استاد «حسین مسرت» كتابدار صاحب قلم استان يزد در مراسمي با حضور رییس خانه کتاب ایران به پاس بیش از سه دهه تلاش مستمر و خستگیناپذیر در امر کتابداری و کتابشناسی و تدوین و تاليف کتاب و فرهنگ یزد تجليل ميشود.
به گزارش ايسنا – منطقه يزد، در اين مراسم كه با عنوان «عصری با کتاب» شب چهارشنبه 22 خردادماه در سالن هلال احمر يزد برگزار خواهد شد، ضمن تبین خدمات کتابدارانه استاد مسرت، به نقش موثر وي در تدوین بیش از 60 جلد کتاب و 600 مقاله موثر در معرفی کتاب و فرهنگ و تاریخ یزد پرداخته میشود.
همچنين در اين آيين تجليل، از کارنامه پژوهشی حسين مسرت و ارجنامه استاد با عنوان «کاریز فرهنگ»که با همقلمی دهها نویسنده و صاحبنظر فرهنگی گردآوری و توسط خانه کتاب ایران منتشر شده است، رونمایی میشود و فیلم مستندی از زندگی سراسر کتاب محورانه و فرهنگ مدارانه این كتابدار برجستهي استان يزد به نمایش در میآید.
در اين مراسم كه به همت خانه کتاب ایران و با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و سازمان فرهنگی شهرداری یزد برگزار میشود، نویسندگان و اساتید صاحبنامي همچون دکتر «اصغر دادبه» استاد دانشگاه علامه و مدیر گروه ادبیات دایره المعارف بزرگ اسلامی، دکتر «اکبر ایرانی» مدیر عامل موسسه میراث مکتوب و دکتر «نیکنام حسینی» مدیر عامل خانه کتاب ایران سخنرانی خواهند كرد.
گذري بر کارنامهي استاد مسرت
«حسین مسّرت» فرزند عبّاس متخلّص به «مسرور»، متولّد دوم شهریور 1339 در شهر یزد، تحصیلات مقدّماتی را در اين شهر گذراند.وي از مهر 1363 تا پایان مرداد 1365 بهعنوان پژوهشگر در اداره كل میراث فرهنگی یزد مشغول به کار شد و در شهریور 1365 به عنوان کتابدار به استخدام کتابخانهي وزیری یزد درآمد.
مسرت در تیرماه 1374 درجهي کارشناسی زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه پیام نور تفت دریافت کرد و در دیماه 1396 مدرک کارشناسی ارشد نسخهشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران را اخذ كرد.
اين پژوهشگر فرهنگ عامهي يزد فعالیت پژوهشی خود را با چاپ مطالب انتقادی دربارهي یزد در روزنامهي اطلاعات به سال 1356 آغاز کرد و در ادامه از سال 1364 با هفتهنامهي ندای یزد همکاری کرد. وی مقالههای متعدّدی در نشریههایی همچون آینده، هستی، کیهان فرهنگی، گوهران، شوکران، پاژ، دانش پاکستان، رسانه، ادبستان، فرهنگ یزد، آشنا، آینهي پژوهش، آیینهي میراث، نقد کتاب میراث، کتاب ماه ادبیات، جهان کتاب، دانشورز، گزارش میراث، نشر دانش و نشریات بومی یزد به چاپ رسانده است. البته برخی از آثار استاد نیز شامل اشعار و سرودههای اوست.
«حسين مسرت» از سوی ادارهي كل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان طیِ دو دوره به عنوان «پژوهشگر نمونه استان» شناخته و در سال 1382 به عنوان «کتابدار نمونهي کشوری» از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شد و در سالهای 1384، 1385 و 1386 هم «پژوهشگر نمونهي آستان قدس رضوی» گردید.
مسّرت كه در اسفند 1395 با عنوان کارشناس اسناد و نسخ خطّی از کتابخانهي وزیری یزد بازنشسته شد، هماکنون دارای بیش از 60 عنوان کتاب در زمینههای تصحیح نسخهي خطی، تألیف، گردآوری و ساير موارد و 600 مقالهي چاپی است.
مسئولیتها و فعالیتهای استاد مسرت
«حسين مسرت» در سه دهه دوران فعاليت خود مسئوليتهاي بيشماري را برعهده داشته كه بعضاً همچنان نيز دارد كه از آن جمله ميتوان به مدیر بنیاد ریحانهالرسول (س) (از 1379 تا 1382)، عضو هیات منصفهي مطبوعات استان یزد(از 1373 تا 1384)، مدیر عامل کانون یزدیتباران(از 1380 تا 1384)، مسئول مرکز اسناد و تحقیقات دانشکدهي معماری دانشگاه یزد (از 1370 تا 1377)، کارشناس اسناد و کتب خطی کتابخانهي وزیری (1388 تا 1395)، عضو انجمن میراث فرهنگی شهرستان یزد (از 1373 تاکنون) و عضو هیئت تحریریهي فصلنامهي فرهنگ یزد(از 1380 تاکنون) اشاره كرد.
وي همچنين سردبیري شمارههای نخستین روزنامهي آفتاب یزد، داور جشنوارهي مطبوعات یزد و دیگر جشنوارههای نقد کتاب در ایران(سالهای 1394 و 1396) و استان یزد (از 1382)، داور کتاب سال ایران(1395)، عضو حقیقی شورای راهبردی شهر تاریخی یزد (1396)، عضو کمیتهي نامگذاری شورای شهر یزد (1396)، دبیر انجمن اهل قلم استان یزد(از 1396 تاکنون)، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر یزد (از 1396 تاکنون) و عضو شورای مشورتی میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد (1397) را در كارنامه مسئوليتهاي خود دارد.
نقش استاد مسرت در فرهنگ یزد از نگاه اهالي فرهنگ
دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن (شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی)؛
«بیش از سی سال است که ناظر کوششهای فرهنگی ایشان در زمینههای گوناگون بودهام. شهر یزد، شهری خوشنام و معروف به سختکوشی و قناعت است و آقای حسین مسّرت یکی از مظاهر روشن این اوصاف یزد است که با کوششهای خود بر اعتبار آن افزوده است.»
دکتر اصغر دادبه (مدیر گروه ادبیّات دایره المعارف بزرگ اسلامی)؛
«بررسی کارنامهي 30 سالهي مسرت نشان میدهد که تقریباً اکثر آثار او از سر دقّت و مراقبت نسبی علمی فراهم آمده است که اساساً هر پژوهش علمی از جمله پژوهش های تاریخی میطلبد که محققان جدّی باشند و دستورالعملهای توصیه شده در تحقیق را جدا به کاربندند.
البته زندگی در شهر من و شهر مسرت یعنی در یزد همواره جدیت و واقع بینی ویژهای میطلبد چرا که در کویر کمآبی چون یزد، زندگی دست کم تا آنجا که من دیدهام و به یاد دارم بر مداری باریک، همراه با دقت، جدیت و عاقبتاندیشی خاص جریان داشته است و خوشبختانه حسین مسرت از نسل برخاسته از چنین زیست دقتوارهایی است و از آن شهر و برآمده و از آن وضعیت کارساز که متأسفانه این روزها قدری رنگ باخته است!»
دکتر «محمّدجعفر یاحقّی» (استاد دانشکدهي زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد)؛
«حسین مسرت کام نویسندگی و پژوهشگری خود را با نام یزد باز کرده و همچنان در این مسیر، کامیار و کامروا به پیش میرود. خوشبختانه یزد با آن همه دیرینگی و دردانگی تاریخی و اجتماعی و فرهنگی ظرفیت آن را دارد که تا سالها و سدهها کسانی امثال محمدمفید مستوفی و احمد طاهری و ایرج افشار و حسین مسرت در راه اعتلای این نام قلم بزنند و راه را برای دیگران هموار کنند.
وقتی به کارنامهي قلمی حسین مسرت مینگریم آن را بارآور و متنوع و بارنگ و بو میبینیم با محورهای عمدهي یزدشناسی، بزرگان و نامآوران یزد از آذریزدی گرفته تا فرخی و اسلامی ندوشن، کتابشناسی مربوط به یزد، نکوداشتها و کنگرههای بزرگان یزد، بناهای یزد، تصحیح و ویرایش آثار برجایمانده از یزدیها همگی راه را برای شناخت بیشتر آثار و مفاخر این شهر تاریخی هموار میکند.
مسرت را پژوهشگری خودجوش و پرکار میبینیم با کولهباری از عشق و شیدایی و لازمهي نامآوری در چنین مسیری بیشک بیشتر از آنکه روششناسی و علمآوری و کهنهکاری باشد، همین شیدائی و شورانگیزی و خودساختگی و خودباختگی است که در مسّرت بهخوبی دیده میشود.»
دکتر یدالله جلالی پندری ( استاد دانشگاه یزد و عضو فرهنگستان ادب فارسی)؛
«در کنار سختکوشی آقای مسرت که یادگار نیاکان یزدی اوست و او نشانههای آن را در کاریزکندنهای نیاکان یافته است، باید به جستجوگر بودن وی اشاره کرد. نگارنده از این ویژگی با عنوان «نگاهِ پلیسی» به مباحث ادبی یاد میکنم یعنی همانگونه که کارآگاهان پلیس همواره به دنبال «سرنخ» هستند، جستجوگر مباحث ادبی نیز باید به دنبال «سرچشمه»ها باشد. شادمانه باید گفت که این ویژگی در وی تاکنون به نحو قدرتمندی عمل کرده است.
همچنین مقالاتی که در حوزه کتابشناسی نوشته این شناخت و معرفت دیریاب او را در اختیار همگان قرار داده است. تعداد مقالات و یادداشتهایی که در معرفی و نقد کتابهای دیگران نوشته است مقدار آنها بهاندازهای است که خود یک کتاب کامل را تشکیل میدهد.»
عبد العظیم پویا (محقق و نويسنده ميبدي)؛
«مسرت، هر چند طی سالهای پیدرپی، اندوختهای از دهها کتاب و رسالهها و آثار ارزشمند ادبی، اجتماعی، تاریخی، فرهنگی و کتابشناسی به گنجینهي مطالعات استان افزوده است، اما به گمان من، بهترین و ماندگارترین کارهای این پژوهندهي پرتلاش، فعالیتهای مرجعشناسی و کتابشناسیهای موضوعی است که در طول زمان، انجام داده است، چراکه اولاً بیشترین حجم کارهای تولیدی ایشان را دربرمیگیرد، ثانیاً این اقدام، از آغاز در پاسخ به یک نیاز اساسی اهل فرهنگ بوده و هست و با زمان پیش میرود و ثالثاً آقای مسرت در این کوششها به سطح تخصصی رسیده و بر سایر کارهای ایشان رجحان دارد.»
استاد محمود رهبران (خوشنويسي برجسته)؛
«با خود فکر کردم اگر قرار باشد روایتی از صفات شخصی و خصوصیات اخلاقی حسین مسرت به دست داده شود، شاید روایتی بیواسطهتر از آن چه در ذهن و ضمیر این یار غار او میگذرد نتوان یافت، بنابراین بیمداهنه بگویم؛ حسین، وجودی ساده و بیآلایش دارد بنابراین غلّ و غشی در کار او نمیتوان یافت..
اهل دسیسه و سخنچینی هم نیست، دروغ و چاپلوسی را نمیداند و از غیبت و بدگویی سخت پرهیز دارد، از آنان که بدی در حقّش میکنند خیلی زود بیهیچ کینهای درمیگذرد و اگر بدذاتیشان را ببیند از روبهرو شدن با آنها میپرهیزد بنابراین بیتدلیس و تظاهر به عیارهای انسانی سخت وفادار است و همواره با روراستی و خوشقلبی و پاکیزهاعتقادی با دیگران روبرو میشود. عشقش فرهنگ پژوهی است و در زندگی پربهاترین دارایی مادّیاش همان کتابخانهي شخصیاش است.»
استاد سیدفرید قاسمی (نویسنده و پژوهشگر تاریخ مطبوعات)؛
«آوازهي حسین مسّرت در جهان پژوهش ایرانی از سه دهه درمیگذرد. نام او را در روزنامههای محلّی و مجلّهها و مجموعههای سراسری میدیدم تا این که یک روز در محضر ایرج افشار متوجّه شدم دانشجویی تلفنی گویا پرسشی دربارهي یزد از ایشان دارد. افشار به دانشجوی یادشده گفت: «... امروز دیگر باید سؤالهای خود را دربارهي یزد از حسین مسّرت بپرسید ...» و دربارهي حسین مسرت سخنانی بر زبان آورد که مرتبت پژوهشیاش را نزد افشار آشکار میساخت. چون میدانستم افشار صراحت دارد، اهل اغراق و غُلو نیست و بیتعارفهای مرسوم زمانه حرف خود را بهدرستی بر زبان میآورد، توجهم به نوشتههای حسین مسّرت بیشتر شد.»
حجت الاسلام سیدکاظم مدرسی (امام جمعه موقت يزد)؛
«جناب آقای حسین مسرت که این جانب قریب 30 سال است با ایشان آشنایی دارم. به عنوان نویسنده، پژوهشگر، محقّق، روزنامه نگار، مصحّح و فهرست نگار درصدد برآمد تا میراث خفته در خاک را برای نسل جدید و آینده احیا کند.
آثار و تألیفات این مرد خستگیناپذیر گویای علاقه مندی وی به فرهنگ و ادبیات و تاریخ مرز و بومش بوده و افتخاری برای خطهي کویری استان یزد به شمار می رود. او با همهي محدودیتهای مالی و بی مهری های اداری و داغ سنگین از دست دادن جوان رشیدش از سختکوشی باز نایستاد و توانست آثار و تألیفاتی را از خود به یادگار بگذارد که بعدها مردم ایران زمین از او ممنون و سپاسگزار باشند.
مسرت با کلکِ شیرین سلکش توانسته است توفیق تدوین تاریخ انقلاب شکوهمند اسلامی و دفاع مقدس در یزد را نیز با وجود واقعيتهای زمانه و حب و بغضهای رایج در صحنهي سیاستزدگیهای مخرب، داشته باشد.
مجید جوادیان زاده ( مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی یزد)؛
:حسین مسّرت در بیش از 60 کتاب و در مقالات متعدّد خود به تعریفی نوین از جامعه و فرهنگ ما دست یافته است. فرهنگ و اندیشه و تاریخ یزد را بهحق باید به دو بخش پیش و پس از مسّرت تقسیمبندی کرد چرا که بعد از مسّرت، فرهنگ و تاریخ ما لباس نوشتارهای او را بر تن میکند و چهرهای دیگر به خود میگیرد.
این امر وقتی اهمیّت مضاعف پیدا میکند که به یادآوریم اساساً فرهنگ ما شفاهی است و نه نوشتاری. در فرهنگ شفاهی، همواره خطر فراموشی و ناپایداری وجود دارد. فرهنگ بدون نویسنده، فرهنگ بدون سخنگو است. هم به سرعت تحریف میشود و هم در چنگال نسیان فرومیمیرد. از این رو باید امثال مسّرت را نگهبانان فرهنگ و هویّت جامعه لقب داد و همواره ارزش حضورشان را در جامعه یادآور شد.»