیز انجام دهیم تا بافت خود را به سمت فرش‌های افشار سوق دهیم.
دولت برای ایجاد این شغل چه زیرساخت‌هایی را می‌تواند ایجاد کند؟
عملکرد دولت در حوزه فرش متفاوت است. برخی از دولت‌ها از این کار خوب پشتیبانی کرده و یکی از حمایت‌هایی که باید از این قشر زحمت‌کش انجام دهند، این است که بیمه آن‌ها را مهیا کنند. متاسفانه بسیاری از تسهیلاتی که برای بافنده‌ها، تولیدکننده‌ها و کارآفرینان در نظر گرفته می‌شود، فقط اسمی بوده و عملیاتی نشده است. تسهیلات باید در اختیار کارآفرینانی که واقعاً از وجود بافنده‌ها استفاده می‌کنند، قرار داده شده و بازرسی و پیگیری‌های لازم در این خصوص انجام شود تا تسهیلات در مسیر تولید، مصرف شود. همچنین آموزش‌های رایگان از سال ۹۰ تا ۹۵ را داشتیم که به رشد کیفی بافنده‌ها کمک کرد که امیدواریم این روند تداوم داشته باشد.
چگونه می‌توانیم صنعت فرش را به‌روز کنیم؟
به‌روز کردن صنعت فرش نیاز به این دارد که علم و دانش خود را نیز بر اساس نیازهای جوامع مختلف بالا ببریم و به عنوان مثال بدانیم که کشورهای اروپایی چه دیدگاه و خاستگاهی داشته و تمایل به چه طرح‌هایی در حوزه فرش دارند؛ در حالی که در زنجان برعکس این مسئله وجود دارد و دیدگاه ما این‌گونه است که فرش‌های خود را پیچیده کرده و فشار زیادی به بافنده وارد کنیم؛ در صورتی که ما می‌توانیم فرش‌هایی برای کشورهای اروپایی و آمریکایی ببافیم که هیچ نیازی به پیچیدگی خاصی ندارد و از تنوع رنگی فوق‌العاده زیادی هم برخوردار نیست ولی متاسفانه افرادی را در این صنعت به کار گرفته‌ایم که طرح‌های پیچیده‌ای را به بافنده ارائه می‌دهند و این طرح‌ها هر روز پیچیده‌تر می‌شود و این یکی از معضلاتی است که باعث بی‌انگیزه شدن بافنده‌ها می‌شود؛ در حالی که ما می‌توانیم کار را ساده کرده و درآمد و سرعت را افزایش دهیم. برای این کار می‌توانیم فرش‌های زودبازده تولید کنیم که برای بیننده نیز جلوه زیباتری داشته باشد و خاستگاه خیلی از کشورهای اروپایی نیز است.
کشورهای میزبان در حوزه صادرات فرش، بیشتر کدام کشورها هستند؟
کشور خاصی در این حوزه نیست. اگر ما بتوانیم از طریق ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف، مخصوصاً دولت پشتیبانی شویم، قادر خواهیم بود هزینه تولید را کاهش دهیم، نه اینکه دستمزد بافنده را کم کنیم. در حال حاضر کشورهای چین، هند، پاکستان و افغانستان دقیقاً فرش‌هایی شبیه فرش‌های ما و حتی بهتر از ما می‌بافند، زیرا آن‌ها بافنده و طراحان ما را جذب کرده و حقوق خوبی به آن‌ها پرداخت می‌کنند و ما نیز باید از طرف کسانی که مسئول هستند، حمایت شویم.
انتهای پیام
نظرات