به گزارش ایسنا، بنابر اعلام ایمن سبز، با دمای آتشگیری حدود ۱۲°C، این ماده یک مایع بسیار آتشگیر محسوب میشود، به همین دلیل باید در ضروف در بسته و به دور از حرارت نگهداری شود. این ماده، یک محصول تجاری است که عمدتا به عنوان محلول ۷۰٪ در الکل پزشکی و ضد عفونی کنندههای دست یافت میشود.
از ایزوپروپیل الکل در ساخت مواد آرایشی ، محصولات پوست و مو، داروها، عطرها، ضد یخ، صابون ها و انواع شویندهها مثل شیشه پاککنها نیز بسیار استفاده میشود. برخلاف سایر الکلهای سمی، بلع ایزوپروپانول به ندرت باعث مرگ میشود ولی ایجاد مسمومیت میکند. همچنین بخارات سنگین آن چشم، بینی و گلو را تحریک میکنند.
این ماده طیف وسیعی از ترکیبات غیر قطبی را حل می کند. در الکلها، اترها و کلروفرم قابل حل است؛ ولی در محلولهای نمکی حل نمیشود. ایزوپروپیل الکل در آب به هر نسبتی حل میشود. این ماده برای برخی پلاستیکها، لاستیکها و پوششها خاصیت خورنده دارد.
کاربردهای ایزوپروپیل الکل
کاربردهای پزشکی (غلظت ۷۰-۶۰ درصد)
· استفاده در الکل پزشکی یا رابینگ الکلها
· استفاده در ضد عفونی کنندههای مورد استفاده در خانه، بیمارستان و صنعت
· استفاده در تولید کیسههای یخ برای کاهش ورم و التهاب
· استفاده در محلولهای پانسمان
· در گذشته به عنوان بیحس کننده نیز استفاده میشد؛ اما به علت عوارض جانبی استفاده از آن متوقف شده است.
کاربرد آزمایشگاهی (غلظت ۹۰-۷۰ درصد)
· به عنوان نگهدارندهی نمونههای بیولوژیکی
· استفاده در استخراج DNA
· استفاده در فرآیند پردازش بافت
کاربرد در صنعت خودرو
· کاربرد به عنوان ضدیخ علت نقطه انجماد پایین
· استفاده برای ساخت مایعات شستشوی خودرو
· استفاده برای حذف آثار روغن ترمز از سیستمهای ترمز هیدرولیکی
دیگر کاربردها
· استفاده به عنوان حلال در لوازم آرایشی، دئودورانتها و لوسیونها
· ضدعفونی کنندهی سطوح، لوازم الکترونیک و وسایل منزل
· استفاده به عنوان کاتالیزور و معرف شیمیایی
· استفاده در جوهرها و روغنهایی با سرعت خشک شدن بالا
· استفاده در تولید استون، گلیسرول، ایزوپروپیل استات، متیل ایزو بوتیل کتون و ایزوپروپیل آمین
· استفاده در فرآیندهای استخراج
· استفاده در روانکنندهها و گریسها
· اتفاده در تولید آفتکشها و حشرهکشها
برخی کاربردهای خانگی
· پاک کردن تختههای وایت برد
· جدا کردن برچسب لوازم خانگی
· تمیز کردن فولاد ضد زنگ
· تمیز کردن عینک وسایر وسایل شخصی
· تمیز کردن اتصالات الکتریکی، دی وی دی، سیدی و…
· ضدعفونی اسفنجهای ظرفشویی و براشهای آرایشی
روش تولید
دو روش تولید مرسوم برای ایزوپروپیل الکل وجود دارد:
در روش قدیمیتر، پروپیلن به صورت غیر مستقیم با استفاده از اسید سولفوریک برای تشکیل ایزوپروپیل سولفات هیدراته میشود. سپس ایزوپروپیل سولفات با بخار هیدرولیز میشود تا اسید سولفوریک و ایزوپروپیل الکل به دست آید. این روش در آمریکا غالب است و طبق واکنش زیر در حضور H۲SO۴ انجام میگیرد:
CH۳CH=CH۲ + H۲O => (CH۳)۲CHOH
روش مدرن تر، هیدراسیون مستقیم شیمیایی پروپیلن باخلوص بالای ۹۰% است. در این روش دیگر نیازی به اسید سولفوریک نیست. از این روش بیشتر در اروپا استفاده میشود.
تفاوت ایزوپروپیل الکل با اتانول
ایزوپروپیل الکل و متانول به علت خواص ضد باکتریایی، هر دو در ضدعفونی کنندهها استفاده میشوند که در بازار به عنوان رابینگ الکل شناخته میشود.
این ماده کاربردهای وسیع پزشکی دارد و با غلظت ۷۰% به بازار ارائه میشود. طبق مطالعات انجام شده، ایزوپروپیل الکل در ضدعفونی موثرتر از اتانول عمل میکند. از آنجا که اتانول برای عمل به زمان بیشتر و روشهای خاصی نیاز دارد، بهتر است از ضد عفونی کنندههایی مانند ایزوپروپیل الکل که سریعتر و ساده تر عمل میکنند استفاده شود.
در واقع هر دو الکل از نظر مکانیسم از بین بردن باکتریها بسیار شبیه هستند اما در تماس با پوست و ضدعفونی کردن آن تفاوتهایی دارند.
اتانول با از بین بردن پروتئینهای غشایی، بسیاری از سلولهای باکتریایی و ویروسی از جمله ویروس HIV، هپاتیت A و خانوادهی کرونا ویروس را از بین میبرد. این الکل در حال حاضر در بعضی صابونها و مواد بهداشتی استفاده میشود اما اثر خشک کنندگی نامطوبی بر پوست میگذارد و نباید به تنهایی برای ضدعفونی دستها به کار رود.
ایزوپرپوپیل نیز با سرعت مشابه اتانول تبخیر می شود و به همان شیوه سلول های باکتریایی و ویروسی را از بین می برد اما از آن جا که روی بافت های زنده پوست تاثیر چندانی ندارد برای ضد عفونی کردن پوست بهتر از اتانول است و اغلب به عنوان آنتی سپتیک پوست و در بیمارستانها استفاده میشود.
یکی دیگر از مزایای ایزوپروپیل الکل نسبت به اتانول این است که سمّیت کمتری دارد به همین دلیل از آن به طور گسترده به عنوان حلال و مایع تمیزکننده استفاده میشود.
اهمیت ایزوپروپیل الکل در جلوگیری از ویروس کرونا
الکلها، باکتری و ویروس را از طریق یک فرآیند شیمیایی ساده معروف به دناتوراسیون از بین میبرند. دناتوراسیون هنگامی اتفاق میافتد که مولکولهای الکل با غشای چربی که سلول را در بر گرفته است، واکنش دهند. با تجزیه غشای چربی، تمام اجزای حیاتی سلول شروع به حل شدن میکنند و سلول به سرعت میمیرد.
ایزوپروپانول به عنوان یک مادهی ضد عفونی کننده، میتواند در صورت استفادهی مداوم، اصولی و ایمن در شکستن زنجیرهی ویروس کرونا بسیار موثر واقع شود.
انتهای رپرتاژ آگهی
نظرات